محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، خبرنگار گروه ورزش: تیم ملی عصر امروز در دومین دیدار تدارکاتی خود در فیفادی اخیر به مصاف آنگولا می‌رود. هر زمان پای یک حریف تدارکاتی آفریقایی به میان می‌آید ناخودآگاه یاد صمد مرفاوی و گل‌های حساس او به الجزایر می‌افتیم. مهاجم سال‌های دور فوتبال ایران که گلزن متبحری بود و بارها با لباس تیم ملی به تیم‌های مختلف در رقابت‌های متعدد بین‌المللی گلزنی کرده بود. به بهانه برگزاری این دیدار دقایقی با مرفاوی همکلام شده و صحبت درباره تیم ملی را با وی ادامه دادیم. متن گفت‌وگوی سرمربی سابق تیم ملی جوانان با «فرهیختگان» را در ادامه می‌خوانید. 

صحبت را از بازی تدارکاتی ایران با تیم ملی آنگولا آغاز کنیم. این‌چنین بازی‌هایی در‌حالی‌که رقبای آسیایی با تیم‌های مطرح جهان مثل آلمان و انگلیس بازی می‌کنند، تا چه اندازه می‌تواند برای تیم ایران راهگشا باشد؟ ضمن اینکه اصولا این موضوع می‌تواند برای فدراسیون ایران نقطه‌ضعف باشد؟
این شرایط چندین سال است که در فوتبال ما حاکم است یعنی اینکه ما چندین سال است نمی‌توانیم با تیم‌های درجه یک و مطرح دنیا بازی می‌کنیم. همه هم دلایل آن را می‌دانند. هر مربی که می‌آید می‌خواهد با چنین تیم‌هایی بازی کنیم اما به هر صورت نمی‌شود. 

به این دلایل بیشتر اشاره می‌کنید؟
یک‌سری برمی‌گردد به مسائل مالی و دلیل دیگر هم به روابط خارجی مربوط می‌شود. در هر صورت بسیاری از مسائل دست به دست هم داده تا تیم ملی فقط در تورنمنت‌هایی مانند جام جهانی بتواند با قدرت‌هایی مانند انگلیس یا آرژانتین بازی کند که آن هم در قالب بازی‌های رسمی و به‌نوعی توفیق اجباری برای تیم ملی ماست. نمی‌شود آنجا این تیم‌ها نخواهند با ما بازی کنند و باید مسابقه بدهند. چنین بازی‌هایی می‌تواند مناسبات خوبی را برای فوتبال ما ایجاد کند. 

