راز رکوردشکنی‌های رمزارز شماره یک جهان این است؛
سینا سپهرآذر، خبرنگار: زمانی که ساتوشی ناکاموتو درحال طراحی و توسعه اولین سیستم پرداخت همتا به همتای مرکززدایی‌شده، یعنی بیت‌کوین بود، احتمالا خودش هم فکر نمی‌کرد که درحال ساخت یکی از بزرگ‌ترین تحول‌های تاریخ بشریت است. هدف اولیه ساتوشی فقط توسعه یک سیستم پرداخت مالی در سطح جهانی بود، اما نکته اینجا بود که وی جاه‌طلبی انسان‌ها را دست‌کم گرفته بود. پیشگامان حوزه تکنولوژی ایده وی را موشکافی کردند و توسعه دادند؛ قراردادهای هوشمند، برنامه‌ها و سازمان‌های مرکززدایی‌شده، خدمات مالی مرکززدایی‌شده و... از نمونه‌های مهم این توسعه بودند. امروزه می‌توان عبارت مرکززدایی‌شده را به هر مفهومی اضافه کرد و آن را از قید و بندهای دست‌وپا گیر و مرزهای سیاسی اجتماعی فراتر برد، مرکززدایی کردن هر محدودیتی را کنار می‌زند، به جنگ دولت‌ها می‌رود و پیروز هم می‌شود. رمزارزها و درآمد حاصل از آنها فقط بخشی از این تحول شگرف است که تازه در ابتدای راهش قرار دارد و قطعا در آینده ماموریت‌های مهم‌تری را انجام خواهد داد.
اما به‌هرجهت پرداخت مالی و کسب ثروت بخش مهمی از این مفهوم ساختارشکن است؛ درست است بشریت با جاه‌طلبی‌اش این ایده را روزبه‌روز گسترش می‌دهد اما مانند هر نوآوری جدید دیگری در ابتدا از آن ترس دارد. افراد بسیاری در جای‌جای این کره خاکی هستند که از سرمایه‌گذاری روی رمزارزها واهمه دارند و به مفهومی که وجود خارجی ندارد و فقط در کدهای کامپیوتری خلاصه می‌شود اعتماد ندارند، حتی بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ و ریسک‌پذیر هم از چنین سرمایه‌گذاری‌هایی ترس دارند و از آن اجتناب می‌کنند؛ برای نمونه وارن بافت، سرمایه‌گذار افسانه‌ای آمریکایی درباره بیت‌کوین گفته است: «بیت‌کوین قابل ارزش‌گذاری نیست، چون ارزشی تولید نمی‌کند! بههرحال قانع کردن مردمی که دانش فنی کافی برای درک سازوکار بیت‌کوین ندارند کاری سخت و تقریبا محال است. اما بیت‌کوین و شبکه‌های ساختارزدایی‌شده این‌بار هم پیروز ماجرا بودند و تایید شدن صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله بیت‌کوین از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات‌متحده در اوایل سال جاری میلادی راه را برای جذب سرمایه از سمت افراد بی‌اعتماد و سرمایه‌گذاران ریسک گریز هموار کرد.»
اما یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله چیست، چطور کار میکند و چه اهمیتی برای بیت‌کوین و آینده دنیای رمزارزها دارد؟ یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله (ETF: Exchange Traded Fund) درواقع مجموعه‌ای از سهام یک یا چندین شرکت، اوراق بهادار، فلزات گرانبها و هر نوع کالای سرمایه‌ای است که توسط یک شرکت خریداری شده است؛ این شرکت سپس مجموعه دارایی‌هایش را سهام‌بندی میکند و آن را در بورس عرضه میکند. برای تفهیم بیشتر به این مثال توجه کنید: شرکت سرمایه‌گذاری الف، با سرمایه‌ای که در اختیار دارد، سهام یک شرکت خودروسازی، یک شرکت دارویی، یک شرکت فولاد، مقادیری طلا و اوراق بهادار بانک مرکزی را تهیه میکند، سپس تمام این سبد سرمایه‌گذاری را به تعداد زیادی سهام تقسیم میکند و آن را با نام صندوق سرمایه‌گذاری الف در بورس عرضه میکند. این شیوه سرمایه‌گذاری مزیت‌های فراوانی دارد، ازجمله آنکه به‌دلیل تنوع در سرمایه‌گذاری ریسک بسیار متعادل‌تری دارد؛ دوم آنکه تحلیلگران خبره شرکت الف اقدام به خرید و فروش موارد مورد سرمایه‌گذاری در قیمت‌های مناسب می‌کنند، فلذا سرمایه‌گذاران خرد نیازی به نگرانی و وقت گذاشتن برای تحلیل ندارند. از دیگر مزیت‌های این شیوه می‌توان انواع معافیت‌های مالیاتی و کارمزدهای بسیار پایین‌تر اشاره کرد، نتیجه اینکه یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله، راه‌حلی بسیار منطقی و کم‌ریسک برای سرمایه‌گذاری است.
