میلاد جلیلزاده، خبرنگار گروه فرهنگ: اوایل تابستان خبری در رسانهها منتشر شد مبنیبر اینکه در سه ماه اول امسال شورای صدور مجوز تولید ساترا با برگزاری ۱۱ جلسه، تعداد ۴۰ طرح سریال، هشت فیلمنامه سریال و پنج طرح برنامه تلویزیونی را بررسی کرده است. در این خبر که به نقل از روابطعمومی ساترا انتشار یافت، آمده بود که فریدون جیرانی، محمدحسین مهدویان، حامد عنقا، پیمان معادی، رضا مقصودی، مصطفی کیایی، برزو نیکنژاد و منوچهر هادی ازجمله اشخاصی هستند که با حضور در جلسات شورای صدور مجوز تولید ساترا به سوالات اعضای شورا پاسخ دادند و درنهایت موفق به اخذ مجوز تولید سریال شدند. از تنوع افرادی که در این لیست حضور داشتند و همچنین مجموعه آثاری که مجوز تولید گرفتند، میشد حدس زد که موتور تولید در شبکه نمایش خانگی همچنان روشن است. از آن لیستی که در سه ماه اول سال ۱۴۰۲ توانستند از ساترا مجوز تولید بگیرند، فقط سریال «زخم کاری۲» به تهیهکنندگی محمدرضا تختکشیان و کارگردانی محمدحسین مهدویان بعد از اخذ مجوز انتشار از ساترا در حال پخش است. سریالهایی چون «نیلوفر آبی» به تهیهکنندگی و کارگردانی مصطفی کیایی، «گناه فرشته» به تهیهکنندگی و نویسندگی حامد عنقا، «نیسان آبی۲» به کارگردانی منوچهر هادی، «افعی» به نویسندگی پیمان معادی و کارگردانی سامان مقدم، «خجالت نکش۲» به کارگردانی رضا مقصودی، «عشق بیخطبه» به کارگردانی برزو نیکنژاد و تهیهکنندگی محمد شایسته، «سرویس حوادث» به نویسندگی و کارگردانی فریدون جیرانی همچنان در مرحله تولید هستند و اطلاعاتی هم درخصوص مجوز انتشار این آثار در اختیار رسانهها قرار نگرفته است. با این حال در این گزارش تلاش کردیم این آثار را هم بهعنوان شانسهای پخش در نیمه دوم سال 1402 قرار دهیم.
روابط عمومی ساترا میگوید: از نیمه دوم سال گذشته، تاکنون 52 عنوان سریال و برنامه از ساترا موفق به اخذ مجوز و پخش از شبکه نمایش خانگی شدهاند. از این تعداد، 24 عنوان، از نیمه دوم سال گذشته یا ابتدای امسال منتشر شدند که قسمت پایانی آنها در سال جاری پخش شده است. 14 عنوان دیگر مربوط به سریال و برنامههایی است که هم اکنون در حال انتشار هستند ازجمله: «مگه تموم عمر چند تا بهاره»، «پیکولو»، «برنامه نیمهشب»، «عقرب عاشق»، «پدرگواردیولا»، «پدرخوانده»، «چیدمانه»، «زخم کاری 2» «بازگشت»، «مرداب»، «سینما 25»، «سایهباز»، «کاپیتان من»، «آمستردام» و «شبکه مخفی زنان». البته از این لیست، با توجه به اینکه مجوز تمام قسمت های آمستردام و شبکه مخفی زنان صادر شده است، ادامه این دو سریال هم به زودی پخش خواهد شد. بر اساس همین آمار، 14 عنوان دیگر از لیست 52 تایی دارای مجوز، هم مربوط به سریال و برنامههایی است که مجوز انتشار گرفتند و تا پایان امسال پخش خواهند شد.
در ادامه فهرستی از سریالهای شبکه نمایش خانگی که احتمالا در نیمه دوم امسال پخش خواهند شد، آمده است. البته تولید بعضی از این مجموعهها از چندسال پیش آغاز شده یا حتی به اتمام رسیدهاند و طبق برنامهریزیهای تولیدکنندگانشان قرار است در نیمه دوم سال ۱۴۰۲ عرضه شوند. امکان دارد بعضی از این سریالها در آن لیست ۵۲ تایی دارای مجوز انتشار که روابطعمومی ساترا به «فرهیختگان» اعلام کرده است، وجود نداشته باشند.
