ندا اظهری، مترجم: رده‌بندی‌هایی که از سوی پایگاه‌های رتبه‌بندی جهان به‌طور سالیانه انجام می‌شوند تنها تعیین برترین دانشگاه‌ها و موسسات را در بر نمی‌گیرد بلکه بخش دیگر هم به ارزیابی جایگاه بهترین مجلات یا ژورنال‌های دنیا در حوزه‌های مختلف است که پایگاه سایمگو هر سال این کار را انجام می‌دهد و از این طریق می‌توان معتبرترین مجلات و ژورنال‌ها را شناسایی کرد. در تازه‌ترین رتبه‌بندی مجلات 2023 سایمگو نیز فهرستی از برترین‌ها اعلام شده است که مجلات ایرانی هم جایگاه خود را در بین سایر مجلات دارند.

2 مجله برتر جهان آمریکایی است
در رتبه‌بندی 2023 سایمگو، مجله «سرطان برای پزشکان» که دو ماهنامه منتشرشده از سوی انتشارات «ویلی بلکول» برای انجمن سرطان آمریکاست، رتبه نخست برترین مجلات دنیا را در رتبه‌بندی 2023 سایمگو از آن خود کرده است. این مجله آمریکایی جنبه‌هایی از پژوهش‌های سرطان حول محور تشخیص، درمان و پیشگیری را پوشش می‌دهد. این مجله طی بازه‌ای سه‌ساله، درمجموع 35427 مرتبه نمایه شده است. شاخص اچ‌ایندکس این مجله 211 است. علاوه‌براین، دومین رتبه برترین مجلات دنیا از دیدگاه پایگاه سایمگو به مجله آمریکایی «مبانی و روندها در یادگیری ماشینی» رسیده است که در حوزه علوم کامپیوتر و زیرمجموعه‌های هوش مصنوعی، تعامل انسان- کامپیوتر و نرم‌افزار فعالیت می‌کند. این مجله طی بازه‌ای سه‌ساله، درمجموع 955 مرتبه نمایه ‌شده و شاخص اچ‌ایندکس آن 39 عنوان شده است. سومین رتبه برترین مجلات دنیا در پایگاه سایمگو به مجله «بررسی‌های زیست‌شناسی سلولی مولکولی نیچر» یک ماهنامه انگلیسی است که از سوی گروه انتشاراتی نیچر منتشر می‌شود. این مجله تمام جنبه‌های زیست سلولی و مولکولی را پوشش می‌دهد. این مجله طی بازه‌ای سه ساله، درمجموع 13599 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ ایندکس آن 508 عنوان شده است. چهارمین رتبه برترین مجلات دنیا از نظر پایگاه سایمگو به «فصلنامه اقتصاد» رسید. این فصلنامه که یک مجله دانشگاهی و آکادمیک انگلیس است از سوی انتشارات دانشگاه آکسفورد برای گروه اقتصاد دانشگاه هاروارد منتشر می‌شود. این مجله طی بازه‌ای سه‌ساله، درمجموع 2240 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس آن 306 است. مجله «بررسی سرطان» نیچر یک ماهنامه با تمرکز روی حوزه آنکولوژی رتبه پنجم برترین مجلات دنیا را از آن خود کرده که از سوی گروه انتشاراتی نیچر انگلیس منتشر می‌شود. این مجله طی بازه‌ای سه‌ساله، درمجموع 10951 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس آن هم 505 است.

از 10 مجله برتر، 6 عنوان انگلیسی هستند
همچنین ششمین مجله برتری که سایمگو در سال 2023 مشخص کرده، مجله آمریکایی «سلول» با 24.342 استناد در سال 2024 است که شاخص اچ‌ایندکس آن 892 گزارش شده و درمجموع در بازه‌ای سه‌ساله 10951 مرتبه نمایه شده است. مجله «بررسی کشف دارو» نیچر، ماهنامه‌ای است که از سوی گروه انتشاراتی نیچر منتشر می‌شود و به مقوله کشف و توسعه داروها می‌پردازد. این مجله که رتبه هفتم دنیا را از آن خود کرده، در بازه سه سال گذشته 13091 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس این مجله انگلیسی 391 گزارش شده است. هشتمین مجله برتر دنیا از آن مجله «بررسی اقتصادی آمریکا»ست که به‌عنوان یک مجله دانشگاهی توسط انجمن اقتصاد آمریکا به چاپ می‌رسد. کل تعداد نمایه این مجله در سه سال گذشته به 4811 مورد می‌رسد. شاخص اچ‌ایندکس آن هم 359 عنوان شده است.
