ابوالفضل مظاهری، دبیر گروه دانشگاه: مدارس عالی مهارت الگوی جدید آموزش‌های مهارتی است که در فضای دانشگاه آزاد شکل گرفت تا ضمن ارتقای آموزش‌های کاربردی و توانمندسازی دانشجویان، آنها را برای راه‌اندازی کسب‌و‌کار با تکیه بر مدل‌های نوآوری اجتماعی آماده کند. بیش از 200 مدرسه با این عنوان در حوزه‌های مختلف تاکنون شکل گرفته است و تازه‌ترین آن مدرسه عالی مهارتی گردشگری و هتلداری واحد اصفهان محسوب می‌شود. فعالیت این مدرسه انتهای هفته گذشته با حضور عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در در جریان افتتاحیه نخستین هتل پنج‌ستاره بخش خصوصی آغاز شد. در گزارش امروز و در گفت‌وگو با پیام نجفی، رئیس دانشگاه آزاد استان و واحد اصفهان به ویژگی‌های مهم این مدرسه پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
راه‌اندازی مدرسه مهارتی در جهت پاسخ به نیاز صنعت
اصفهان در حال حاضر دارای بیش از ۲۲ هزار اثر تاریخی شناخته‌شده است و به قول وزیر میراث فرهنگی، عروس میراث‌فرهنگی و گردشگری محسوب می‌شود. با وجود پتانسیل گسترده شهر و استان اما صنعت گردشگری آنچنان که انتظار می‌رود هنوز به طور کاملی شکل نگرفته است. یکی از وجوه تکمیل این صنعت بدون شک مساله آموزشی است که حالا با شکل‌گیری مدرسه عالی مهارتی می‌تواند تقویت شود. نجفی، رئیس دانشگاه آزاد استان و واحد اصفهان در خصوص شکل‌گیری این مدرسه به «فرهیختگان» می‌گوید: «چند ماه قبل در جلسه‌ای مشترک که با اتاق بازرگانی و اتحادیه هتلداران اصفهان داشتیم و با توجه به اینکه خلأ نیروی ماهر در زمینه هتلداری و گردشگری در فضای اصفهان به شدت احساس می‌شود، موضوع راه‌اندازی مدرسه مهارتی مطرح شد. نیاز به نیروی متخصص به شدت وجود دارد و هتل‌های اصفهان رو به رشد است. موضوع گردشگری یکی از محورهای درآمدی مهم شهر و استان محسوب می‌شود. از سوی دیگر، افرادی که باید در این فضا مشغول شوند، نیازمند کسب مهارت و تخصص لازم هستند. اصفهان، با وجود اینکه محور گردشگری است اما خیلی در این زمینه قوی نیست و آموزش‌های آکادمیک آنگونه که باید و شاید توسعه پیدا نکرده است. این مساله در کنار کمبود نیرو، موجب شده هتلداران به شدت علاقمند به توسعه آموزش‌ها در این زمینه باشند.
مشارکت بدنه حرفه‌ای هتلداری در تدوین سرفصل‌های آموزشی
شروع پروژه مدرسه مهارتی با شکل گرفتن یک تیم مشترک در تابستان امسال آغاز شد و تدوین سرفصل‌های آموزشی مدنظر این تیم قرار گرفته است. رئیس دانشگاه آزاد واحد اصفهان درخصوص چگونگی تدوین سرفصل‌ها می‌گوید: «هم بدنه دانشگاهی در این کار مشارکت داشتند و هم بدنه حرفه‌ای هتلداری فعالیت کردند تا الان که کار آماده است. این حرکت همزمان شد با افتتاحیه هتل چهارباغ که نخستین هتل پنج‌ستاره بخش خصوصی محسوب می‌شود که با سرمایه‌گذاری دکتر ملااحمدی، رئیس دانشگاه آزاد دهق ساخته شده است. ایشان از کسانی که بودند که درگیر پروژه راه‌اندازی مدرسه بودند، از این جهت پیشنهاد داده شد که همزمان با افتتاح هتل، مدرسه عالی مهارتی گردشگری و هتلداری را هم افتتاح کنیم.»
