زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز: روز پنجشنبه نهمآذرماه بود که خبری مبنیبر فوت یک کودک ششماهه بهدلیل ویزیت نشدن و قصور پزشکی در بیمارستان مفید تهران، منتشر شد. افکار عمومی نیز درگیر اتفاقی شد که برای این کودک ششماهه به نام النا افتاد. بهدنبال پیگیری ماجرا از طریق مسئولان و افراد مرتبط، «فرهیختگان» به چهار روایت درباره «النا» رسید. البته در این بین، هر چهار روایت بهطور متقن قابل استناد نیستند و همچنان از منظر ما ماجرای مرگ این کودک ششماهه در بیمارستان مفید، مبهم است. ابهامی که امید داریم هرچه سریعتر به آن رسیدگی شود تا افکار عمومی را نسبت به این ماجرا مطلع کند.
روایت اول/ دانشگاه شهید پزشکی: در حین اقدامات پزشکی، کودک بدحال میشود
اولین روایت، مربوط به روایت دانشگاه شهید بهشتی و بیمارستان مفید از ماجراست. روز گذشته خبری از معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد. معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی درباره اتفاق بیمارستان مفید گفته بود: «کودک ششماههای توسط والدین برای درمان به اورژانس بیمارستان مفید آورده و در اولین فرصت، پذیرش، ویزیت و اقدامات درمانی اولیه برای وی انجام شد، در حین این اقدامات بدحال میشود و علیرغم اقدامات متاسفانه فوت میکند. بهطور کلی طبق دستورالعملهای موجود اگر بیماری کمتر از 24 ساعت پس از ورود به بیمارستان، فوت کند بهعنوان مرگ مشکوک محسوب میشود که میتواند دلایل بسیاری داشته باشد. این مرگها نیاز به بررسی پزشکی قانونی دارد و صدور گواهی فوت بیمار بدون بررسی پزشکی قانونی امکانپذیر نیست.» همچنین معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با مطالبه کادر درمان و شایعات مرتبط با اعتراضاتشان عنوان کرده بود: «مطالبات کادر درمان همواره وجود داشته اما هرگز منجر به عدمخدمترسانی به بیماران نشده است زیرا تمام پزشکان و پرستاران رعایت حقوق بیمار را ازجمله وظایف اخلاقی خود میدانند. با این وجود بررسیهای کارشناسانه در این خصوص با حضور کارشناسان معاونت درمان، حراست و رئیس دانشگاه برای ارزیابی ابعاد مختلف ماجرا صورت گرفته است. این بررسیها تا اعلام قطعی علت مرگ از سوی پزشکی قانونی ادامه خواهد داشت و درصورت وجود مقصر یا مقصرانی در این ماجرا حتما طبق مقررات در اسرع وقت برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.»
روایت دوم/ رئیس بیمارستان مفید: 30 دقیقه پس از پذیرش ویزیت میشود
شمسالله نوریپور، رئیس بیمارستان مفید کودکان تهران نیز درباره جزئیات علت مرگ نوزاد ششماهه در این بیمارستان گفته بود: «این نوزاد شب قبل از مراجعه به بیمارستان کودکان مفید، بهدلیل استفراغ و بیقراری به یک مرکز درمانی سرپایی مراجعه داشته است و داروهای ضد تهوع دریافت کرده بوده و تحت درمان سرپایی قرار گرفته است. این نوزاد دختر ششماهه ساعت 7 و 25 دقیقه صبح به اورژانس بیمارستان کودکان مفید مراجعه میکند و ۳۰ دقیقه بعد ویزیت میشود، در ابتدا سطح تریاژ نوزاد ۴ بوده و وضعیت وخیمی نداشته و وضعیت او در حد بیماران سرپایی بوده است. ۳۰ دقیقه بعد از بستری اقدامات درمانی انجام شده و نوزاد در حین دریافت بخور تنفسی بهدلیل تندی تنفس، دچار خونریزی ریوی شده و بعد ایست قلبی کرده است، با وجود اینکه ۳۰ دقیقه احیای قلبی ریوی انجام شده، اما نوزاد جان خود را از دست داده است.» او همچنین توضیح داده بود خونریزی ریوی در کودکان کشنده است و میتواند در فصول سرد سال بر اثر آنفلوانزای شدید رخ دهد. با این وجود اما نوریپور تاکید کرده بود که علت مرگ را پزشکی قانونی اعلام خواهد کرد و کادر درمان بیمارستان مفید برای توضیح درباره اقدامات صورتگرفته احضار شدند و ضابطان قضایی درحال بررسی پرونده بیمار هستند.
دستگیری 4 نفر در رابطه با فوت مشکوک النا
با اعلام مرگ مشکوک النا به ماموران کلانتری قلهک، بازپرس ویژه قتل دادسرای امور جنایی تهران، قاضی محمدمهدی براعه همراه تیمی از کارآگاهان، تحقیقات خود را درباره حادثه مرگ غمانگیز نوزاد ششماهه آغاز کردند. پس از تحقیقات قضایی اولیه و تشکیل پرونده، رئیس اورژانس، دو سوپروایزر و یک سرپرستار بیمارستان بازداشت شدند و تحقیقات در مورد این پرونده ادامه دارد.
