مصطفی قاسمیان، خبرنگار: سینمای ایران در دو ماه اول پاییز 1402، با رشدی انفجاری از هفتهای 270 هزار تماشاگر به نزدیک هفتهای یک میلیون تماشاگر رسید؛ آماری که نه فقط برای «هتل»، بلکه حتی برای فیلمهای کمفروش هم افزایش فروش را رقم زد.
سینمای ایران که سالهاست با بحران مخاطب دستوپنجه نرم میکند و در سالهای اخیر با رکود شدید ناشی از کرونا نیز مواجه بوده، در سال 1402 شرایط کمابیش مناسبی را تجربه میکند که در نیمه اول سال، تحتتأثیر گیشه چشمگیر فیلم سینمایی «فسیل» بود؛ اثری که رکوردهای فروش و مخاطب را یکییکی شکست و با جذب شش میلیون و 600 هزار تماشاگر و کسب رقم نجومی 285 میلیارد تومان از گیشه، حتی از بسیاری آثار پرتماشاگر دهههای قبل سینمای ایران مثل «افعی» جمشید هاشمپور پیش افتاد. در حالی که پیشبینی میشد با کاهش تدریجی فروش فسیل، گیشه سینمای ایران نیز به وضعیت نامناسب بازگردد، اما در هفتههای اخیر روند صعودی جالبی در میزان فروش و تعداد تماشاگر سینما آغاز شده که اگر ادامه داشته باشد، گیشه 1402 میتواند رکوردهای جالبی بزند.
وضعیت سینما در ابتدای ربیعالاول
تصمیمگیران سینما همهساله با پایان عزاداریهای دو ماهه محرم و صفر و آغاز اعیاد ماه ربیعالاول، فیلمهای جدیدی را به چرخه اکران میفرستند و در این میان، توجه ویژهای به کمدیهای پرفروش با حضور کمدینهای محبوب دارند تا با استفاده از فضای عمومی عید و شادی، گیشه سینما نیز عید را تجربه کند و سروسامان دوبارهای بگیرد. اولین هفته ماه ربیعالاول یعنی از چهارشنبه 29 شهریورماه تا سهشنبه 4 مهرماه، گیشه سینما که همچنان فیلمهای «فسیل» و «شهر هرت» -هردو به کارگردانی کریم امینی- را در صدر جدول میدید، با فروش 271 هزار قطعه بلیت به ارزش 12 میلیارد و 586 میلیون تومان، شرایط خوبی نداشت و هنوز در حالهوای ماههای عزاداری سیر میکرد که در آن استقبال از سینما کمتر است. 31.5 درصد از این تعداد تماشاگر و 31.2 درصد از این میزان فروش به فیلم قرارگرفته در جایگاه رتبه نخست گیشه تعلق داشت. این هفته در سینما شش روز داشت، چون روز یکشنبه 2 مهرماه، تعطیل بود که البته به علت آنکه یکشنبه یکی از روزهای کمفروش هفته به شمار میرود، در مجموع تأثیر چشمگیری روی گیشه کل هفته نگذاشت.
آغاز صعود گیشه
بعد از هفته اول مهرماه 1402 که آخرین هفته تکیهزنی فسیل بر صدر جدول فروش هفتگی به شمار میرود، با اکران همزمان هتل ساخته جدید سیدمسعود اطیابی و «بچهزرنگ» انیمیشن جدید گروه هنر پویا، سینما با موج تدریجی استقبال عمومی از این آثار مواجه شد. این دو فیلم جدید در این هفته، مجموعا 287 هزار تماشاگر جذب کردند که از مجموع بیننده کل فیلمها در هفته گذشته بیشتر بود! نتیجه آنکه 469 هزار نفر در این هفته به سینما رفتند تا 73 درصد رشد در آمار کل تماشاگران هفتگی رخ دهد. در این هفته 43.4 درصد از میزان بیننده و 45.6 درصد از میزان فروش به فیلم هتل، صدرنشین گیشه هفتگی اختصاص داشت. فیلمهای جدید شروع طوفانی خود را در هفتههای بعد هم ادامه دادند. هتل و بچهزرنگ در هفته دوم 436 هزار تماشاگر جذب کردند که نزدیک به کل تماشاگران همه فیلمها در هفته قبل بود! در این هفته بقیه فیلمها از جمله فسیل (که با صدرنشینان فاصلهای چشمگیر داشت) مجموعا 163 هزار بیننده داشتند تا در نهایت گیشه سینما به فروش 599 هزار قطعه بلیت به ارزش 25 میلیارد و 169 میلیون تومان برسد.
7 هفته صعود متوالی
از 12 مهرماه به بعد، طی پنج هفته متوالی، گیشه سینمای ایران باز هم صعودی بیوقفه را تجربه کرد تا در نهایت به آمار شگفتانگیز هفتگی حدود 933 هزار تماشاگر و 37 میلیارد و 594 میلیون تومان فروش در هفته سوم آبان ماه برسد. این ارقام معادل چهار برابر آماری است که گیشه مجموع فیلمهای سینمایی در هفته اول مهرماه بهجا گذاشتند. آمار جالب توجه و نزدیک به یک میلیون نفری تماشاگران سینما در این هفته، در هفته چهارم آبانماه نیز با افتی اندک، ادامه یافت. از 24 تا 30 آبان سینمای ایران میزبان 882 هزار مخاطب بود که حدود 36 میلیارد تومان از گیشه خرید کردند. مجموعه آمارهای دو ماه متوالی مهر و آبان که تا اینجا خواندید، نشان از رشدی چشمگیر در آمار فروش و مخاطب سینمای ایران دارد؛ آن هم در اکران پاییز که در سالهای اخیر همواره نسبت به اکران بهار و تابستان، کمرونقتر بوده و در آن عموما به جای فیلمهای پرفروش، شاهد آثار مانده در صف اکران یا فیلمهای هنریتر با فروش پایینتر بودیم. با این حال امسال این رویه دگرگون شد و دو ماه نخست پاییز، آماری بهتر از بعضی ماههای نیمه اول سال به جا گذاشتند.
رشد گیشه، حتی برای درامهای اجتماعی
نکته بسیار مهم آن است که فروش بالای سینما طی هفتههای اخیر، تنها متعلق به هتل صدرنشین جدول فروش نیست و فیلمهای متعددی این آمار بسیار خوب را به جا گذاشتهاند. در کنار این اثر، بچهزرنگ نیز وجود دارد که هر هفته حدود 150 تا 160 هزار قطعه بلیت به ارزش 5 میلیارد تومان از گیشه به دست میآورد. با این حال اگر آمار فروش این دو فیلم صدرنشین را جدا کنیم، مشخص میشود که بقیه فیلمها نیز از اوایل آبان ماه، روندی اکیدا صعودی را در پیش گرفتهاند. هفته اول آبان 195 هزار قطعه بلیت، هفته دوم 214 هزار قطعه بلیت، هفته سوم 274 هزار قطعه بلیت و هفته چهارم این ماه، 289 هزار قطعه بلیت (به ارزش 12 میلیارد تومان) سهم فیلمهایی بود که در گیشه هفتگی رتبههای سوم به بعد را به خود اختصاص داده بودند. این فیلمها که اغلب غیرکمدیاند، در این ایام همپای کمدیهای صدرنشین رشد تماشاگر داشتند. به نظر میرسد با صعود کلی گیشه و توجه عمومی مردم به سینما، نه فقط کمدیهای بفروش صدرنشین گیشه منتفع میشوند، بلکه سهم درامهای اجتماعی کمفروشتر نیز از گیشه، بیشتر میشود.