ندا اظهری، مترجم: آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها که برای گزینش بهترین افراد برای ادامه تحصیل طراحی شده‌اند، در دنیای امروز که عصر اطلاعات است، تلاش می‌کنند همگام با فناوری‌های روز دنیا تغییر کنند تا بتوان این آزمون‌ها را براساس دانش و فناوری نوین پیش برد. استفاده از فناوری داده تازه‌ترین اصلاحاتی است که در برخی کشورها موردتوجه قرار گرفته و محققان و کارشناسان از آن به‌عنوان معیاری برای گزینش متقاضیان ورود به دانشگاه استفاده کرده‌اند. ژاپن و کره جنوبی ازجمله کشورهایی هستند که سال‌هاست آزمون‌هایی را برای ورود افراد به دانشگاه برگزار می‌کنند اما به‌تازگی خبر از اعمال تغییر و تحولاتی در این آزمون‌ها داده‌اند که از قرار معلوم در راستای توسعه فناوری در کشور در دستور کار دولت قرار گرفته است. به‌عبارتی زمانی که ما در ایران بر سر حذف یا عدم حذف دروس عمومی در کنکور بحث می‌کنیم، در گوشه‌ای از همین قاره آسیا، چشم‌بادامی‌ها به فکر اصلاح آزمون‌های ورودی منطبق با تحولات فناورانه روز دنیا هستند.
بسیاری از محققان و کارشناسان بر این باورند فرآیند کاهش جمعیتی که ژاپن و کره جنوبی چندسالی است با آن دست به گریبان شده‌اند و نیز ظهور فناوری هوش مصنوعی و پذیرش آن به اصلاح رویکرد آزمون‌هایی که در کشورها برگزار می‌شود، کمک کرده و باعث شده مقامات دولتی دست به اصلاحاتی در زمینه جذب دانشجو بزنند که بتواند به آنها در فرآیندی درازمدت برای رسیدن به هدف یعنی رشد فناورانه کشور کمک کند. ژاپن چندسالی است در همین سمت‌وسو اقدامات خود را آغاز کرده و به‌دنبال جذب و آموزش نیروی انسانی ماهر در حوزه‌های مختلف فناوری است تا بعد از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه بتوانند با دانش و مهارتی که درطول دوران تحصیل کسب کرده‌اند، نیازی از کشور را برآورده کنند. ژاپن و کره جنوبی درحالی دست به اصلاحاتی در روند برگزاری آزمون‌های ورودی دانشگاه زده‌اند که به‌گفته بسیاری از محققان، این جنبش اعمال تغییرات و اصلاحات به‌طور جهانی درحال انجام است و تنها محدود به این دو کشور نمی‌شود.
دست باز دانش‌آموزان چینی در انتخاب دروس آزمون
در چین آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها به‌دلیل اهمیتی که دارند موردتوجه کل سیستم آموزشی و جامعه قرار دارند. اصلاحاتی که در سال‌های اخیر در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های این کشور صورت گرفته، با هدف اصلاح ملی و بومی در آزمون‌های ورودی اجرا شده است. در سال‌های اخیر هشت منطقه چین شکل اصلاح‌شده‌ای از آزمون‌های ورودی دانشگاهی را در قالب «3+3» اعمال کرده‌اند. این طرح ابتدا در سال 2017 در شانگهای و ژجیانگ مورد آزمایش قرار گرفت. در این طرح اصلاحی به دانش‌آموزان اجازه داده می‌شود تا سه درس اجباری به اضافه سه درس اختیاری را از میان فهرست 6 تایی بگذرانند. اما بعد از اجرای آزمایشی این طرح، قرار شد طرح جایگزینی در قالب «3+1+2» اعمال شود که در آن دانش‌آموزان باید فیزیک یا تاریخ یا هر دو موضوع را از میان چهار موضوع اختیاری باقی‌مانده برای شرکت در آزمون ورودی مورد مطالعه قرار دهند. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد در انتخاب‌های دانش‌آموزان تعادل زیادی وجود ندارد، به‌طوری‌که درس فیزیک کمترین اقبال را میان آنها داشته است. از آنجا که کسب نمره در درس فیزیک به‌مراتب دشوارتر است، بنا شده از محاسبه منحنی‌های درجه‌بندی شده برای مقالاتی استفاده شود که محبوبیت کمتری دارند.