او ادامه می‌دهد: «خوشبختانه کار علمی این پروژه در چند ماه اخیر پیش رفت، با توجه به بدنه کارشناسی و حرفه‌ای کار که براساس نیاز موجود طراحی شد. امیدواریم خروجی خوبی هم داشته باشد. اساتید گردشگری حتی از خارج کشور از جمله بنیاد پروفسور جعفری و شخص خود ایشان که اصفهانی هستند و به عنوان چهره مطرحی در داخل و خارج در حوزه هتلداری شناخته می‌شوند، کمک و حمایت کردند. از ظرفیت ایشان هم در آینده استفاده خواهد شد. فکر می‌کنم اتفاق خیلی خوبی بیفتد. البته دکتر منتظرالقائم، رئیس سرای نوآوری اتاق بازرگانی و دانشگاه پیگیری مجدانه‌ای داشتند و زحمات فراوانی را به عنوان محور این پروژه کشیدند. امیدوارم هم دوره‌های کوتاه‌مدت و هم رشته‌هایی که تاکنون در حد کاردانی (تشریفات و هتلداری) و هم دوره‌های پیشرفته آموزش عوامل و پرسنل هتل‌ها را که می‌توانیم داشته باشیم با قوت ادامه دهیم. برخی از هتل‌های اصفهان هم پذیرفتند که به عنوان هتل مدرسه (اسکول) ایفای نقش داشته باشند. هتل اسکول دیگری نیز در نطنز در حال ساخت داریم که توسط یک خیر در واحد نطنز ساخته می‌شود. این هتل اسکول متعلق به دانشگاه آزاد و با منابع خیریه شروع شده است و با این حرکت واحد نطنز هم با کمک ایشان محور گردشگری خواهد شد.»
رشته‌های گردشگری در اولویت جذب اصفهانی‌ها
با وجود تحولات مختلفی که دانشگاه آزاد در زمینه جذب دانشجویان بین‌الملل داشته یا اهمیت فوق‌العاده این رشته علمی در یک شهر باستانی، رشته گردشگری در واحد اصفهان وجود ندارد. نجفی آن را به عنوان یکی از نقاط ضعف واحد محسوب می‌کند و ادامه می‌دهد: «البته در مقطعی هم با مشارکت واحد علوم و تحقیقات لیسانس هتلداری را در دانشگاه داشتیم اما از مهر امسال موفق شدیم جذب دانشجوی کاردانی تشریفات و کاردانی هتلداری را در واحد اصفهان داشته باشیم. پس از این هم برای مجوز رشته در مقطع کارشناسی هتلداری، گردشگری و تشریفات در واحدهای اصفهان و نطنز تلاش می‌کنیم. اصفهان به شدت در این زمینه نیاز به تقویت دارد. حتی گردشگری در گرایش‌های مختلف به جز گردشگری آثار تاریخی در اصفهان قابل پیگیری است. ما رشته زمین‌شناسی را در واحد داریم و می‌توانیم گردشگری مناطق و جغرافیای طبیعی را هم داشته باشیم. ظرفیت‌های مدل‌های دیگر گردشگری مثل گردشگری درمانی هم وجود دارد.»
واحد اصفهان به گردشگری شهر رونق داد
واحد اصفهان، یک واحد بین‌المللی محسوب می‌شود و بسیاری از خانواده‌های دانشجویان به واسطه دانشگاه به اصفهان می‌آیند. رئیس دانشگاه آزاد استان اصفهان با اعلام این موضوع، تصریح می‌کند: «اعتقاد دارم دانشگاه آزاد در اصفهان به واسطه دانشجویان خارجی سهم بسیار خوبی در توسعه گردشگری سال گذشته داشت. دانشجویان با خانواده‌های خود به اصفهان آمدند و زمینه حضور آنها در هتل‌ها و امکان مختلف تاریخی ایجاد شد و تاثیر قابل توجه بر گردشگری شهر داشت. در دورانی که وضعیت گردشگری در پسا‌کرونا به حالت پیش از آن برنگشته است، با دانشجویان دانشگاه آزاد رونقی در این بخش صورت گرفت؛ همین هم باعث نگاه مثبت جامعه هتلداری به دانشگاه آزاد شده است. تلاش می‌کنیم تنوع ملیت‌های مختلف را در دانشگاه داشته باشیم و موضوع دانشجویان بین‌المللی را توسعه دهیم. زمانی که دانشگاه به عنوان پیشران توسعه گردشگری علمی ایفای نقش می‌کند باید بتواند از حیث علمی هم خود را ارتقا دهد.»
