«دانشجویان عزیر سلام. لطفا اعلام حضور کنید.» صدای استاد سرکلاس مجازی و صف طولانی سلامهایی که برای اعلام حضور است جای سر و صدای دانشجویان قبل از ورود استاد و صدای کشیدهشدن صندلیها را گرفته است. سالها پیش کسی فکرش را هم نمیکرد که بتوان بدون عبور از سردرهای بزرگ وارد دانشگاههای تراز اول کشور شد. اما مدتی است این رویا به واقعیت پیوسته و دانشجویان با کلیک موسها و استفاده از ابزارهایی که کلید ورودشان به دنیای مجازی است، میتوانند دانشجو شوند. این نوع از آموزش با توجه به امکاناتی که میتواند ارائه دهد، در سطح دنیا سر و صدای فراوانی به پا کرد تا جایی که از آن بهعنوان دانشگاه قرن 21 یاد میشود. اما دانشجویان ایرانی که در حال تحصیل در این دورهها هستند از مشکلاتی میگویند که شنیدن آنها خارج از لطف نیست.
با بازشدن پای اینترنت به خانههای مردم و همگانیشدن آن دانشگاه مجازی هم بهعنوان مرحلهای جدید در آموزش عالی وارد عرصه شد. کشورهای آمریکایی بهعنوان پیشگامان این عرصه جزء اولین کشورهایی بودند که اصول E-LERNING را در ارتش پیاده کردند و بعد از موفقیت توانستند این روش آموزش را در دانشگاهها جاری کنند. برای تحصیل در این سیستم آموزشی حداقل پیشنیاز دانشجو برای شرکت در دورههای آموزشی دسترسی به دستگاه رایانه، شبکه اینترنت و انگیزه قوی برای موفقیت در یک کلاس غیرسنتی است. تب دانشجوبودن پشت مانیتور بهزودی به ایران هم رسید و با گسترش و پیشرفت شبکه، گسترش ضریب نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات، سیستم آموزش الکترونیکی دانشگاه تهران و پردیس فارابی این دانشگاه بهعنوان اولینها مجوز دورههای مجازی برای تحصیلات تکمیلی از وزارت علوم را گرفت و پذیرش دانشجو را شروع کرد.
صابر از دانشجویان دوره مجازی در دانشگاه علم و صنعت است. او یکی از کارکنان شرکت نفت است و در عسلویه مشغول به کار است. او درباره تجربهاش از تحصیل در این دانشگاه میگوید: «من برای بهترشدن وضعیت کاریام میخواستم ادامهتحصیل بدهم ولی چون امکان سکونت دائم در تهران نداشتم، در این دورهها ثبتنام کردم. البته حالا که دارم فارغالتحصیل میشوم از دوستانم که در این دورهها بودند، میشنوم که مدرک این دورهها برای شرکت در دوره دکتری اعتبار زیادی ندارد. یعنی در جلسه مصاحبه دکتری امتیاز منفی به حساب میآید.»
یکی از اعضای هیاتعلمی دانشگاه تربیتمدرس درباره اعتبار این مدارک میگوید: «این که امتیاز منفی برای این دسته از فارغالتحصیلان دورههای مجازی قایل شویم منطقی نیست چراکه این دانشگاهها زیرنظر بهترین دانشگاههای ایران در حال برگزاری هستند ولی نباید این نکته را هم فراموش کرد که بیشتر دورههای مجازی این دانشگاهها آموزشمحور هستند و طی نکردن پروسه پایاننامهنویسی یکی از مشکلات این دوره است. از طرفی باید توجه کرد که دانشجویان رشتههای فنی کلاسهای عملی را باید بگذرانند و متاسفانه این کلاسها یا برگزار نمیشوند یا اینکه کیفیتشان پایین است.»
علی از دانشجوی مجازی ورودی 91 کارشناسیارشد رشته مدیریت دولتی است. او از افزایش ظرفیت کلاسهای این دورهها میگوید و اینکه همین موضوع باعث شده در روند تدریس استادان خلل وارد شود: «میتوانم بگویم که ظرفیت کلاسهای مجازی در سال 92 دو یا سه برابر شد. سال 91 کلاسهای ما 20-15 نفره بود ولی سال بعد دیدیم ظرفیت کلاسها به 70-60 نفره رسید. البته که توجیه مسئولان در این باره این است که کلاس و صندلی نیست که دانشجویان اذیت شوند. ولی باید به این مساله نیز توجه داشت که کلاس 60 نفره است و سرعت اینترنت پایین است. ما در این گفتوگوی کلاس تا پایان سلام کردن و اعلام حضور دانشجویان را میبینیم و خیلی وقتها نمیتوانیم سوال بپرسیم.»