نیلوفر آبی/ مصطفی کیایی
سریال «نیلوفر آبی» به کارگردانی مصطفی کیایی همان سریال «قصههای هزار و یکشب» است که پیشتر خبر تولید آن در رسانهها منتشر شده بود و اکنون تغییر نام داده است. اوایل تابستان امسال در رسانهها اعلام شد که با صدور پروانه ساخت، مصطفی کیایی بهزودی و احتمالا در اواخر تیر یا مردادماه ساخت این سریال را آغاز میکند. طبق شنیدهها این پروژه بسیار سنگین است و داستان آن در دهه ۳۰ روایت خواهد شد و در دو کشور ایران و ترکیه جلوی دوربین میرود. یکی از رسانهها قبلا پرویز پرستویی، محسن کیایی، محمد بحرانی، هدیه تهرانی، سوگل خلیق و پدرام شریفی را بهعنوان بازیگران این سریال معرفی کرده بود که فیلیمو حق پخش آن را برعهده دارد و حتی شنیده شد که سرمایهگذار سریال روسی خواهد بود. چندی بعد نام تعداد دیگری از بازیگران هم اعلام شد که کنجکاویها را بیشتر میکرد، ازجمله این نامهای جدید میتوان به هدیه تهرانی و سحر دولتشاهی اشاره کرد. کنار هم قرار گرفتن نام پرویز پرستویی و هدیه تهرانی میتواند در مواجهه اولیه با یک سریال جدید، توجهات زیادی را به سمت آن جلب کند، هرچند باید در ادامه دید که آیا این اشتیاق اولیه پاسخ درخوری از جانب تولیدکنندگان مجموعه دریافت میکند یا آن مخاطبان مشتاق سرخورده میشوند.
افعی/ سامان مقدم
سریال «افعی» یک مجموعه کمدی است که از پلتفرم فیلمنت پخش خواهد شد و کارگردانی آن برعهده سامان مقدم است. این دومین تجربه مقدم در شبکه نمایش خانگی بعد از سریال «قلب یخی» خواهد بود و البته باید توجه داشت که این کارگردان در تلویزیون ملی هم تجربه کارگردانی سریال را دارد. از آنجا که نویسنده افعی پیمان معادی است، ابتدا چنین تصور میشد که کارگردانی کار را هم او عهدهدار میشود اما بعد از مدتی نام سامان مقدم به میان آمد و پیمان معادی بهعنوان یکی از بازیگران اصلی کار معرفی شد. مقدم و معادی در سال ۸۳ در فیلم «مکس» با هم همکار بودند؛ جایی که معادی چهارمین فیلمنامهاش را برای مقدم نوشت که او هم چهارمین فیلمش را میساخت. بلافاصله بعد از مکس این دو کار روی فیلمنامهای به نام «پیتوک» را آغاز کردند که کاری خیابانی محسوب میشد اما هیچگاه جلوی دوربین نرفت تا اینکه بعد از حدود دو دهه، وقتی پیمان معادی دیگر علاوهبر نویسندگی، بیشتر بهعنوان بازیگر شناخته میشد، مجددا این تیم دونفره شکل گرفت. تاکنون خبر حضور پژمان جمشیدی، مهران مدیری، نوید محمدزاده و پیمان معادی در این پروژه شنیده شده و حضور بعضی از این افراد قطعی است.
