فرهیختگان: لنز دوربین‌ها و نگاه مردم دنیا از نیمه مهرماه خیره به تحولات ضلع شرقی دریای مدیترانه است. نواری 360 کیلومتری در شمال مصر که یکی از پرتراکم‌ترین مناطق جهان از نظر جمعیتی محسوب می‌شود. مناطق مرزی غزه را باید محل آغاز فصلی نو در جریان مقاومت مردم فلسطین و مبارزه با اشغالگری دانست. 7 اکتبر 2023 حملات راکتی حماس در ابتدا و سپس ورود زمینی به سرزمین‌های اشغالی زمینه‌ساز عملیاتی بی‌سابقه و تاریخی شد که رسانه‌های اسرائیلی این عملیات را بی‌نظیر در تاریخ و شکستی وسیع برای این رژیم دانستند.

اشغالگران قدس به تلافی این حملات روی دیگری از خشونت‌طلبی خود را با قطع آب و برق، بمباران مناطق مسکونی و کشتار زنان و کودکان نشان دادند. برخی آمار تاکنون از شهادت 4800 کودک و 2550 زن در این حملات حکایت دارد. پازل وحشی‌گری رژیم‌صهیونیستی با حمله به بیمارستان المعمدانی تکمیل شد تا جهانیان نسبت به آنچه در غزه پساهفت‌اکتبر در حال وقوع بود به‌پا خیزند. از 25 مهر ماه که تراژدی غم‌بار بیمارستان المعمدانی مخابره شد شهرها و کشورهای مختلف صحنه تجمعات متعددی در حمایت از مردم فلسطین بوده است. اجماع عمومی بسیاری از ملت‌های جهان را باید یکی از دستاوردهای راهبردی طوفان الاقصی دانست. دامنه واکنش به حملات رژیم‌صهیونیستی دانشگاه‌های مختلفی را متاثر کرد. آنچه پیش‌روی شماست مروری آماری از بازتاب‌های رسانه‌ای واکنش دانشگاهیان جهان و ایران نسبت به جنگ علیه مردم مقاوم غزه است که در ادامه می‌خوانید. در این پیمایش 250 دانشگاه در ایران و جهان و اخبار 400 منبع خبری مورد‌بررسی قرار گرفتند. پیمایش حاضر توسط دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در همایش «طوفان الاقصی و غزه؛ روایت‌ها و واقعیت‌ها» ارائه شده است. پیمایش حاضر توسط دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در همایش «طوفان الاقصی و غزه؛ روایت‌ها و واقعیت‌ها» ارائه شده است.

اقدامات دانشگاه‌ها چگونه منعکس شد؟

سایت دانشگاه‌ها نگاه‌های متفاوتی نسبت به اقدامات شکل‌گرفته درخصوص تحولات فلسطین داشتند. 44 درصد رویکرد کلی بازنمایی‌ها مثبت و 32 درصد منفی بوده است. با این حال انعکاس این اقدامات در فضای رسانه‌ها تا 95 درصد مثبت ارزیابی شده است. حمایت از کودکان غزه و حقوق مردم فلسطین محورهای مثبت و محکومیت حمله 7 اکتبر و برخورد با تجمعات دانشجویی محورهای منفی است که در کنار تحلیل وضعیت سیاسی منطقه که بیشتر خنثی بوده به مخاطبان ارائه شده است. ماجرا در ایکس (توییتر) کمی متفاوت رقم خورد؛ تجمعات دانشجویی در حمایت از مردم فلسطین و محکوم کردن برخورد دانشگاه با دانشجویان حامی فلسطین دو محور برجسته پیام‌های مثبت بوده است. در مقابل هم به‌جز برگزاری میزگردهای تخصصی، خطرناک جلوه دادن حامیان فلسطین در دانشگاه‌ها هم محور منفی بازنمایی اقدامات دانشگاه‌ها بوده است. در یوتیوب تجمعات دانشجویی وجه مثبت بازنمایی‌ها و درخواست برخورد با دانشجویان حامی فلسطین وجه منفی بازتاب‌ها محسوب می‌شود که در کنار تقابل دانشجویان حامی دوطرف نبرد در دانشگاه‌های آمریکا برجسته‌ترین بازتاب‌ها را تشکیل می‌دهد. در فضای خبرگزاری‌های برجسته جهان هم درخواست آتش‌بس در غزه و تجمعات دانشجویی در حمایت از مردم فلسطین نقاط مثبت برجسته بازنمایی‌ها بوده است. در طرف دیگر برخورد با تجمعات دانشجویی در حمایت از فلسطین مهم‌ترین محور اخبار منفی بوده که در کنار اظهارنظرهای کلی مسئولان دانشگاه در اهمیت رعایت حقوق بشر در هنگام جنگ به عنوان یک موضع خنثی برجسته‌ترین مواضع منتشر‌شده را تشکیل می‌دهند.

26 درصد دانشگاه‌های برتر میزبان رویدادهای‌ فلسطین

بررسی 250 دانشگاه برتر جهان نشان می‌دهد 26 دانشگاه یا به بیان دیگر 10 درصد از آنها محل برگزاری رویدادهای مرتبط با تحولات اخیر فلسطین و غزه بوده که اتفاق‌ کم‌نظیری به نظر می‌رسد. در 95 دانشگاه نیز تجمعات دانشجویی شکل گرفت. خبرگزاری‌های مطرح جهان، توییتر و یوتیوب منابع خبری اصلی و شبکه‌های اجتماعی محوری در بازتاب این تحولات بوده‌اند.

وضعیت دانشگاه‌های ایران چگونه است؟

بررسی نمود رسانه‌ای فعالیت‌های دانشگاه‌های ایرانی که اغلب بر محوریت تشکل‌های دانشجویی صورت گرفته نشان می‌دهد قریب به 82 هزار خبر مربوط به این جریان منتشر شده که گستره آن تقریبا همه دانشگاه‌های کشور را مربوط می‌شود. از مجموع اخبار منتشرشده 99 درصد با رویکرد مثبت انتشار یافته و 80 درصد آن به فضای دانشجویی مربوط بوده است. سهم اساتید از بازتاب رسانه‌ای اقدامات که به نوعی نشان از سهم آنها در فعالیت‌ها هم می‌تواند داشته باشد، 16 درصد برآورد می‌شود. کارکنان دانشگاه‌ها هم مشارکت چهاردرصدی داشتند. در بین دانشگاه‌ها هم 64 درصد اخبار مربوط به دانشگاه‌های دولتی بوده است. واحدهای دانشگاه آزاد با 26 درصد و دانشگاه‌های علوم پزشکی با 9 درصد در مرتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، آزاد مشهد، صنعتی شریف، فردوسی مشهد، آزاد تبریز و دانشگاه ارومیه فعال‌ترین دانشگاه‌ها براساس بازتاب رسانه‌ای محسوب می‌شوند.