رتبه نهمین مجله برتر دنیا از سوی پایگاه رتبه‌بندی سایمگو به مجله «بررسی مواد نیچر» می‌رسد که یک ماهنامه انگلیسی است که توسط گروه انتشاراتی نیچر منتشر می‌شود و تمام موضوعات حول محور علم مواد را پوشش می‌دهد. این مجله طی سه سال 13775 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس آن 184 است. علاوه‌براین، مجله «بررسی آنکولوژی بالینی نیچر» به‌عنوان یک ماهنامه دانشگاهی توسط گروه انتشاراتی نیچر به چاپ می‌رسد. این مجله انگلیسی در طول سه سال، 10807 مورد نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس این مجله هم 217 بیان شده است. آنچه از رده‌بندی 10 مجله برتر دنیا از منظر سایمگو به دست می‌آید، به‌رغم اینکه دو مجله برتر دنیا آمریکایی هستند، اما از جمع 10 مجله برتر، بیشترین تعداد مجلات برتر از آن انگلیسی‌هاست به‌طوری که شش مجله انگلیسی و چهار مجله آمریکایی است.

از 20 مجله برتر منطقه چهار مجله سهم ایران است
از مجموع 29165 مجله‌ای که در رتبه‌بندی 2023 سایمگو مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، 321 مجله برتر از آن ایران است که در مقایسه با 318 مجله برتر سال 2022 روند افزایشی نشان می‌دهد، به‌طوری‌که چهار عنوان مجله بیشتر از سال قبل در رتبه‌بندی امسال حضور دارند. اما اگر مقیاس را کمی کوچک‌تر کنیم و در بعد خاورمیانه بررسی کنیم، باید گفت با توجه به 892 مقاله برتری که سایمگو در رتبه‌بندی خود از خاورمیانه منتشر کرده، 321 مقاله یعنی قریب‌به یک‌سوم مقالات متعلق به ایران است که خود رقم بسیار قابل‌توجهی است. در میان ‌برترین مقالات خاورمیانه، «مجله متاورس» ترکیه با میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه‌سال اخیر مجله در سال 2023 در حد 2.516 رتبه نخست را بین مجلات برتر منطقه به خود اختصاص داده است. بعد از ترکیه، مجله اماراتی «نوروفارماکولوژی معاصر» قرار گرفته که میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه‌سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 1.299 عنوان شده است. سومین مجله برتر خاورمیانه هم تحت‌عنوان «مجله علوم کامپیوتر و اطلاعات دانشگاه ملک سعود» با میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 1.198 قرار گرفته است. رتبه چهارمین مجله برتر منطقه نیز به «مجله تحقیق و درمان افسردگی» مصر با میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه‌سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 1.132 اختصاص یافته است. رده پنجمین مجله برتر خاورمیانه هم از آن «مجله مهندسی عین شمس» با میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 1.103 شده است. تمام این کشورها با مجلات برتر خود بالاتر از ایران قرار گرفته‌اند و رتبه ششمین مجله برتر خاورمیانه از آن یکی از مجلات برتر ایران و برترین مجله کشوری قرار گرفته است. بعد از ایران نیز یکی دیگر از مجلات ترکیه با عنوان «نقد و بررسی بورسا استانبول» قرار گرفته است. در رده‌های هشتم و نهم نیز به ترتیب «مجله چاقی» و «مجله تحقیقات دیابت» مصر قرار گرفته و دهمین مجله برتر خاورمیانه هم از آن «مجله فارماکولوژی عروقی معاصر» از کشور امارات قرار گرفته است. به‌طورکلی در جمع 10 مجله برتر خاورمیانه، تنها یک مجله از ایران و در جمع 20 مجله برتر منطقه چهار مجله از کشورمان حضور دارند. این درحالی است که برترین مجله ایرانی در رتبه‌بندی امسال با سه‌پله سقوط نسبت به 2022 از رده سوم منطقه به رتبه ششم تنزل کرده است. همچنین سال 2022 ایران دو مجله برتر در جمع 10 مجله برتر منطقه داشته است.