گناه فرشته/ حامد عنقا
حامد عنقا در گفتوگو با رسانهها گفت: «دوست دارم با تلویزیون کار کنم، چون خودم را فرزند رسانه ملی میدانم. از آذر و دی کاری را به سیمافیلم دادهام که نامش «گناه فرشته» است. این کار خیلی نزدیک به فضای «انقلاب زیبا» است؛ درامی پرتعلیق که بیشتر قصهها و داستانهایش در فضای اجتماعی میگذرد.» انقلاب زیبا یک مجموعه تلویزیونی محصول سال ۱۳۹۳ به کارگردانی بهرنگ توفیقی، نویسندگی حامد عنقا بود و بهنظر میرسید اگر وی با تلویزیون به توافق میرسید، کارگردان گناه فرشته هم بهرنگ توفیقی باشد اما از آنجا که تلویزیون در سالهای اخیر هرچه بیشتر از تولید آثار نمایشی فاصله گرفته، نه گناه فرشته توانست در این سازمان ساخته شود، نه فیلمنامه دیگری با نام «خیز به یکبار بیا» که در همان ایام عنقا آن را هم به تلویزیون داده بود، جلوی دوربین رفت. سرانجام بعد از دوسال سریال گناه فرشته در شبکه نمایش خانگی جلوی دوربین رفت؛ عنقا تابهحال اجازه نداده که هیچ خلاصه داستانی از سریالش به بیرون درز کند و کار را در سکوت خبری محض جلو میبرد اما خبر درگذشت بسیار ناگهانی مرتضی پورصمدی، فیلمبردار پیشکسوت سینما سر صحنه این سریال باعث شد نام گناه فرشته دوباره در رسانهها برده شود. مرگی آرام و کاملا غافلگیرکننده که باعث شد نام بعضی از بازیگران این سریال برای خبرنگاران قطعی شود.
خجالت نکش۲/ رضا مقصودی
تابهحال بارها دیده شده که سریهای دوم و سوم و حتی چندمین سری از یک سریال در تلویزیون یا شبکه نمایش خانگی ساخته شود. شبیه همین اتفاق در سینما هم بارها دیده شده است، حتی این بارها سابقه داشته که دنباله یک سریال را در سینما ادامه بدهند؛ چنانکه مرحوم کیومرث پوراحمد چندین نسخه سینمایی را بهعنوان دنبالههایی بر سریال «قصههای مجید» ساخت. اینکه از یک داستان همزمان نسخه سریالی سینمایی وجود داشته باشد هم بارها دیده شده اما رضا مقصودی فرمول جدیدی را امتحان میکند که تابهحال سابقه نداشته است. او دنباله فیلم سینماییاش را در قالب سریال جلوی دوربین میبرد. مقصودی که بهعنوان فیلمنامهنویس نگارش آثار مهمی چون «لیلی با من است» و «شیدا» را در کارنامه دارد، سال ۱۳۹۶ نخستین فیلم بلند سینماییاش به نام «خجالت نکش» را با بازی شبنم مقدمی و احمد مهرانفر جلوی دوربین برد. این فیلم در سیوششمین دوره جشنواره فیلم فجر، در بخش سودای سیمرغ در رشته بهترین بازیگر نقش اول زن (شبنم مقدمی) و رشته طراحی صحنه و لباس (رعنا امینی) نامزد سیمرغ شد و در بخش نگاه اول هم توانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردان اول را از آن خودش کند. حالا مقصودی میخواهد دنباله همان داستان را با همان بازیگران و همان فضا در قالبی سریالی روایت کند.
عشق بیخطبه/ برزو نیکنژاد
سریال «عشق بیخطبه» که ابتدا در بعضی رسانهها با عنوان «خطبه عشق» معرفی شده بود، جدیدترین اثر کارگردان و نویسنده محبوب صداوسیما برزو نیکنژاد است که در شبکه نمایش خانگی منتشر میشود. وی در عرصه ساخت سریال، آثار متنوعی را در ژانرهای مختلف مانند اجتماعی، کمدی، ملودرام و... تولید کرده و ازجمله مهمترین سریالهای تلویزیونی او میتوان به دردسرهای عظیم ۱، ۲ و ۳، «پنچری» و «باخانمان» اشاره کرد. او در شبکه نمایش خانگی کمکارتر از تلویزیون بود و ساخت ایران ۱ و ۲ و بیگناه ازجمله مهمترین سریالهای هستند که او در این حوزه کارگردانی کرده است. فرآیند تولید و پخش سریال عشق بیخطبه بهصورت اختصاصی توسط موسسه فرهنگی و هنری شایسته فیلم انجام خواهد شد. هنوز لیست کامل بازیگران و عوامل سریال منتشر نشده است اما ازجمله مهمترین چهرههایی که در این سریال حضور خواهند داشت میتوان به حامد کمیلی، شهرام حقیقتدوست، مهدی هاشمی، پانتهآ پناهیها، امیر جعفری و الهام اخوان اشاره کرد. همچنین هنوز هیچ اطلاعاتی در ارتباط با فیلمنامه و روال داستانی این سریال منتشر نشده است اما عدهای مطمئن هستند که با یک ملودرام عاشقانه طرف خواهیم بود. این سریال یکی از آثار اختصاصی پلتفرم فیلم نت است و تهیهکنندگی آن را محمد شایسته برعهده دارد.