روایت سوم/ پدر نوزاد: کسی در قسمت تریاژ نبود
روایت سوم ماجرا هم مربوط به آن چیزی است که به نقل از پدر النا در رسانهها منتشر شده است. خبرگزاری فارس نوشته است: «پدر نوزاد فوتشده در روز حادثه به ماموران گفت دخترم تب داشت و بیقراری میکرد، همراه همسرم او را بهسرعت به بیمارستان منتقل کردیم، اما در قسمت تریاژ کسی نبود که نوزاد ما را پذیرش کند. درخواست ما فایدهای نداشت و کارکنان و کادر درمان بیمارستان بدون توجه به درخواست بیماران در حیاط بیمارستان تجمع کرده بودند. دخترم روی دستان ما از شدت تب بالا پرپر میزد و وقتی هم او را بستری کردند، تلاشهایشان نتیجهای نداد و فوت کرد.» پدر النا در گفتوگو با فارس از خاکسپاری و تحویل جنازه نوزادش خبر داده است. او با تاکید بر اینکه تمام توضیحات را به پلیس آگاهی ارائه داده، گفته است: «منتظر اعلام نظر پزشکی قانونی هستیم تا براساس قانون ادامه مسیر این پرونده را پیگیری کنیم.»
روایت چهارم/ رزیدنتهای بیمارستان: همه کادر درمان درگیر اعتراض بودند بهجز تریاژ و اورژانس
روایت چهارم ماجرا نیز مربوط به رزیدنتهای حاضر در بیمارستان اطفال مفید است. رزیدنتهای بیمارستان مفید در گفتوگو با «فرهیختگان» روز اتفاق و فوت النا را اینگونه روایت میکنند: «در روز فوت النا، برای اعتراض نسبت به مطالبات کادر درمان در بیمارستان مفید تجمع شده بود. تمام پرستاران نیز در تجمع شرکت کرده بودند بهجز کادر اورژانس و تریاژ که در این تجمع اعتراضی شرکت نکرده بودند. همچنین نوزاد ششماهه بهطور کامل ویزیت و معاینه شده و فرآیند درمانی برای آن طی شد. زمان رسیدن خانواده النا به بیمارستان، تهیه پرونده و مراجعه به بیمارستان نیز همه مستند است. مساله مورد تاکید ما این است که همه کادر درمان درگیر اعتراض بودند بهجز تریاژ و اورژانس.» این روایت خود رزیدنتهای بیمارستان مفید از ماجرای النا است.
سکوت وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی در برابر ماجرای النا
وزارت بهداشت نیز تنها از طریق یک مرجع نسبت به ماجرا واکنش نشان داد و آن علیرضا رحیمنیا، مدیرکل بازرسی و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. رحیمنیا گفته بود: «علت اصلی مرگ نوزاد ششماهه را پزشکی قانونی اعلام خواهد کرد و درصورتیکه قصوری رخ داده باشد، بهطور قطع با آن برخورد خواهد شد. نوزاد در بازه زمانی کمتر از یک ساعت پس از مراجعه به بیمارستان فوت کرده است؛ باید توجه داشت این نوزاد دچار خونریزی ریوی شده که در نوزادان کشنده است. وزارت بهداشت بهطور ویژه به پرونده مرگ این نوزاد ششماهه رسیدگی میکند و ویدئوهای ضبطشده بیمارستان هم درحال بررسی است. شماری از کارکنان بیمارستان در محوطه تجمع کرده بودند، اما کادر اورژانس در جمع آنها حضور نداشتند و درحال رسیدگی به کودکان در بخش اورژانس بودند. درصورتیکه قصوری رخ داده باشد؛ احکامی از تعلیق موقت تا اخراج در انتظار مقصران خواهد بود، همچنین مقصران به مراجع قضایی معرفی و به پرونده آنها رسیدگی خواهد شد.» با وجود تماسهای مکرر با مسئولان وزارت بهداشت اما روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به «فرهیختگان» گفت ماجرا باید از سوی دانشگاه شهید بهشتی پیگیری شود. همچنین شنبه، در پیگیری ماجرای بیمارستان مفید و النا از سوی سازمان نظام پزشکی کشور، علیرضا لاریپور، مدیر کل روابط عمومی نظام پزشکی در پاسخ به «فرهیختگان» گفت اصلا از ماجرا اطلاعی ندارم!
علیرغم پیگیری رسانههای مختلف از سوی مسئولان وزارت بهداشت، دانشگاه شهید بهشتی و حتی سازمان نظام پزشکی اما همچنان اصل روایت ماجرای فوت النا مبهم است و پاسخها در این باره روشن نیست. بدیهی است روشن شدن ماجرا، نیازمند ورود سریع و صریح پزشکی قانونی به این پرونده است.