برترین مجلات علمی ایران از نگاه سایمگو

1. «مجله بین‌المللی سیاست و مدیریت سلامت» برترین مجله ایرانی در رتبه‌بندی امسال سایمگو انتخاب شده که یک دو ماهنامه با دسترسی آزاد است که از سال 91 از سوی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در حوزه‌های علوم زیستی با زیرمجموعه مدیریت، کنترل، سیاست و قانون، مدیریت اطلاعات بهداشت، پزشکی و مدیریت پرستاری و علوم اجتماعی منتشر می‌شود. در بازه سه‌ساله، این مجله 1695 مرتبه نمایه شده و میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه سال اخیر این مجله در سال 2023 قریب‌به 1.045 و شاخص اچ‌ایندکس آن نیز 48 است. تعداد کل مقالات این مجله در سال 2023 به 249 رسید درحالی‌که کل مقالات آن طی سه سال 623 مورد بوده است. میزان کل ارجاعات در 2023 حدود 8735 مورد عنوان شده است.
2. دومین مجله برتر کشور نیز از آن مجله «چشم‌اندازهای ارتقای سلامت» شده و از سوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز منتشر می‌شود. حوزه‌های فعالیت این مجله در حوزه‌های پزشکی شامل بهداشت عمومی، بهداشت شغلی و محیطی و حوزه علوم اجتماعی شامل آموزش و بهداشت می‌شود. مقالات این مجله طی سه سال 698 مرتبه نمایه شده و شاخص اچ‌ایندکس آن هم 22 است. میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه سال اخیر این مجله در سال 2023حدود 0.983 بیان شده است. تعداد کل مقالات به چاپ رسیده در این مجله در سال 2023 حدود 37 مقاله و کل مقالات منتشرشده در سه سال به 175 مورد رسید. تعداد کل ارجاعات به مقالات این مجله در 2023 قریب‌به 1926 مورد بوده است.
3. مجله «گزارش‌های بیوفیزیکی» سومین رتبه برتر را بین سایر مجلات ایرانی به خود اختصاص داده است. این مجله که مقالات آن دسترسی آزاد دارند از سوی انجمن بیوفیزیک ایران در حوزه‌های بیوشیمی، ژنتیک و زیست مولکولی منتشر می‌شود که از زیرمجموعه‌های زیست شیمی؛ زیست شیمی، ژنتیک و زیست مولکولی؛ بیوفیزیک و بیوتکنولوژی تشکیل شده است. تعداد کل مقالات منتشرشده در این مجله در سال 2023 به 29 مورد رسید درحالی‌که کل تعداد مقالات این مجله در سه سال 66 مورد بوده است. شاخص اچ‌ایندکس آن هفت و تعداد کل ارجاعات مجله هم به 1460 رسید. کل مقالات نمایه‌شده در سه سال برای این مجله 136 مورد بوده است.
4. چهارمین مجله برتر ایرانی در رتبه‌بندی سایمگو از آن مجله «مهندسی عمران» است که از سوی موسسه آموزش عالی صالحان در قائمشهر منتشر می‌شود. این مجله در سه حوزه علوم زمین‌شناسی و علوم سیاره‌ای با زیرمجموعه‌های مهندسی ژئوتکنیک و زمین‌شناسی مهندسی؛ حوزه مهندسی با زیرمجموعه ساخت‌وساز، مهندسی عمران و سازه و حوزه علوم محیطی با زیرمجموعه مهندسی زیست‌محیطی فعالیت می‌کند. شاخص اچ‌ایندکس این مجله 35، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 219 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 551، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 8816، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 2374 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.768 عنوان شده است.