صفحه حوادث/ فریدون جیرانی
«صفحه حوادث» عنوان سریال جدید فریدون جیرانی است که پروانه ساخت آن از سوی ساترا صادر شده تا این کارگردان پروژه جدید خود را در قالب یک سریال معمایی- جنایی جلوی دوربین ببرد. فیلمنامه این سریال همانطور که از نامش پیداست، براساس پروندههای واقعی که در صفحه حوادث روزنامهها منتشر شده، به نگارش درآمده است. در این سریال قرار است ماجراها از طریق یک خبرنگار جنایی روایت شود. جیرانی که سالها بهعنوان خبرنگار در روزنامه اطلاعات مشغول به کار بود، ازجمله کارگردانانی است که امید میرود با توجه به شناختی که از فضای مطبوعات دارد، تصویری دقیق و درست از این حرفه ارائه دهد. تصویری که معمولا در سینمای ایران یا در سریالهایش بهشکل دقیق نمایش داده نشده است. جیرانی قبلا سریالهای «مرگ تدریجی یک رویا» و «تعبیر وارونه یک رویا» را به ترتیب در سالهای ۸۵ و ۹۴ در تلویزیون ساخته بود و آخرین فعالیتش بهعنوان کارگردان، ساخت سریال «نهنگ آبی» برای شبکه نمایش خانگی در سالهای ۹۷ و ۹۸ بود که تجربه کاملا موفقی نبود. حالا جیرانی که نویسنده کهنهکاری در سینماست و بهعنوان روزنامهنگار سینمایی و کارگردان چند فیلم قابلقبول هم شناخته میشود، چهارمین تجربهاش را در سریالسازی انجام میدهد. این سریال ساختاری اپیزودیک دارد و قرار است داستان هر پروندهای در چند قسمت روایت شود. پلتفرم تولید و پخش سریال صفحه حوادث هنوزاعلام نشده است.
نیسان آبی ۲/ مسعود اطیابی
خیلیها به سریال «نیسان آبی» انتقاد داشتند و آن را اثری سطح پایین میدانستند؛ با این حال مخاطبان زیادی پای تماشای این مجموعه نشستند که همین میتوانست انگیزهها برای ساخت سری دوم کار را بالا ببرد. اتفاقی که سرانجام افتاد اما به دلیل حواشی متعددی که خود کارگردان از بیان صریحشان ابا داشت، کارگردان مجموعه عوض شد. منوچهر هادی و مسعود اطیابی را میتوان دو کمدیسازی بفروش در نیمه دوم دهه ۹۰ دانست که البته انتقادات زیادی به سطح پایین آثارشان وجود داشت و حالا با کنار رفتن هادی، این اطیابی بود که روی صندلی کارگردانی نیسان آبی نشست. تهیهکننده کار احسان ظلیپور بود و داستان آن را سعید هوشیار نوشت و حسین یاری، یکتا ناصر، مهران غفوریان، بهناز جعفری، غلامرضا نیکخواه، بیژن بنفشهخواه، ایمان صفا، مهلقا باقری، گیتی قاسمی، علیرضا خمسه، آرش ظلیپور، سیروس همتی، یوسف صیادی، جواد پولادی و صفر کشکولی بازیگران این سریال هستند. در خلاصه داستان «نیسان آبی ۲» آمده است: «سه سال گذشت و ممدچاخان بالاخره عروسی کرد. جمشید، رضا خرسند، رضاسوسن، زری، پری، علمتاج و سرهنگ، خلاصه کل شکرآباد جمع شده بودند تا شام عروسی را بخورند ولی نهتنها شام به کسی نرسید بلکه اتفاقی افتاد که همه گرسنگی هم از یادشان رفت...» سری دوم نیسان آبی در جلب نظر از مخاطبان بسیار ضعیف عمل کرد و بهطور کل یک دنبالهسازی کاملا شکستخورده بهحساب میآید.
