جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، یون سوک یول، رئیسجمهور کره جنوبی و فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن، روز جمعه در نشست کمپدیوید، بر سر یک پیمان نظامی که مشخصا متمرکز بر چین است، به توافق رسیدند. رسانههای آمریکایی این نشست را یک «نشست تاریخی» خوانده و نوشتند که «پرزیدنت بایدن و همتایانش از کره جنوبی و ژاپن اعلام کردند که همکاری نظامی را تقویت کرده و این اولین نشست سهجانبه را به یک سنت سالانه تبدیل خواهند کرد.» توافقات نظامی این نشست ایالات متحده، ژاپن و کره را ملزم به برگزاری گفتوگوهای سالانه، گسترش رزمایشهای نظامی مشترک و مشورت در صورت بروز بحران میکند. اگرچه کاخ سفید اعلام کرد که هدف از این اقدام عمدتا تحریکات کره شمالی بوده و این تصور را که این نشست سیگنالی برای چین است، رد کرده اما بایدن در کنفرانس مطبوعاتی گفت اگرچه این نشست «درباره چین نبود»، رهبران درباره نگرانیهای مشترک خود در مورد اقدامات پکن در منطقه صحبت کردند. همچنین در بیانیه مشترکی که پیش از کنفرانس مطبوعاتی منتشر شد، رهبران سه کشور از «رفتار خطرناک و تهاجمی» چین در دریای چین جنوبی انتقاد کردند و بر «اهمیت صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان» تاکید کردند.
به گزارش نیویورکتایمز، چین از زمانی که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) با حمایتهای مختلف از اوکراین وارد عمل شد، در مورد تشکیل یک اتحاد امنیتی مشابه به رهبری آمریکا در آسیا هشدار داد. نشست کمپدیوید به احتمال زیاد جمعبندی پکن در اینباره را تقویت خواهد کرد. «وانگ ونبین»، سخنگوی وزارت خارجه چین روز جمعه به خبرنگاران گفت: «تلاش برای تشکیل گروهها و دستههای انحصاری مختلف و ایجاد تقابل بلوکی در منطقه آسیا-اقیانوسیه غیرسازنده است و قطعا باعث هوشیاری و مخالفت در کشورهای منطقه خواهد شد.» ماه گذشته وانگ یی، دیپلمات ارشد چین، به ژاپن و کره جنوبی هشدار داد که «هرچقدر موهای خود را بلوند کنید یا بینی خود را تیز کنید، هرگز به یک اروپایی یا آمریکایی تبدیل نخواهید شد.» توافق کمپدیوید به دنبال مجموعهای از اقدامات دولت بایدن است که نشانههایی از ایجاد یک حصار قدرتمند در اطراف چین دارد. این موارد شامل ممنوعیت دسترسی چین به فناوری پیشرفته تراشه، توافقنامه امنیتی سهجانبه با استرالیا و بریتانیا، تقویت گروه موسوم به «کواد» (ایالات متحده، هند، استرالیا و ژاپن) و افزایش حضور نظامی آمریکا در فیلیپین میشود. تحلیلگران معتقدند جنگ روسیه در اوکراین، ژاپن و کره جنوبی را به ناتو نزدیک کرده است. یکی از اثرات این جنگ، افزایش قابل توجه بودجه دفاعی چین از 5.4 تریلیون ین به 6.8 تریلیون ین بود. کیشیدا در ماه مارس بهطور غیرمنتظره به اوکراین سفر کرد و با ولادیمیر زلنسکی رئیسجمهور دیدار کرد. ژاپن همچنین 100 کامیون نظامی به اوکراین داد.
اگرچه پیمان آتلانتیک شمالی( ناتو) قدرتمندترین پیمان نظامی در جهان است و برای تقابل با چین کفایت میکند اما مساله اینجاست که بسیاری از کشورهای اروپایی حاضر به همراهی و همکاری با آمریکا در مواجهه با چین نیستند. اقتصاد اروپا در یکسالونیم گذشته بابت جنگ اوکراین به اندازه کافی ضربه خورده و دیگر توان تحمل یک ضربه دیگر اقتصادی از جانب چین را ندارد. از همینرو واشنگتن به ساخت اتحاد و ائتلافهای دیگر شبیه آنچه که با ژاپن و کره جنوبی در کمپدیوید منعقد کرده، روی آورده است. این موضوع نگرانی پکن از به اصطلاح یک «مینی ناتو» در آسیا را تشدید کرده است. پیمان کمپدیوید ایالات متحده، ژاپن و کره جنوبی را ملزم میکند که هرگونه تهدید امنیتی را تهدیدی برای همه بدانند و با گفتوگوهای متقابل به آن پاسخ دهند. این بسیار سختگیرانهتر از ماده 5 ناتو است، که اعضای آن را ملزم میکند درصورت مورد حمله قرار گرفتن، «اقدام کنند.»
در واکنش به این ماجراجویی، این احتمال وجود دارد که چین با اقدامات اقتصادی آن را تلافی کند. در سال 2017، پس از اینکه سئول به ایالات متحده اجازه داد تا یک سیستم ضدموشکی در کره جنوبی مستقر کند، چین بسیاری از مشاغل کره جنوبی را تحریم کرد. سونگ ژونگ پینگ، مفسر در پکن که یک افسر سابق ارتش است، در این باره گفت: «اکنون چین به دنبال نشانههایی است که نشان میدهد ائتلاف گسترش خواهد یافت و به کشورهای دیگر مانند فیلیپین کشیده خواهد شد.» آقای سانگ آن را «بدترین سناریو» برای چین خواند زیرا میتواند «ناتوی هند و اقیانوس آرام» را سامان بدهد. لو چائو، کارشناس مسائل شبهجزیره کره با آکادمی علوم اجتماعی لیائونینگ، به روزنامه حزب کمونیست، گلوبال تایمز، گفت: «بجاست که بگوییم نشست کمپدیوید احتمالا شروعی برای یک جنگ سرد جدید است.»
درباره اینکه آیا نشست کمپدیوید میتواند حلقه محاصره چین را تنگتر کند یا خیر، نمیتوان پاسخ روشنی داد. شاید بهترین تعبیر درباره آن، گفته یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در گفتوگو با خبرنگاران باشد. او گردهمایی روز جمعه را با مذاکرات صلح بین اسرائیل و فلسطینیان مقایسه کرد که کلینتون، رئیسجمهور سابق آمریکا در سال 2000 در کمپدیوید انجام داد. این مذاکرات بعدا شکست خورد و به انتفاضه دوم منجر شد. شاید کمپدیوید 2023 هم سرنوشتی شبیه کمپدیوید سال 2000 داشته باشد.
شماره ۳۹۴۰ |
صفحه ۷ |
جهان شهر
دانلود این صفحه
آمریکا، چین و کره جنوبی در کمپدیوید بر تقویت همکاری نظامی تاکید کردند
مصاف «مینی ناتو» با چین