اگر این اتفاق بیفتد که با تیم‌های مطرح جهان بازی کنیم؟
بله، اما ما فقط می‌توانیم در جام‌های جهانی با این تیم‌ها بازی کنیم و فعلا شرایط طوری است که نمی‌توانیم با چنین تیم‌هایی در دیدارهای تدارکاتی رو در رو شویم ضمن اینکه فدراسیون هم نمی‌تواند این کار را انجام بدهد چون دستش بسته است. البته پای مسائل مالی هم وسط است که فدراسیون تحریم است و پولش را نمی‌دهند. در چنین شرایطی از کجا بیاورند تا با تیم‌هایی مثل برزیل و آرژانتین بازی کنند؟ بالاخره چنین بازی‌هایی هزینه‌های زیادی هم دارد. اگر آنها بخواهند بیایند هزینه دارد و اگر هم ما بخواهیم برویم آنها معمولا نمی‌خواهند با ما بازی کنند. اینها همه در حالی است که مگر قلعه‌نویی بدش می‌آید که تیم ملی با تیم‌های درجه یک دنیا بازی کند؟ قطعا استقبال هم می‌کند اما الان باید واقعیت را دید و با این بضاعتی که داریم، اینکه با همین تیم‌ها بازی کنیم را هم باید به فال نیک بگیریم تا بتوانیم حداقل در چنین دیدارهایی در جهت هماهنگی بازیکنان و رسیدن به خواسته‌ها و اهداف تاکتیکی کادر فنی و شناخت هرچه بیشتر فضا، سیستم و استراتژی بازی انجام بدهیم. همه اینها مسائل مهمی هستند که ما فقط در بازی‌های تدارکاتی می‌توانیم به آنها برسیم. 
در راستای همین موضوع مالی که به آن اشاره کردید، گویا دیدار با آنگولا فقط 10 میلیارد برای فدراسیون خرج برداشته است. 
پس قطعا تیمی مانند برزیل با رقمی بیشتر از این صحبت‌ها حاضر به بازی با ما می‌شود. در هر صورت این رقابت‌ها درجه‌بندی می‌شوند. الان فدراسیون ما در تیم‌های پایه خودش مانده دیگر آلمان و برزیل پیشکش. در این وضعیت چطور می‌خواهند تیم‌های دیگر را بیاورند. من خودم سرمربی تیم ملی جوانان بودم و شرایط را از نزدیک دیده‌ام. در همین تیم هم برای یک بازی تدارکاتی می‌دانید چقدر مکاتبه می‌کردیم. درنهایت هم کمتر تیمی حاضر می‌شد با ما بازی کند. معمولا با تیم‌های آسیایی که روابط خوبی با ایران دارند می‌پذیرند تا با ما بازی کنند. من این شرایط را درک می‌کنم اما نمی‌شود. قلعه‌نویی دوست دارد با تیم‌های مطرح بازی کند همان‌طور که من هم دوست داشتم تیمم با تیم‌های اروپایی و مطرح بازی کرده تا به خوبی محک بخورد. ما حتی برای مرحله نهایی و قبل از اعزام هم نتوانستیم یک بازی تدارکاتی درست و حسابی را برگزار کنیم و با تیم‌های پایه داخلی خودمان بازی کردیم. این شرایط برای همه تیم‌های ملی وجود دارد و فقط مختص تیم ملی بزرگسالان نیست. امیدوارم که شرایط طوری رقم بخورد که هم دست فدراسیون به لحاظ مالی باز شود و هم شرایط سیاسی و اجتماعی طوری رقم بخورد که بیشتر به فضای بازی با تیم‌های مطرح جهان نزدیک شویم. 

حتما دیدید که ژاپن چگونه آلمان را در کشور خودش تحقیر کرد. 
بله؛ وقتی این تیم در جام‌جهانی آن‌طور بازی می‌کند و یقه بزرگان را می‌گیرد و رقبایش را اذیت می‌کند دیگر چه انتظاری دارید؟ واقعا از همان جام جهانی مشخص بود این کشور چه ایده و تفکرات و استراتژی دارد. بعد هم روبه‌روی آلمان به قول شما این تیم را تحقیر می‌کنند و جالب اینکه اصلا به این فکر نمی‌کنند که مقابل تیمی مانند آلمان بازی می‌کنند. این یعنی پیشرفت و برنامه‌ریزی. 

دستیاران پرتعداد قلعه‌نویی در تیم ملی یک مقدار توی ذوق نمی‌زند؟ این تعداد بیشتر از حد استاندارد نیست؟
به نظر من این اتفاق اصلا موضوعیتی برای انتقاد ندارد. اینها مسائلی نیستند که درباره‌اش نقدی داشته باشیم. این موارد به سرمربی مربوط می‌شود. یعنی سرمربی دوست دارد برای هرکاری یک نفر را داشته باشد و خودش هم آنها را مدیریت کند. بنابراین من به شخصه نمی‌توانم به این کار قلعه‌نویی انتقادی یا ایرادی بگیرم چون این مساله‌ای است که مربوط به خودش است و خودش تصمیم گرفته این تعداد مربی در کنارش باشند. قطعا این اتفاق با موافقت فدراسیون بوده است. 

اگر این امر ابزاری برای خاموش کردن صدای منتقدان باشد چطور؟ 
من فکر نمی‌کنم چنین چیزی باشد. در آستانه رقابت‌های جام‌ملت‌ها هستیم و بهتر است برای این تیم یک جو آرام را درست کرده و از همه ارکان فوتبال کشور بخواهیم به این تیم آرامش بدهند. اینکه به کادرفنی که ایرانی است بخواهیم چنین ایراداتی بگیریم خیلی زیبنده نیست. تا دیروز که همه خارجی بودند مدام انتقاداتی صورت می‌گرفت و حرف‌هایی زده می‌شد اما حالا که بیشتر اعضای کادر ایرانی هستند باید به آنها اعتماد و اطمینان کرد. باید به آنها آرامش خاطر داد تا آسوده خاطر شده و بتوانند در یک جو آرام کار خود را انجام بدهند تا خدای ناکرده مساله برای تیم ملی پیش نیاید که بعدا موجب حسرت و پشیمانی بشود. 
میانگین سنی تیم ملی بالاست. فکر نمی‌کنید این موضوع پاشنه‌آشیل تیم ملی در جام ملت‌ها باشد؟
من فکر می‌کنم کادر تیم ملی آرام آرام به سمت پوست‌اندازی خواهد رفت. الان به یکباره نمی‌شود این کار را انجام داد. الان همه انتظار دارند جام ملت‌ها را فتح کنیم و اگر بخواهیم برای این رقابت‌ها میانگین سنی را پایین آورده و تیم را به یک باره جوان کنیم و تیم نتواند خواسته‌ها را برآورده کند بعدا ایراد می‌گیرند که چرا تیم را جوان کردید. بنابراین فعلا عقل حکم می‌کند که به منظور پوست‌اندازی آرام آرام کار را پیش برده و در ادامه به این شکل جوان‌ترها را با کسب تجربه جایگزین باتجربه‌ها کنند. برای آینده این اتفاق می‌تواند فکر بهتری باشد تا اینکه بخواهیم یک دفعه از دم تیم را جوان کنیم و این مطمئنا شرایط و کار را سخت می‌کند. الان همه از تیم ملی انتظار قهرمانی دارند پس اجازه بدهیم کادرفنی کار خودش را براساس برنامه‌ای که دارد بکند. 

با این وضعیت رقبای ما در آسیا می‌توانیم انتظار قهرمانی در جام ملت‌ها را داشته باشیم؟ 
باید امیدوار باشیم و نمی‌شود ناامید باشیم. باید با این قدرت‌ها بجنگیم هرچند خود ما هم در فوتبال آسیا یک قدرت محسوب می‌شویم. حالا برای جنگیدن ابزار می‌خواهیم و باید شرایط جنگیدن را فراهم کنیم. ما باید شاخصه‌هایی در سطح بالا داشته باشیم این در حالی است که ما فقط نیروی انسانی خوبی داریم که از آن هم به درستی بهره نمی‌گیریم. ما معمولا شرایط خوبی را برای تیم ملی‌مان از لحاظ تدارکات و زیرساخت‌ها فراهم نمی‌کنیم. وقتی این چنین باشد نباید زیاد هم انتظار داشت. من می‌دانم شرایط همه رقبا از ما بهتر است. ار شرق آسیایی‌ها تا همین عربستان و قطر و... البته ما هم ایران هستیم و توان مبارزه با این کشورها و موفقیت لازم را داریم. اگرچه حریفان ما امکانات خوبی دارند اما ما هم نیروی انسانی خوبی داریم که همه امیدمان به آنهاست. 

سکوهای خراب‌شده استادیوم آزادی را می‌بینید، حسرت نمی‌خورید؟ استادیومی که خاطرات همه نسل‌های فوتبالی ایران به شمار می‌رود. 
صد‌در‌صد، اما بالاخره باید این استادیوم ساخته شود. تا کی باید تحمل می‌کردیم و این‌طوری هم نمی‌شود باقی بماند. برای درست کردن آن هم باید صبر داشته باشیم و منابع لازم را تامین کنیم و یک‌شبه هم نمی‌توان این استادیوم را با این وسعت درست کرد و باید تحمل کرد. استادیوم دیگری هم نداریم که آزادی را برای بازسازی ببندیم و بگوییم برویم فلان استادیوم. الان هم صلاح دانسته‌اند فعلا به این شکل این استادیوم را بازسازی کنند. هرچند می‌شد جای دیگری را پیش‌بینی کرده و سپس آزادی را بازسازی و تعمیر کنند. در این بین برای شرایط بهتر از هر لحاظ منابع مالی خیلی مهم است.