شبکه مخفی زنان/ افشین هاشمی
انتشار سریال شبکه مخفی زنان در تاریخ دوم دی ماه ۱۴۰۱ بعد از پخش قسمت بیستم، متوقف شد. حرف و حدیثهای بسیاری در مورد توقف این سریال در فضای رسانهای مطرح بود تا اینکه در نیمه مردادماه امسال اعلام شد با انتشار قسمت بیست و یکم، سریال شبکه مخفی زنان از سرگرفته میشود؛ اما یک شب مانده به پخش، این امر منتفی شد و روابطعمومی نماوا درباره این موضوع اعلام کرد: «تیم تولید و نماوا به دنبال پیگیری و برطرف کردن سوءتفاهمات جهت انتشار قسمتهای جدید سریال هستند. ضمن عذرخواهی از مخاطبانی که منتظر تماشای ادامه قسمتهای جدید سریال بودند، امیدواریم با رفع مسائل، بتوانیم ادامه این سریال را بهزودی منتشر کنیم.»
چند روز پیش افشین هاشمی، کارگردان این اثر با انتشار تیزر جدیدی از سریال اعلام کرد پخش این سریال از شامگاه سهشنبه شانزدهم آبان ماه از سر گرفته میشود. اشکالات این پروژه که ظاهرا خارج از محدوده نظارتی ساترا بوده، برطرف شده است و ۱۰ قسمت پایانی سریال از پلتفرم نماوا پخش خواهد شد. از جمله بازیگران اصلی سریال میتوان به سیامک انصاری، مهدی هاشمی، لیلا حاتمی، شبنم مقدمی، باران کوثری، شقایق دهقان، امیرحسین رستمی، حمید فرخنژاد و فرزانه نشاطخواه اشاره کرد. در خلاصه داستان این سریال آمده که وزارت فرهنگ و هنر در سال ۱۳۱۰ تصمیم به تشکیل کانون بانوان گرفته تا با تشکلهای مشابه رقابت و سپس آنها را حذف کند.
دفتر یادداشت/ کیارش اسدیزاده
دفتر یادداشت اولین تجربه بازیگری رضا عطاران در سریال نمایش خانگی پس از ۱۲ سال است و پخش پوستر آن با حضور رضا عطاران که یادآور نمایی از حضور مونیکا بلوچی در یک صحنه معروف از فیلم مالنا بود، حاشیههای زیادی به دنبال داشت. این سریال را کیارش اسدیزاده کارگردانی میکند که قبلا فیلمهایی مثل گس (۱۳۹۱) و شکاف (۱۳۹۳) را کارگردانی کرده بود و سریال کرگدن را هم در سال ۱۳۹۸ برای شبکه نمایش خانگی ساخت. داستان سریال درباره یک پزشک شیاد است که سعی میکند از پرستاران اخاذی کند و به همین دلیل به بهانههای مختلف با پرستاران بیمارستان رابطه برقرار میکند و پرستاران برای اینکه بتوانند با این پزشک در ارتباط باشند، با یکدیگر به رقابت میپردازند. با توجه به حاشیههایی که پیش از این هر فیلم یا سریالی با موضوع پزشکان در پی آورده، باید منتظر بود و دید که آیا سریال دفتر یادداشت هم میتواند چنین حاشیههایی به دنبال بیاورد یا از آنجایی که سطح حواشی جامعه بسیار بالا رفته مواردی از این دست دیگر در این دیگ جوشان گم میشوند. تا اینجای کار و با توجه به پوستری که سازندگان سریال منتشر کردهاند، معلوم است که آنها چندان از حواشی ترسی ندارند و حتی چنین مواردی را راهی برای تبلیغ اثرشان میدانند. غیر از رضا عطاران، چهرههای دیگری مثل حسن معجونی، نعیمه نظامدوست، حسین سلیمانی، ریما رامینفر، سیامک انصاری، مینا ساداتی، سوگل خلیق و کاظم سیاحی از جمله بازیگران این مجموعه هستند.
هفت/ کیارش اسدیزاده
سریال «هفت» به کارگردانی کیارش اسدیزاده که تهیهکنندگی آن را به صورت مشترک با محمد امین انجام داده، یک درام اجتماعی است که فیلمنامه آن را هم خود اسدیزاده بهطور مشترک با علی اصغری نوشته است. در این سریال بازیگرانی چون رضا کیانیان، مهدی هاشمی، نیکی کریمی، علی مصفا، امیر جعفری، هانیه توسلی، پانتهآ بهرام، بابک حمیدیان، نازنین بیاتی، مینا ساداتی، محمد امین، حدیث میرامینی، مصطفی قدیری، مهدی ساکی، نوال شریفی، میسا مولوی، مهلقا باقری، فرزاد حسنی و... به ایفای نقش پرداختهاند. نام این سریال یادآور نام فیلم بسیار معروفی از سینمای آمریکا به کارگردانی دیوید فینچر است که جزء مهمترین آثار ژانر جنایی به حساب میآید. از سوی دیگر عبارت «هفت» یادآور یک برنامه تلویزیونی مشهور به همین نام است و به نظر میرساند که ممکن است موضوع سریال هم به سینما ربط داشته باشد اما موضوع سریال هیچکدام از اینها نیست. در خلاصه داستان این سریال به شکلی مبهم و بیمعنی آمده است: «ما رفیقبازیم. پای حق وایمیستیم. بزنن میزنیم، بکشن، میکشیم. ما هفتا تا تهش میریم ولی نمیبخشیم. تهش هرچی که باشه بازم هستیم، بازم هفتیم.» این سریال را کیارش اسدیزاده بعد از سریال «دفتر یادداشت» کارگردانی کرد اما پخش هر دو مجموعه تقریبا در یک دوره زمانی اتفاق میافتد. گفته شده این سریال با سرمایهگذاری هماتلکام در دو فصل از ۲۳ آبانماه هر سهشنبه ساعت هفت صبح به صورت اختصاصی و رایگان از پلتفرم تماشاخونه پخش خواهد شد.
سووشون/ نرگس آبیار
سووشون اولین سریال نرگس آبیار در شبکه نمایش خانگی است که نام آن به خاطر حواشی متعددی که راجعبه تخریب آثار تاریخی ایجاد کرد سر زبانها افتاد. پس از روزها اعتراض به اثرات مخرب ساخت این سریال در باغ تاریخی عفیفآباد شهر شیراز و سکوت مسئولان میراث فرهنگی، کارزاری برای توقف سریع ساختوساز در محوطه این باغ راهاندازی شد و همین موضوع نام سریال نرگس آبیار را سر زبانها انداخت. این سریال پس از دریافت مجوز از وزارت ارشاد در سال ۱۳۹۹، حدود یک سال در انتظار صدور مجوز ساخت از سمت ساترا بود و ظاهرا تولید آن در در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ آغاز شد. سووشون اقتباسی از یک رمان بسیار معروف به همین نام اثر سیمین دانشور است و نرگس آبیار که پیش از این رمانی از خودش را اقتباس کرده بود، حالا از معروفترین رمان ایرانی که به قلم یک زن نویسنده نگارش شده اقتباس میکند. داستان سریال یک خانواده از طبقه متوسط را در زمان جنگ جهانی دوم روایت میکند که زندگی روزمرهشان به خاطر حضور اشغالگران، روزبهروز سختتر میشود. داستان در مقابل دیدگان زری اتفاق میافتد که یک زن متاهل و خوشبخت است و سعی دارد از خانوادهاش محافظت کند. بهنوش طباطبایی، ترلان پروانه، سام درخشانی، سهیل مستجابیان، فرشته صدرعرفایی، مجید صالحی، مریم سعادت، میلاد کیمرام و هوتن شکیبا ازجمله بازیگران این سریال هستند.