اتوبوس‌هایی برای کتابخوان شدن

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، چشم‌های معصوم‌شان را به اتوبوس رنگی دوخته‌اند و منتظر به درش نگاه می‌کنند؛ در باز می‌شود و مربی از اتوبوس با چند جلد کتاب پایین می‌آید؛ هنوز در بهت رنگ‌های شاد ماشین روبه‌روی‌شان هستند و مربی را ندیده‌اند؛ کم‌کم نگاه‌شان به سمت مردی برمی‌گردد که با لبخند و چند جلد کتاب نگاه‌شان می‌کند.  

مربی با لبخند صدای‌شان می‌کند تا به سمتش بروند و با هم سوار اتوبوس شوند؛ در نگاه‌شان شادی زبانه می‌کشد و همه با هم به سمت اتوبوس قرمز و زرد می‌دوند.  هفته گذشته خبری مبنی‌بر راه‌اندازی 31 کتابخانه سیار توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای روستاها در رسانه‌ها منتشر شد؛ کاری که کانون برای رونق کتابخوانی در روستاها انجام داده است.  اتوبوس‌هایی که با انبوهی از کتاب و محصول فرهنگی به روستاها می‌روند تا بتوانند کودکان مناطق محروم را که شاید از لذت داشتن و خواندن کتاب محروم باشند، بهره‌مند کنند.  

بدون تردید، در روستاهای کم‌جمعیت که روستاییان از امکانات ارتباطی مناسبی برخوردار نیستند یکی از بهترین راه‌حل‌ها تاسیس کتابخانه‌های سیار است.  روستاهایی که برای این فعالیت‌ها انتخاب می‌شوند، بیشتر روستاهای مناطق محروم هستند که کودکان‌شان حتی یک قفسه کتاب برای استفاده ندارند.

وقتی اتوبوس وارد روستا می‌شود علاوه‌بر توزیع کتاب‌های مختلف، فعالیت‌های فرهنگی متنوعی ازجمله نقاشی و قصه‌گویی توسط مربیان انجام می‌شود تا کودکان به وسیله این فعالیت‌ها به کتابخوانی علاقه‌مند شوند.   کتابخانه سیار راه خوبی برای جبران کمبود امکانات که سبب عدم امکان ایجاد کتابخانه ثابت روستایی شده است محسوب می‌شود و می‌تواند پاسخی برای توزیع عادلانه امکانات باشد. کتابخانه سیار واسطه ارتباطی مناسبی جهت اطلاع‌رسانی و ارائه خدمات کتابخانه‌ای در مناطق کم‌جمعیت یا دورافتاده محسوب می‌شود.  در ایران اولین مرکز فرهنگی، هنری سیار در سال 1345 شروع به‌کار کرد، این اتفاق یک سال پس از تاسیس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اتفاق افتاد.  در این راستا کار کتاب‌رسانی به دانش‌آموزان 16 مدرسه عشایری‌ در جنوب ایران آغاز شد. در این طرح بسته‌های 500 جلدی کتاب‌های غیردرسی به‌وسیله چهارپایان به این مناطق حمل می‌شد و در اختیار کودکان قرار می‌گرفت.

بعدها با گسترش این مراکز، فعالیت‌های فرهنگی نیز در برنامه کاری مربیان کانون قرار گرفت.  فراهم کردن امکان امانت کتاب برای کودکان و نوجوانان روستایی که امکان مراجعه و استفاده از کتابخانه‌های ثابت را ندارند، مهمترین هدف مراکز فرهنگی، هنری سیار است.  بدین ترتیب توسعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی میان کودکان و نوجوانان روستایی و کشف و پرورش استعدادهای آنان بر مبنای تعلیم و تربیت اسلامی محقق می‌شود که این امر خود باعث تقویت سطح آگاهی‌های اجتماعی و فرهنگی کودکان و نوجوانان روستایی شده و منجر به غنی‌سازی اوقات فراغت آنان می‌شود.  

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تاکنون موفق به راه‌اندازی نزدیک به 149 کتابخانه سیار روستایی و 169 کتابخانه سیار شهری شده است. در مجموع تعداد کتابخانه‌های ثابت، سیار شهری، سیار روستایی و کتابخانه پستی کانون پرورش فکری کودکان به 1012 کتابخانه می‌رسد.  با تمام فعالیت‌های صورت گرفته در این زمینه با توجه به توزیع جمعیتی نزدیک به 50 درصدی در روستاهای کل کشور هنوز باید تلاش‌های زیادی برای رسیدن به سرمنزل مقصود صورت بگیرد.