هرچند اعلام پایان سلطه حکومت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از سوی سرلشکر سلیمانی نشانه خوبی برای اطمینان از پاکسازی سوریه و حذف تروریستها از این کشور داشت اما حمله محدود و ناموفق ایالات متحده با مشارکت فرانسه و انگلیس به این کشور یقین کارشناسان در مورد شکست ائتلاف عربی-غربی در سوریه را بیشتر کرد. «فرهیختگان» پس از این ایام روند آغاز جنگ تا پایان داعش در سوریه را بازخوانی میکند.
بهمن ۱۳۸۹
تظاهرات گسترده مردم سوریه
رسانههای غربی و عربی مدعی بودند که این تحولات تاثیرگرفته از تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه موسوم به بهار عربی است.
فروردین 1390
آغاز جسته و گریخته مقابله مسلحانه با دولت سوریه
مرداد 1390
اعلام موجودیت ارتش آزاد
نظامیان جداشده از ارتش سوریه و سازماندهی آنها از سوی سرویسهای غربی برای به آتش کشیدن و نابودی سوریه.
بهمن 1390
ورود رسمی جبهه النصره به جنگ
این گروهک تروریستی به رهبری ابومحمد الجولانی شاخه نظامی القاعده در سوریه فعالیت خود را آغاز کرد و پس از چندی با فشارهای بینالمللی و از بیم قرارگرفتن در لیست گروههای تروریستی در هفتم بهمن 95 به جبهه فتحالشام تغییر نام داد و اعلام کرد هیچ وابستگیای به القاعده ندارد.
زمستان 1390
تصرف بخشهای زیادی از دمشق
بعد از تبدیل اعتراضات مردمی در سوریه به نبرد مسلحانه و خیزش گروههای تروریستی در این کشور، اولین منطقهای که برای تصرف در دستور کار تکفیریها قرار گرفت، دمشق پایتخت سوریه بود. در این زمان اولین تحرکات مسلحانه از منطقه درعا در ریف جنوبی دمشق آغاز شد. این وقایع با توجه به همراهی رژیم صهیونیستی و حمایت سعودیها در تجهیز و آموزش تروریستهای تکفیری در مناطق حاشیهای دمشق از جمله غوطه و دوما، بسیار مهم و حساس بود.
گروههای تکفیری جیشالاسلام و احرارالشام در کنار جیشالحر و داعش هجومی سراسری را برای سقوط دمشق آغاز کردند و توانستند تا چند صد متری کاخ الروضه و حرم مطهر حضرت زینب(س) پیشروی کنند.
فروردین 1392
اعلام تاسیس حکومت اسلامی عراق – شام توسط داعش
این گروه تروریستی به رهبری ابوبکر البغدادی و پس از قوت گرفتن در عراق و سوریه به ناگاه از دیگر گروههای تروریستی جدا شدند و حکومت اسلامی خودخواندهای را اعلام کردند.
تابستان 1391
سقوط بخشهای اعظمی از شهر حلب
پایتخت اقتصادی سوریه در همان ابتدای جنگ بهعنوان مهمترین معبر ورود و خروج تروریستها و تغذیه آنها مورد توجه قرار گرفت و با همراهی برخی کشورهای همسایه سوریه، به سرعت به تصرف چند گروه تروریستی درآمد.
تابستان ۱۳۹۱
تشکیل نیروهای دفاع ملی
نیروهای بسیج مردمی سوریه با حمایت و حضور نمایندگان و مستشاران نیروهای مسلح ایران در دمشق و پس از جلسات مکرر مستشاران عالیرتبه نظامی ایران با مقامات سوریه تشکیل شد. سردار شهید حسین همدانی طرح تشکیل نیروهای دفاع وطنی یا به عبارتی بسیج مردمی در سوریه را ارائه کرده و با تلاش بسیار مصوب و به اجرا درآورد. با اجرای این طرح تعداد قابلتوجهی از جوانان سوری و بخشی از آوارگان مناطق اشغالی از سوی مستشاران ایران سازماندهی شدند.
اواخر بهار 1391
درخواست دولت سوریه و آغاز فرآیند حضور مستشاری ایران در سوریه
پس از چند ماه و در حالی که عملیات سقوط دمشق به پایان خود میرسید، ارتش سوریه با کمک مستشاران و رزمندگان مقاومت توانستند از اطراف کاخ ریاستجمهوری سوریه و حرم مطهر حضرت زینب(س) عملیات آزادسازی و پاکسازی دمشق را کلید زده و درنهایت از سقوط کامل آن جلوگیری کنند.
در این ایام همچنان پرچمهای سیاهرنگ داعش در چند صدمتری حرم مطهر و مقرها و ساختمانهای کلیدی دمشق بود.
خرداد سال 1392
موفقیت در عملیات پاکسازی دمشق و تعریض کمربند امنیتی در پایتخت سوریه
در این ایام تمامی مراکز حساس و تمامی مناطق مهم دمشق آزاد و کمربند امنیتی با محوریت حرم حضرت زینب (س) تعریض و تثبیت شد.