5. پنجمین مجله برتر ایران در رتبه‌بندی سایمگو به مجله «آرشیو فوریت‌های پزشکی دانشگاهی» اختصاص می‌یابد که یک مجله با دسترسی آزاد به مقالات است که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر می‌شود. حوزه فعالیت این مجله در سه بخش حرفه‌های بهداشت با زیرمجموعه خدمات طب اورژانس، حوزه پزشکی با زیرمجموعه طب اورژانس، و حوزه پرستاری با زیرمجموعه پرستاری اورژانس است. شاخص اچ ایندکس این مجله 24، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 69 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 241، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 2158، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 685 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشر‌شده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.673 عنوان شده است.
6. رتبه ششمین مجله برتر ایران نیز به «مجله بین‌المللی پرستاری و مامایی مبتنی‌بر جامعه» اختصاص یافته است که مجله‌ای با دسترسی آزاد به مقالات است و از سوی دانشگاه علوم پزشکی شیراز منتشر می‌شود. این مجله در سه حوزه پزشکی با زیرمجموعه پزشک خانواده، حوزه پرستاری با زیرمجموعه مراقبت خانگی و اجتماعی‌ و زایمان و مامایی، و حوزه علوم اجتماعی با زیرمجموعه بهداشت فعالیت می‌کند. شاخص اچ ایندکس این مجله 25، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 31 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 101، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 883، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 228 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشر‌شده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.655 عنوان شده است.
7. هفتمین مجله برتر در رتبه‌بندی 2023 سایمگو در اختیار فصلنامه «تحقیقات چشم‌پزشکی و علوم بینایی» است که با مقالاتی با دسترسی آزاد، مجله رسمی انتشارات علمی مرکز پژوهش‌های علوم بینایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به شمار می‌رود. این مجله در حوزه پزشکی با زیرمجموعه علوم بینایی فعالیت می‌کند. شاخص اچ ایندکس این مجله 40، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 59 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 249، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 1631، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 423 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشر‌شده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.647 عنوان شده است.
8. هشتمین مجله برتر ایران در این رتبه‌بندی، فصلنامه «ارتباطات در ترکیبیات و بهینه‌سازی» است که با در اختیار قرار دادن مقالات با دسترسی آزاد از سوی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان منتشر می‌شود. این مجله در حوزه ریاضیات و در زیرمجموعه‌های کنترل و بهینه‌سازی، ریاضیات محض و ترکیبیات است. شاخص اچ ایندکس این مجله 11، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 55 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 67، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 908، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 124 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشر‌شده سه سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.629 عنوان شده است.
9. نهمین مجله برتر ایران از دیدگاه سایمگو نیز به «مجله جهانی علوم و مدیریت محیط زیست» تعلق گرفته است. این مجله مقالات با دسترسی آزاد را ارائه می‌دهد که از سوی انتشارات همین مجله (GJESM) به‌عنوان یکی از اعضای کمیته اخلاق در انتشار به چاپ می‌رسد. این مجله در حوزه های علوم کشاورزی و بیولوژیکی با زیرمجموعه علوم کشاورزی و بیولوژیکی؛ حوزه علوم زیست‌محیطی با زیرمجموعه‌های مهندسی زیست‌محیطی، علوم زیست‌محیطی، آلودگی، مدیریت و دفع زباله؛ و در حوزه علوم اجتماعی با زیرمجموعه علوم اجتماعی فعالیت می‌کند. شاخص اچ ایندکس این مجله 33، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 85 مورد، تعداد کل مقالات در سه‌سال 131، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 5111، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه سال 599 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه‌سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.628 عنوان شده است.
10. دهمین مجله برتر ایران نیز از آن «مجله آنالیز ریاضی باناخ» شده است. این مجله با ارائه دسترسی آزاد مقالات از سوی گروه پژوهشی ریاضیاتی طوسی منتشر می‌شود. این مجله در حوزه ریاضیات با زیرمجموعه‌های جبر و نظریه اعداد، و آنالیز فعالیت می‌کند. شاخص اچ ایندکس این مجله 26، تعداد کل مقالات در 2023 حدود 80 مورد، تعداد کل مقالات در سه سال 218، تعداد کل ارجاعات در سال 2023 حدود 2360، تعداد کل مقالات نمایه‌شده در سه‌سال 240 مورد و میزان ارجاعات مقالات منتشرشده سه‌سال اخیر مجله در سال 2023 حدود 0.627 عنوان شده است.