اضافه شدن فناوری اطلاعات به کنکور ژاپنی‌ها
به گزارش تایمز، این دو کشور آسیایی براساس برنامه‌ای زمان‌بندی شده، به‌دنبال ایجاد تغییر در شکل برگزاری آزمون‌های ملی ورود به دانشگاه طی سال‌های آینده هستند و نتایج این آزمون‌های تغییریافته تعیین می‌کند که صدها هزار فارغ‌التحصیل دبیرستانی در کدام دانشگاه مشغول به تحصیل شوند. تغییراتی که قرار است در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های ژاپن ایجاد شود، در سال 2025 اجرایی خواهد شد. طبق طرحی که برای این اصلاحات درنظر گرفته شده، مشخص شده که بخش «فناوری اطلاعات» به آزمون ورودی دانشگاه‌های ژاپن اضافه خواهد شود. به‌نظر می‌رسد هدف از این تغییرات کمک به حرکت کشور به‌سمت فناوری بیشتر است و به برآورده کردن تقاضای بالا برای مهارت‌های کامپیوتری کمک می‌کند.
تغییرات ژاپن چگونه اعمال می‌شود؟
به گزارش japantimes، دانشگاه‌های ژاپن در واکنش به موضوعات جدید شامل اصول برنامه نویسی، شبکه‌های اطلاعات و ارتباطات و پایگاه‌های اطلاعاتی، در آزمون‌های استاندارد ورودی دانشگاه‌ها به چند دسته تقسیم شده‌اند. انجمن دانشگاه‌های ملی ژاپن عنوان کرده است این موضوع که اطلاعات نام دارد برای تمام شرکت‌کنندگان در آزمون اجباری است. اما برخی دانشگاه‌های ملی و دولتی عنوان کرده‌اند که در سال اول به این موضوع نمره‌ای تعلق نمی‌گیرد، درحالیکه بسیاری از دانشگاه‌های دولتی با بودجه دولت‌های محلی، قصد دارند آن را اختیاری درنظر بگیرند. اطلاعات براساس دستورالعمل‌های برنامه‌های درسی جدید که در سال مالی 2022 لازم‌الاجرا شد، به یک درس اجباری در آموزش دوران دبیرستان تبدیل شد. با وجود این، برخی دبیرستان‌ها با مشکلاتی در سیستم آموزش عالی مواجه هستند. طبق آمار ارائه‌شده، حدود 83 درصد از معلمان علم اطلاعات (داده) در دبیرستان‌های دولتی سراسر کشور از اردیبهشت سال گذشته دارای مجوز تخصصی برای رشته جدید بوده‌اند.
برخی دانشگاه‌ها ازجمله هوکایدو، توکوشیما و کاگاوا قرار است براساس این تغییرات اعمال شده، اطلاعات را از جمع محاسبات نمرات نهایی برای پذیرش دانشجو در استاندارد آزمون ورودی ژانویه 2025 حذف کنند. دانشگاه توکوشیما قصد دارد در ژانویه 2027 نمراتی را برای بخش موضوعی اطلاعات در آزمون ورودی استاندارد اختصاص دهد. آنها قرار است بعد از تجزیه و تحلیل میزان واقعی یادگیری دانشجویان جدید نکاتی را درنظر بگیرند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که 44 درصد از دانشگاه‌های دولتی تصمیم گرفته‌اند موضوع اطلاعات را به موضوعی اجباری در آزمون‌های ورودی مشترک تبدیل کنند و 40 درصد دیگر هم به اختیاری بودن آن رأی داده‌اند. در این میان، امتیاز اعلام‌شده نسبت به تفکیک موضوع نشان می‌دهد که 54 درصد از دانشگاه‌های ملی و دولتی، وزن اطلاعات را کمتر از استاندارد تعیین کرده‌اند. در دانشگاه‌های ملی، دانشجویان بومی بیشترین تعداد متقاضیان را تشکیل می‌دهند و از این موضوع مطلع‌اند که دبیرستان‌های محلی چگونه برنامه‌های درسی خود را مدیریت می‌کنند. سوالات مختلف کنکور در اختیار دانش‌آموختگان جدید دبیرستانی و متقاضیانی که در آزمون‌های سال‌های گذشته مردود شده‌اند، قرار می‌گیرد تا فرصتی پیدا کنند که موضوع «اطلاعات» را تحت‌عنوان برنامه‌های جدید درسی فراگیرند. از سوی دیگر رئیس انجمن ملی تحقیقات آموزش اطلاعات در دبیرستان‌ها، دانشگاه‌ها را وادار کرده تا برخورد مناسبی با موضوع اطلاعات در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها داشته باشند. طبق این تغییرات، دانش‌آموزان فعلی سال سوم دبیرستان که در آزمون سال آینده قبول نشوند، باید در آزمون استاندارد ورودی اطلاعات در ژانویه 2025 شرکت کنند. در دانشگاه‌های سراسری، این شرایط بسیار رقابتی است و با اضافه شدن نمرات آزمون‌های امتحانات نوبت دوم که به‌صورت جداگانه از سوی مدارس برگزار می‌شود، وزن نمرات اطلاعات کاهش می‌یابد.
تغییراتی همگام با دنیا
درعینحال در کره‌جنوبی هم پیشنهادهایی از سوی سیاستگذاران برای اعمال اصلاحاتی در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها ارائه شده که قرار است در سال 2028 اعمال شود. به‌نظر می‌رسد اعمال این تغییرات با توجه به کاهش شمار افراد شرکت‌کننده در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها، به‌سمت ساده‌تر کردن آزمون‌ها پیش می‌رود و درنهایت پیش‌بینی می‌شود این تغییرات به کاهش فشار بر متقاضیان ورود به دانشگاه کمک کند. تعجب‌آور نیست که ژاپن و کره‌جنوبی در آزمون‌های ملی ورودی دانشگاه‌های خود با چالش‌هایی مواجه هستند، چون این چالش‌ها در دیگر کشورها نیز وجود دارند و سایر دولت‌ها نیز اقداماتی را برای سر و سامان دادن به این آزمون‌ها در دستور‌کار خود قرار داده‌اند. به‌عنوان مثال یکی از استادان آموزش عالی دانشگاه بوستون، اشاره کرده آمریکا نیز به اصلاحات آزمون‌های ورودی تن داده است.
تغییرات در کره چگونه اعمال می‌شود؟
شکل و شمایل آزمون ورودی دانشگاه‌ها در کره‌جنوبی قرار است تا سال‌های آینده دستخوش تغییر و تحولاتی شود که از سال 2028 اعمال خواهد شد. وزارت آموزش عالی این کشور اعلام کرده که برگزاری آزمون CSAT 2025 (آزمون توانایی تحصیلی دانشگاه) دانش‌آموزان را ملزم می‌کند در یک موضوع مشترک و یک موضوع انتخابی برای هر دو حوزه زبان‌کره‌ای و ریاضی مورد آزمون قرار گیرند. قالب فعلی آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های کره‌جنوبی به این شکل است که بیشتر روی دو حوزه خواندن و ادبیات و به‌طور‌کلی علوم‌انسانی متمرکز بوده و درعینحال به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد بین گفتار و نوشتار یا زبان و رسانه یکی را انتخاب کنند. برای آزمون ریاضی، دانش‌آموزان باید به مطالعه ریاضی یک و دو بپردازند، اما آنها همچنین می‌توانند بین احتمال و آمار، حساب و دیفرانسیل و انتگرال و هندسه نیز حق انتخاب داشته باشند. دانش‌آموزان می‌توانند براساس تغییرات اعمال شده، دو موضوع را از مجموع 17 رشته در مطالعات اجتماعی و علوم انتخاب کنند درحالیکه انتخاب تاریخ کره اجباری است. درواقع در این تغییرات، دانش‌آموزان دبیرستانی در زمان شرکت در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها باید دروس مشترک علوم اجتماعی و نیز حساب دیفرانسیل و انتگرال را امتحان دهند.
تاثیر آزمون‌های ورودی اصلاح شده بر آموزش عالی
تغییرات بالقوه‌ای که در ژاپن و کره‌جنوبی اعمال می‌شود، بیانگر آن است که «سیستم تعیین دانشجویان پذیرفته شده» برای زمان‌هایی که به‌سرعت در حال تغییر هستند، مناسب نیست. به گفته این استاد در سطح جهانی، کشورهای زیادی از طریق آزمون سراسری که از سوی دولت هم تعیین می‌شود، پذیرفته‌شدگان دانشگاه‌های خود را تعیین می‌کنند. انجام اصلاحات قابل توجه در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های سراسری کار دشواری است؛ چراکه عدالت و برابری برای همه متقاضیان جزء نخستین مواردی است که مدنظر قرار می‌گیرد. نابرابری‌های منطقه‌ای در سطح دبیرستان، آزمون‌های یکنواخت را پیچیده کرده؛ همان‌طور‌که تفاوت‌های بین موسسات آموزش عالی نیز وجود داد. این نوع سیستم آزمون ورودی دانشگاه‌ها، استقلال دانشگاه‌ها را محدود می‌کند، به‌طوری‌که دانشگاه‌ها خودشان بتوانند درمورد پذیرش داوطلبان خود تصمیم‌گیری کنند.
در این میان برخی محققان، تردیدهایی را نسبت به سودمندی امتحانات ازجمله ارتقای احتمالی آنها را نشان داده‌اند. معاون دفتر استراتژی بین‌المللی دانشگاه «توهوکو» عنوان کرده است که آزمون مبتنی‌بر برنامه‌های درسی دوران دبیرستان، لزوما نمی‌تواند عملکرد یادگیری دانشجویان را در دانشگاه پیش‌بینی کند. یکی از استادان دانشکده آموزش عالی دانشگاه «کیوشو» در این باره اظهار کرده تغییراتی که قرار است در آزمون‌های ورودی ژاپن اعمالی شوند، هدف سیاستی کشورها را برآورده کرده و همه زبان‌آموزان را در راستایی قرار می‌دهد که به آموختن دانش و مطالعه حول محور فناوری بپردازند.
با توجه به این نکته مهم که دانش‌آموزان تمایل بالایی به خواندن موضوعاتی که برای آزمون‌های ورودی مطالعه کرده‌اند، این احتمال مطرح می‌شود که این اتفاق حتی در دوران دانشگاه نیز ممکن است اتفاق بیفتد. با توجه به قانون ژاپن مبنی‌بر اینکه تغییرات در آزمون‌ها باید از دو سال قبل مشخص شوند، اما به‌نظر می‌رسد که این سیاست کنکوری برای همیشه در ژاپن محکوم به تاخیر است. محققان بر این باورند که گاهی این تغییرات باعث قشربندی در سیستم آموزش عالی می‌شود که نسبت به آن هشدار داده شده است. علاوه بر این شکاف بین دانشجویانی که توانایی مالی برای تحصیل در رشته‌های اطلاعاتی دارند، در مقابل دانشجویانی که از این توانایی برخوردار نیستند، افزایش می‌یابد.
تغییرات بحث‌برانگیز آزمون‌های جهانی
به‌نظر می‌رسد ایجاد چنین تغییراتی در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های سایر کشورها نیز به موضوعاتی بحث‌برانگیز تبدیل شده‌اند. به‌عنوان مثال انتقادهای زیادی به آزمون‌های پذیرش ACT و SAT در کالج‌های آمریکا مطرح شده و این آزمون‌ها در بسیاری از دانشگاه‌ها یا به‌صورت آزمون‌های اختیاری تبدیل شده‌اند یا به‌طور کامل کنار گذاشته شده و دیگر آزمونی برگزار نمی‌شود. کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که به‌دلیل کاهش جمعیت کشورهایی چون ژاپن و کره‌جنوبی و نیز پذیرش بالای دانشجویان هوش مصنوعی توسط دانشجویان، سوالات بیشتری برای آزمایش‌های سنتی ایجاد می‌کند و احتمالا تغییرات بیشتری در نقاط دیگر جهان در راه است. علاوه بر این در چین و تایوان هم بحث‌هایی پیرامون تغییرات اعمال شده بر آزمون‌ها به‌عنوان آزمون‌های مخاطره‌آمیز با تاثیر بر بخشی از فرهنگ ملی این کشور مطرح است.