بالارفتن ظرفیتهای این کلاسها در سال 92 در پی یکی از اقدامات دانشگاههای دارای کلاسهای مجازی بود. این دانشگاهها با گذاشتن شرایط پذیرش بدون کنکور و ارسال نامههایی به ارگانهای مختلف همچون گمرک و هواپیمایی ایران و... به دنبال جذب دانشجو بودند که این اتفاق باعث شد ظرفیتهای این کلاسها افزایش پیدا کند. یکی از مسئولان دانشگاههای مجازی که نمیخواهد نامش فاش شود در این باره میگوید: «این اقدام دانشگاههای مجازی به دلیل تاکید وزارت علوم برای جذب دانشجو در دانشگاههای دولتی بوده است که از مهاجرت دانشجویان به کشورهای دیگر برای تحصیلات تکمیلی جلوگیری کنیم. اما همین موضوع به کیفیت کلاسها لطمه زده است و نمیتوانیم کاری کنیم. هر چند در تلاشیم سال 93 از این اتفاق جلوگیری کنیم.»
لیدا یکی از دانشجویان ارشد مجازی دانشگاه شهید بهشتی است. او درباره شهریههای بالایی که پرداخت میکنند، میگوید: «از آنجایی که به دلیل شاغلبودنم امکان رفتن به دانشگاه در شهرهای دیگر را نداشتم به تشویق یکی از بستگانم در این دورهها ثبتنام کردم. ولی قبل از ورود به دانشگاه از کمکهزینههایی میگفتند که دانشگاه برای تحصیل به دانشجویان میداد. با ورود من در سال 92 به دانشگاه متوجه شدم شهریه ثابت از 600 هزار تومان به یکمیلیون و 100 هزار تومان رسید. قبل از ورود به دانشگاه با توجه به تحقیقاتی که کرده بودم شرایط طوری بود که ما ثبتنام میکردیم و شهریهها را پرداخت نمیکردیم و بعد از فارغالتحصیلی به صورت اقساطی پس میدادیم ولی سال 92 این نوع کمکهزینه در دانشگاه ارائه نشد.»
آمنه از دانشجویان مجازی ارشد جغرافیا دانشگاه ارومیه است. او درباره کلاسهای عملی میگوید که یا تشکیل نمیشوند یا اینکه کیفیت مناسب ندارند: «واحد عملی GIS رشته ما روز چهارشنبه یا پنجشنبه قرار بود تشکیل شود ولی یا استاد نمیامد یا کلاس به حد نصاب برای تشکیل نمیرسید. یعنی تنها دو یا سه نفر بودیم و در آخر استاد در اتاق گفتوگوی کلاس گفت که پروژه عملی در کار نیست، چون دانشجویان به کلاس نیامدند.»
اما لیلا از پایینبودن سطح دانش دانشجویان میگوید و اینکه دورههای مجازی برای تسهیل تحصیل در دورههای تکمیلی به وجود آمدند اما انگار دید بسیاری از دانشجویان تنها گرفتن مدرک برای ارتقای شغلی است، او در این باره میگوید: «من رتبه کنکورم برای ورود به دوره روزانه مناسب بود ولی چون نمیتوانستم به تهران بیایم تصمیم گرفتم به صورت مجازی ادامهتحصیل بدهم ولی متاسفانه میبینم که همکلاسیهایم با ترازهای پایینی وارد این دورهها شدند و همین موضوع کیفیت تدریس استادان را پایین آورده است.»
حسین خنیفر، معاون پردیس فارابی دانشگاه تهران درباره کیفیت آموزش در این دورهها میگوید: «ما تمام تلاش خود را میکنیم که بهترین کیفیت را در این دورهها داشته باشیم ولی باید به این موضوع اشاره کرد که با مشکلاتی که در زیرساختهای اینترنتی کشور وجود دارد نمیتوانیم سیاستگذاری درستی در این زمینه داشته باشیم و همین موضوع دانشجویان را دچار مشکل کرده است. بارها از وزارت علوم خواستهایم سهمیه دکتری این دورهها را بالا ببرند ولی موافقتی دریافت نکردیم و از طرفی مشکل پایینبودن سطح دانش دانشجویان برای استادان در این کلاسها دردسرساز شده است.»
روزنامه
ورزشی
دانشگاه
شماره ۱۵۵۲ |
صفحه ۱ |
صفحه نخست
دانلود این صفحه
دانشگاه مجازی و دردسرهایش
پیوند نیکپی
.gif?v=0)