اسفند 1392
تصرف رقه توسط داعش و تعیین این شهر بهعنوان پایتخت
رقه مهمترین شهر در طول دوران اشغال سوریه و عراق توسط داعش بود.
خرداد 1393
گسترش داعش تا موصل و فلوجه عراق
داعش توانست با امکانات فراوان و تسلیحات پیشرفته که همگی با حمایتهای عربستان سعودی و آمریکا تجمیع شده بودند، به سرعت قریب به نیمی از سوریه و یکسوم عراق را به تصرف خود درآورد.
خرداد 1393
اعلام حکم جهاد از سوی آیتا... سیستانی
با جدی شدن خطر داعش و احتمال سقوط پایتخت عراق و همچنین نجف اشرف و عتبات عالیات، شیخ عبدالمهدی کربلایی نماینده آیتا... سیستانی از جانب ایشان مبارزه با تروریستهای داعش را واجب کفایی اعلام کرد.
آذر 1393
سقوط ریف دیرالزور
بعد از سقوط شهرهای سوریه یکی پس از دیگری، تصرف دیرالزور بهعنوان منطقهای در دستور کار این گروه تروریستی قرار گرفت. نیروهای ارتش سوریه و مقاومت به فرماندهی ژنرال شهید عصام الزهرالدین شهر دیرالزور و فرودگاه این شهر را به دو بخش تقسیم کرده و مقاومت سازماندهیشدهای را محقق کردند. با این وصف داعش در طول 6 سال اشغالگری هیچگاه نتوانست مناطق داخلی دیرالزور و فرودگاه را به اشغال خود درآورد. این در حالی است که ارتش آمریکا با پشتیبانی هوایی از داعش در چند عملیات خطوط ارتش سوریه و مقاومت را در این منطقه هدف قرار داده بودند.
فروردین 1395
آزادی اول تدمر
نیروهای سوری توانستند با حمایت ایران و سوریه تدمر را با عملیاتی چندمرحلهای آزاد کنند.
دی 1394
به هلاکت رسیدن زهران علوش
زهران علوش از مفتیهای سلفی فعال در سوریه بود که در سال ۲۰۱۱ یعنی سه ماه بعد از آغاز درگیری میان ارتش سوریه با تکفیریها و در پی عفو عمومی به همراه ۱۵۰۰ زندانی سلفی دیگر از زندان آزاد شد. وی بعد از آزادی بدون هیچ وقفهای اقدام به تشکیل گروه تروریستی جیشالاسلام کرد. به اعتقاد برخی کارشناسان مسائل امنیتی، این اقدام از سوی سرویس اطلاعاتی سعودی به علوش ابلاغ شده و ماموریت آنها را تصرف دمشق معین کردند. بعد از حضور وی بهعنوان رهبر جیشالاسلام و برگزاری رژه نظامی این گروهک تروریستی در غوطه، علوش بهعنوان هدفی جدی تحت تعقیب و مراقبت قرار گرفته و درنهایت با ارائه مختصات مکانی وی و تعدادی از سران گروههای تروریستی در غوطه که از سوی مقاومت به روسها ارائه شد، مورد هدف قرار گرفته و به هلاکت رسید. هلاکت علوش به منزله شکافی جدی در روند صعودی تروریسم تکفیری تحت فرمان ریاض تلقی شد. در این عملیات زهران علوش و چندین نفر دیگر از سران گروههای تروریستی در مناطق مختلفی از سوریه به صورت همزمان کشته شدند.
مهر 1394
ورود روسیه به کارزار سوریه
در جریان جنگ با تروریستها در سوریه، روسیه از دو جنبه احساس خطر کرد؛ اول از این باب که غرب توانسته بود در قلمرو سنتی این کشور در شرق نفوذ کرده و حتی پایگاههای مهم این کشور در لاذقیه و طرطوس را تهدید کند و دوم اینکه تعداد قابلتوجهی از اهالی سلفیمذهب ساکن در سرزمینهای جنوبی روسیه را جذب و فعال کند. این شرایط روسیه را مجاب کرد تا خطر داخلی و حوزه نفوذ خود را کیلومترها دورتر یعنی در سوریه دفع کند.
اردیبهشت 1394
اشغال اول تدمر
تروریستهای داعش شهر تاریخی تدمر (پالمیرا) را تصرف و بسیاری از مناطق و آثار باستانی این شهر را تخریب و نابود کردند.
آذر 1395
آزادی حلب
طی یک عملیات بسیار گسترده و با محوریت مستشاران ایرانی همه گروههای جریان مقاومت دست به دست هم دادند و عملیات آزادسازی حلب را طی چندینماه و چندین مرحله پیچیده به نتیجه رساندند. آزادسازی حلب علاوهبر آثار استراتژیک و ژئوپلیتیک توانست اولین قدم جدی در پیروزی ارتش سوریه و مقاومت در سوریه باشد. نیروهای عملکننده در حلب توانستند با آزادسازی این شهر بر معبرهای شمالی حلب که متصل به مرزهای شمالی سوریه است نیز اثر بگذارند. اشراف و تثبیت مواضع در معبرهای شمالی حلب توانست در سه حوزه تسلیحات، عنصر انسانی و اقتصاد به تروریستها ضربه جدی وارد آورد. انقطاع ارتباط تشکیلات تروریستها با حامیان خود از مرزهای شمالی علاوهبر آثار داخلی در آنها حتی بر تردد و نقل و انتقال هستههای عملیاتی و لجستیکی آنها در سوریه اثر گذاشت.