اما نقش این روش سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین و رمزارزها چیست؟ همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، سرمایه‌گذاران بسیاری در سراسر جهان وجود دارند که از سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین هراس دارند و از آن اجتناب می‌کنند اما هنگامی که بیت‌کوین به‌صورت رسمی و در قالب یک صندوق سرمایه‌گذاری در بورس یک کشور ارائه شود، این ترس تا حدود زیادی از بین می‌رود؛ اولا، یک دارایی برای عرضه در بورس باید به تایید دولت آن کشور برسد و همین مساله خود تاییدی بر امن بودن سرمایه‌گذاری روی آن دارایی است؛ ثانیا، عرضه شدن این دارایی به شکل صندوق سرمایه‌گذاری، نگرانی‌ها از بابت نوسانات قیمتی و نیاز به دانش تحلیل بازار را از بین می‌برد؛ ثالثا، سرمایه‌گذاری روی رمزارزها علاوه‌بر دانش تحلیل بنیادین و تکنیکال، به دانش فنی و شناخت ماهیت این فناوری نیاز دارد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری این مورد را کاملا از بین می‌برند. درنتیجه خیل عظیمی از سرمایه‌گذاران و سرمایه‌های هنگفت به این بازار سرازیر می‌شود؛ به‌طوری‌که حجم سرمایه ورودی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت‌کوین در همین مدت کوتاهی که به وجود آمده‌اند، از حجم نقدینگی واردشده به صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بیشتر شده و روزبه‌روز رکورد نقدینگی ورودی شکسته می‌شود. از آنجا که شرکت‌های ارائه‌دهنده صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت‌کوین موظف هستند در ازای جذب سرمایه، اقدام به تهیه بیت‌کوین کنند، لذا تقاضا برای خرید بیت‌کوین نیز بالاتر می‌رود و همین مساله موجب شده قیمت بیت‌کوین در مدتی کوتاه رشد چشمگیری داشته باشد. در ادامه به بررسی پیش‌بینی قیمت بیت‌کوین در بلندمدت از جانب سرمایه‌گذاران مطرح، بانک‌های بزرگ دنیا و پیشگامان این عرصه می‌کنیم.
مکس کیزر؛ ۲۰۰ هزار دلار تا پایان سال ۲۰۲۴
مکس کیزر (Max Keiser) تحلیلگر مالی باتجربه و پیشرو در زمینه بیت‌کوین و رمزارزها با پیش‌بینی‌های نامتعارف و عجیبش شناخته می‌شود؛ دیدگاه منحصربه‌فرد کیزر نسبت به تحرکات قیمت بیت‌کوین و اقتصاد کلان جهانی همواره تفکر برانگیز و آگاهی‌بخش بوده است. کیزر اعتقاد دارد اقتصاد کلان جهانی با وجود مشکلاتی مانند مقدار بدهی‌ها، افت ارزش واحدهای پولی، و ناآرامی‌های سیاسی- اقتصادی، شرایط مناسبی را برای رشد بیت‌کوین ایجاد میکند. وی بر این نکته تاکید میکند که واحدهای پولی بانک‌های مرکزی دربرابر تورم و دستکاری‌های سیاسی ایمن نیستند و عمیقا باور دارد که در مراحل پایانی زندگی ۳۰۰ ساله و فریبکارانه بانک‌های مرکزی قرار داریم!