مدرسه مهارتی؛ نقطه پیوند دانشگاه، صنعت و جامعه
مدرسه عالی مهارتی هتلداری دانشگاه آزاد اصفهان نقطه پیوند دیگری برای دانشگاه، صنعت و جامعه شده است. در واقع آنچه همیشه به عنوان یک هدف در تعامل دانشگاه و مجموعه‌های خارج از آن شناخته می‌شود در جریان تشکیل مدرسه مهارت به وقوع پیوسته است. اتاق بازرگانی اصفهان، جامعه حرفه‌ای هتلداران استان اصفهان، بنیاد گردشگری پروفسور جعفری و حتی یک دانشگاه مالزیایی در شکل‌گیری دوره‌های این مدرسه با دانشگاه تعامل داشتند. نجفی در این رابطه به «فرهیختگان» می‌گوید: «جمع شدن مجموعه‌های مختلف، براساس باور و نیازی است که در اصفهان بوده است. این شهر به شدت آموزش هتلداری و گردشگری را نیاز دارد. از طرف دیگر هم نیاز به آموزش مهارتی و هم نیاز به آموزش‌های آکادمیک وجود دارد. ما در عمل ثابت کردیم که در این حوزه نقش‌آفرین هستیم. طرف مقابل ما یعنی جامعه هتلداری هم به این باور رسیده است که پرسنل و کارکنانش نیازمند تقویت در حوزه آموزشی است. اتاق بازرگانی با کمیسیون گردشگری که به شکل جدی مشغول فعالیت است و همه هتلداران در این کمیسیون عضو هستند در این کار مشارکت داشت. دانشگاه آزاد اصفهان حدود یک ماه قبل با شش دانشگاه مطرح از مالزی تفاهمنامه‌هایی امضا کرد که زمینه همکاری‌های مشترک را ایجاد می‌کند. بخش‌های مختلف واحد ما با طرف مالزیایی ارتباط گرفتند. یکی از موضوعات در زمینه گردشگری بود که توافقات اولیه براساس آن شکل گرفت. در ابتدای کار دوره‌های کوتاه مدت مشترک با حضور دانشجویان و اساتید پیگیری خواهد شد.»
اشتغال تضمین‌شده دانشجویان در غالب طرح پویش
یک شعار جالب روی پوستر رونمایی مدرسه نقش بسته است: «با ضمانت اشتغال در بهترین هتل‌ها» قرار است دانشجویان و فراگیران این مدرسه در قالب طرح پویش مشغول به کار شوند؛ بازی دو‌سر‌بردی که هم هزینه‌های آموزش را برای آنها کاهش خواهد داد و هم تجربه خوبی برای ورود جدی به بازار کار خواهد بود. رئیس دانشگاه آزاد واحد اصفهان در این خصوص می‌گوید: «با توجه به اینکه سرای نوآوری متولی کار است و هتل‌ها هم اعلام آمادگی کردند، موضوع اشتغال دانشجویان در قالب طرح پویش برنامه‌ریزی شده است. تاکنون چهار هتل خوب در اصفهان آمادگی کامل خود را برای همکاری اعلام کردند. از ظرفیت هتل چهارباغ هم استفاده خواهیم کرد. در مدارس عالی مهارتی و سراهای نوآوری تجربه خوبی را به لحاظ مشارکتی در اصفهان داریم. برخی طرح‌های آغاز‌شده در واحد جواب خوبی داشته است. مثل سرای نوآوری اتاق بازرگانی و دانشگاه که با اتاق بازرگانی همکاری می‌کنیم یا مدرسه عالی گردشگری که با مشارکت جامعه هتلداری آغاز شده و باعث می‌شود کار به شکل جدی و کاربردی پیش رود و مخاطبان اصلی خودش را هم خیلی زود پیدا کند. این تجربه موفق را می‌توان در بخش‌های دیگر پیش برد.»
ثبت‌نام در آذر، شروع کلاس‌ها در بهمن‌ماه
ثبت نام مدرسه گردشگری و هتلداری آغاز شده و تا پایان آذر ماه ادامه خواهد داشت. آنگونه که رئیس واحد اصفهان می‌گوید، کسانی که در مدرسه عالی مهارتی ثبت نام می‌کنند در دوره‌های کاردانی هتلداری و تشریفات شرکت خواهند کرد. همزمان با برگزاری دوره دانشگاهی، دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی مهارتی برگزار خواهد شد که به شکل جداگانه طراحی و برنامه‌ریزی شده است. نجفی می‌گوید پیش‌بینی می‌کنیم ظرفیت حدود 80 نفر را در آغاز داشته باشیم.