آذر 1395
اشغال دوم تدمر
تروریستهای داعش در عملیاتی غافلگیرکننده توانستند بخشهایی از تدمر را دوباره پس بگیرند، اما نتوانستند به حدود تصرفشده قبلی دست یابند.
اسفند 1395
آزادی تدمر
منطقه تدمر به دلیل اشراف و مرکزیت کامل در کشور سوریه از موقعیت ژئوپلیتیکی خاصی بهرهمند است. از سوی دیگر حضور در تدمر، اشراف بر بادیه شرقی سوریه و ارتباط با دمشق و استان شمالی سوریه را امکانپذیر میکند. این در حالی است که شهر تدمر برای رژیم صهیونیستی نیز به دلیل وجود مقبره «الی کوهن» از اهمیت قابلتوجهی برخوردار است. الی کوهن جاسوس رژیم صهیونیستی در سوریه که تا مقام ارشد در نیروهای مسلح این کشور رشد کرد و بعد شناسایی از سوی سرویس اطلاعاتی سوریه دادگاهی و در تدمر اعدام و دفن شد و اسرائیلیها همواره به دنبال بازگرداندن جنازه وی بودهاند. درنهایت شهر پالمیرا در اسفند 95 در عملیاتی هماهنگ با حضور ارتش روسیه و رزمندگان سوری و مقاومت طی دو عملیات آزاد شد و مواضع از قبل تعیینشده در آن به تثبیت رسید؛ آزادسازیای که نهتنها آرزوهای داعش را در میان آثار باستانی نابودشده تدمر دفن کرد، بلکه امید مدیران موساد و سران صهیونیسم را هم ناامید کرد.
مهر 1396
آزادی رقه
نیروهای کرد با حمایت آمریکا توانستند رقه را آزاد و این منطقه را پس از داعش به اختیار خود درآورند.
مرداد 1396
عملیات نیروهای کرد با همراهی ائتلاف آمریکایی
پس از آزادسازی حلب همه گروههای تروریستی و البته سعودیها، آمریکاییها و صهیونیستها احساس خطر کردند و احتمال آزادسازی کل سوریه را با ضریب بالایی محتمل ارزیابی کردند، از اینرو طی برنامهای دقیق برخی گروههای کرد از جمله نیروهای دموکراتیک کردستان را به مقابله با جریان مقاومت فرستادند. اولین وظیفه این نیروها، مقابله با حرکت مقاومت به سمت رقه و دیرالزور بود. در این شرایط ارتش سوریه و مقاومت با دور زدن رقه بهعنوان شهر اشغالی که از سوی کردها در ظاهر آزاد اما اشغال شده بود، توانست پیشروی خود را به سوی دیرالزور ادامه دهد.
تیر 1396
آزادی موصل و خروج داعش از عراق
آزادی موصل بهعنوان مهمترین ماوای داعش پس از رقه، ضربه سنگینی بر پیکره این گروهک تروریستی بود. وزارت دفاع عراق با صدور بیانیهای اعلام کرد دیگر هیچ منطقهای در موصل تحت اشغال داعش نیست.
آبان 1396
آزادی دیرالزور
این منطقه به دلیل نزدیکی به مرزهای عراق و موقعیت ژئوپلیتیک در بادیه شرقی از ابتدای آغاز جنگ بهعنوان هدفی استراتژیک برای القاعده و داعش مطرح بوده و تلاشهای بسیاری برای تصرف کامل آن نیز صورت گرفت. بعد از حدود هفت سال نبرد در این شهر، ارتش سوریه و نیروهای مقاومت که از سوی منطقه تدمر به سوی شهر دیرالزور در حرکت و به دنبال اجرای عملیات پاکسازی بودند، توانستند با آن بخش از نیروهای مستقر خود در داخل دیرالزور ارتباط برقرار کنند. بعد از ارتباط کامل نیروهای عملکننده از خارج و داخل دیرالزور، عملیات آزادسازی و پاکسازی مناطق همجوار این منطقه در دستور کار قرار گرفت؛ عملیاتی که درنهایت منجر به اقدام مقاومت و ارتش سوریه در بوکمال و المیادین شد.
آبان 1396
پایان حکومت خودخوانده داعش
نامه سرلشکر قاسم سلیمانی به رهبر انقلاب درباره پایان سیطره داعش سند نهایی این ماجرا است. حلقهای از مستشاران ایرانی، حشد الشعبی، دفاع وطنی، ارتش سوریه و نیروهای روس توانستند از شرق و غرب و جنوب حکومت خودخوانده داعش را که از ریف دمشق تا مرز شرقی استان الانبار عراق گسترده شده بود، آنقدر محدود کنند که نهایتا هیچ تسلط رسمی بر شهرهای این دو کشور برای داعش باقی نماند.