در سمت مقابل، ماهیت مرکززدایی شده و محدودیت عرضه بیت‌کوین، آن را به گزینه بسیار جذابی برای در امان ماندن از ناآرامی‌های اقتصادی تبدیل میکند؛ کیزر مخالف سرسخت بانک‌های مرکزی است و سیاست‌هایی مانند چاپ پول و نرخ بهره پایین را برای ثبات ارزش واحدهای پولی مضر می‌داند. همچنین کیزر بیت‌کوین را راه‌حل نهایی در مقابله با سیستم سنتی بانک‌های مرکزی می‌داند. وی اشاره میکند محدودیت عرضه بیت‌کوین و کمیاب شدن آن، عامل اصلی در تعیین قیمت بیت‌کوین است و این‌گونه تحلیل میکند که با زیاد شدن درک سرمایه‌گذاران از یک دارایی ضدتورمی در یک جهان تورمی، تقاضا برای بیت‌کوین و درنتیجه قیمت آن را افزایش می‌دهد. قیمت بیت‌کوین با افزایش مقبولیت آن نزد سرمایه‌گذاران افزایش می‌یابد و رفته‌رفته به‌عنوان یک واحد پرداخت و ابزار حفظ سرمایه شناخته می‌شود.
مکس کیزر، مشاور ارشد سرمایه‌گذاری ریاست‌جمهوری ال‌سالوادور است و در راه افزایش مقبولیت و استاندارد بیت‌کوین در این کشور فعالیت میکند. با وجود شهرت بیت‌کوین به ناپایداری قیمتی، کیزر این عدم ثبات قیمتی را یک فرصت برمی‌شمارد تا تحدید؛ او بیان میکند این تغییرات قیمتی به سرمایه‌گذاران فرصت کسب سود می‌دهد و سرمایه‌گذاران را تشویق میکند تا با استفاده از این تغییرات قیمت اقدام به سودسازی کنند. وی اعتقاد دارد بیت‌کوین تا انتهای سال ۲۰۲۴ به محدوده قیمتی ۲۰۰ هزار دلار می‌رسد و درنهایت غایی قیمت هر واحد آن در حدود یک میلیون دلار خواهد بود.
صندوق سرمایه‌گذاری فیدلیتی؛ یک میلیارد دلار تا سال ۲۰۴۰
صندوق سرمایه‌گذاری مشهور فیدلیتی (Fidelity)، که علاوه‌بر سرمایه‌گذاری در سایر بازارها درحالحاضر با 1.6 میلیارد دلار دارایی در بیت‌کوین و سرمایه ورودی ماهانه بیش از سه میلیارد دلار به صندوق سرمایه‌گذاری بیت‌کوینش دومین صندوق سرمایه‌گذاری بزرگ بیت‌کوین است، همواره پیگیر قیمت بیت‌کوین بوده است؛ یورین تیمر
(Jurrien Timmer)، مدیر ارشد اقتصاد کلان در این شرکت پیش‌بینی عجیب و غیرقابل باوری از رشد قیمت بیت‌کوین دارد: «یک میلیارد دلار تا سال ۲۰۴۰! که البته این شرکت تنها نهادی نیست که پیش‌بینی چنین قیمتی را برای بیت‌کوین دارد.»
این پیش‌بینی قیمت از سوی شرکت فیدلیتی براساس قانون متکالف (Matclafe’s Law) انجام شده است و براساس آن قیمت هر واحد بیت‌کوین تا سال ۲۰۳۰ به یک میلیون دلار و در بازه 10ساله بعدی در سال ۲۰۴۰ به یک میلیارد دلار می‌رسد. قانون متکالف بیان میکند ارزش شبکه‌ای همچون شبکه بیت‌کوین که از تعداد زیادی عضو تشکیل شده برابر با مجذور تعداد اعضاست. با در‌نظر گرفتن این قانون و براساس روند افزایش تعداد اعضای شبکه بیت‌کوین این پیش‌بینی قیمت باورنکردنی به‌دست آمده است.
براساس گزارش‌های شرکت فیدلیتی، ