
همایش «علوم، حکمت و حکمرانی» تلاش دارد ساحتهای مختلف حکمرانی را از منظر علوم مختلف مورد توجه قرار دهد و بستری فراهم سازد تا کلیه زمینههای نظری و کاربردی حکمرانی از نگاه صاحبنظران، اساتید و دانشپژوهان علوم مختلف مورد بحث قرار گیرد و زمینه ارائه پیشنهادهای کاربردی متناسب با شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد شود.
هدف همایشهای ملی علوم، حکمت و حکمرانی ترویج گفتمان «علوم حکمی»

سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: بهرهمندی از اندیشه اندیشمندان و استادان دانشگاهی و مشارکت آنان در حکمرانی جوامع، امری بیسابقه نیست و بررسی بسیاری از نظریات در حوزه اقتصاد و مدیریت و سایر حوزههای دانشی نشانگر اثرگذاری گسترده این اندیشهها در زندگی و احوالات جوامع مختلف بوده است. برگزاری کنفرانسهای متعدد در دنیا و برخی کنفرانسها در کشور همواره بستری را فراهم آورده است که نشان از اهمیت مباحثی ازجمله بررسی ریشههای اداره امور عمومی، بررسی مسائل روز کشورها در عرصه خطمشیگذاری، بررسی و نقد شیوههای قدیمی تفکر در خصوص ساختار، شکل، قدرت سازمانها، مسائل فراروی مدیران دولتی، حساسیت نسبت به شهروندان، مشارکت کارکنان و شهروندان در تصمیمگیری، توزیع عادلانه خدمات عمومی و ایجاد حق انتخاب برای شهروندان و مسئولیت اداری در قبال اثربخشی برنامههای عمومی دارد. این مباحث و موارد مشابه امروزه تحت عنوان «حکمرانی» مورد بحث قرار می گیرد و ساحتهای متنوع و گستردهای دارد. دانشگاه آزاد نیز چندی است برگزاری مجموعه همایشهای علوم و حکمت اسلامی را کلید زده است؛ چراکه به اذعان مسئولان دانشگاه حکمت اسلامی این ظرفیت را دارد که برای همه شاخههای علوم دستاوردهای دانشی داشته باشد و وحدت علوم ایجاد کند. معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد تاکنون دو دوره از این همایشها را در آبان ۱۴۰۰ و دی ۱۴۰۱ برگزار کرد و امسال سومین همایش از مجموعه همایشهای علوم و حکمت اسلامی در اردیبهشت ۱۴۰۳ با مشارکت هشت واحد دانشگاهی و در حوزههای مختلف علمی و دانشی برگزار میشود. همایشی که فرهیختگان، پژوهشگران، اساتید و دانشجویان علوم مختلف را گرد هم میآورد تا آخرین دستاوردهای علمی در این حوزه را در محورهای تعیینشده مورد بررسی قرار دهند و از رهگذر تولید و نشر مقالات علمی و نمایهسازی مقالات در پایگاههای استنادی معتبر، نگاهی نو به علوم انسانی، طبیعی و پزشکی را از منظر حکمت اسلامی بررسی کرده و توصیههای سیاستی مرتبط را به دانشپژوهان و خطمشیگذاران معرفی کنند. مهمترین هدف این همایشها ترویج گفتمان «علوم حکمی» و با تأکید بر تبیین مبانی هستیشناختی، معرفتشناختی، دینشناختی، روششناختی و ارزششناختی حکمت و معارف اسلامی در علوم مختلف و تلاش در جهت تولید علم نافع و ارائه نتایج نوآورانه در عرصه حکمرانی است. در این مسیر موسسهها، دانشگاهها و مراکز علمی معتبر و معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی، معاونت علوم تربیتی و مهارتی و معاونت علوم پزشکی مشارکت دارند. همایش «علوم، حکمت و حکمرانی» تلاش دارد ساحتهای مختلف حکمرانی را از منظر علوم مختلف مورد توجه قرار دهد و بستری فراهم سازد تا کلیه زمینههای نظری و کاربردی حکمرانی از نگاه صاحبنظران، اساتید و دانشپژوهان علوم مختلف مورد بحث قرار گیرد و زمینه ارائه پیشنهادهای کاربردی متناسب با شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد شود.
هدف از برگزاری این همایشها چیست؟
مسئولان دانشگاه آزاد برای برگزاری این همایشها اهدافی را دنبال میکنند که بهرهگیری از ظرفیت متخصصین و صاحبنظران ذیربط در حوزههای مختلف مهمترین هدف این همایشهاست که با مشارکت گسترده در سطح واحدهای دانشگاه آزاد و مراکز تحقیقاتی، معاونتهای موضوعی (علوم پزشکی، علوم تربیتی، علوم مهندسی و کشاورزی)، دانشگاههای ملی مانند دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علامه طباطبایی و پژوهشگاهها و مراکز وابسته به دولت از جمله مرکز تحقیقات استراتژیک ریاستجمهوری خواهد بود. تشویق و ارائه دستاوردهای علمی در قلمروی علوم ، حکمت و حکمرانی اسلامی و ایجاد فضای تضارب آراء و ارتقای پژوهشهای علمی با تأکید بر مسائل حکمرانی از دیگر اهداف این همایشهاست. جریانسازی فرهنگی و تقویت عزم ملی و اراده جدی همگانی برای نظریات جدید در حوزه حکمت و حکمرانی اسلامی از دیگر دستاوردها و اهدافی است که مسئولان دانشگاه با برگزاری این دست از همایشها به دنبال آن هستند. همچنین قرار است پژوهشهای علمی به اولویتهای بومی و مسائل حکمرانی در کشور سوق داده شود. کشف استعدادها و محققان برتر و ایجاد ارتباط میان محققان علوم مختلف و ساحتهای مختلف حکمرانی از دیگر اهداف این همایشهاست. همچنین زمینهسازی برای انتشار پژوهشهای بهروز در حوزه علوم مختلف و حکمرانی اسلامی و ارائه دستاوردهای پژوهشی و توصیههای سیاستی به دستگاههای اجرایی مربوطه از مسیر برگزاری این همایشها حاصل خواهد شد.
همانطور که پیشتر گفته شد قرار است نشستهای ملی و بینالمللی متعددی در قالب هشت همایش ملی در اردیبهشت سال ۱۴۰۳ برگزار شود که یکی از آنها همایش ملی هنر و رسانه، حکمت و حکمرانی است که در واحد یزد برگزار میشود. واحد علوموتحقیقات مسئول برگزاری همایش ملی فرهنگ و تمدن، حکمت و حکمرانی و واحد خوراسگان نیز همایش ملی تربیت، حکمت و حکمرانی را برگزار میکند. همایش ملی فضای مجازی، حکمت و حکمرانی در واحد الکترونیکی و همایش ملی امنیت منابع، حکمت و حکمرانی در واحد سنندج برگزار خواهد شد. همچنین همایش ملی جامعه، حکمت و حکمرانی در واحد شیراز همایش ملی صنعت، طبیعت، حکمت و حکمرانی در واحد بندرعباس و همایش ملی سلامت، حکمت و حکمرانی در واحد پزشکی تهران برگزار میشود. در اینجا بد نیست گریزی هم به مجموعه همایشهای سالهای گذشته داشته باشیم. همایشهایی که در سالهای گذشته برگزار شد با هدف ترویج گفتمان «علوم و حکمت اسلامی» و تبیین مبانی هستیشناختی، معرفتشناختی، دینشناختی، روششناختی و ارزششناختی حکمت و معارف اسلامی در برنامههای علوم انسانی و علوم طبیعی و تولید علم نافع، با دو عنوان برگزار شد. عنوان اول همایش ملی علوم انسانی و حکمت اسلامی بود که با 13 کمیسیون و با همکاری واحدهای دانشگاهی در سال 1400 برگزار شد. در این همایش 31 موسسه، دانشگاه و مرکز علمی مشارکت کردند و 13 پیشهمایش تخصصی نیز در بهار 1400 با میزبانی 11 واحد دانشگاهی برگزار شد. برگزاری 13 پنل تخصصی (حضوری_ مجازی) از دیگر دستاوردهای این همایش بود که طی مدت دو هفته از 9 تا 23 آبان ماه با میزبانی 11 واحد دانشگاهی برگزار شد. در این همایش بیش از 1200 چکیده و 800 مقاله دریافت شد و در نهایت 573 مقاله پذیرش شد. حدود 100 مقاله نیز در پنلهای تخصصی برگزیده شد.
یک نشست بینالمللی مجازی نیز با عنوان «علوم انسانی و حکمت اسلامی» با مشارکت دانشگاههای ایران، ترکیه و سوریه برگزار شد که در این نشست از 13 دبیر علمی کمیسیونهای تخصصی همایش (همراه با تقدیم لوح و تندیس همایش) و 13 مقاله برتر کمیسیونهای تخصصی همایش تقدیر شد. همچنین در اختتامیه این همایش از کتاب «فلسفه علم، فناوری و جامعه» نوشته عبدالحسین خسروپناه و عاشوری رونمایی شد. و رونمایی از کتاب مجموعه چکیده مقالات در اختتامیه همایش همکاری 12 مجله علمی جهت انتشار مقالات منتخب از دیگر دستاوردهای این همایش بود.
همایشهای ملی علوم و حکمت اسلامی در سال 1401 نیز با 9 همایش و با مدیریت استانها برگزار شد. در این مجموعه از همایشها بیش از 50 موسسه، دانشگاه و مرکز علمی مشارکت کردند و 9 پیشهمایش تخصصی در بهار 1401 با میزبانی 9 واحد دانشگاهی برگزار شد. همچنین 9 پنل تخصصی (حضوری_ مجازی) نیز طی مدت دو هفته یعنی از دهم آذرماه تا بیستوسوم دیماه به میزبانی 9 واحد دانشگاهی برگزار و درنهایت بیش از 1112 چکیده و 1058 مقاله دریافت شده که از این تعداد 750 مقاله پذیرش شد. همچنین در این مجموعه از همایشها 57 اثر هنری و 6 پایاننامه پذیرش شده و حدود 50 مقاله برگزیده در پنلهای تخصصی نیز ارائه شد. از 9 دبیر علمی همایش و 9 مقاله برتر همایش نیز همراه با تقدیم لوح و تندیس همایش تقدیر شد. در اختتامیه همایش نیز از 9 کتاب مجموعه چکیده مقالات در اختتامیه همایش رونمایی شد. نکته مهم اینکه 12 مجله علمی جهت انتشار مقالات منتخب نیز همکاری داشتند.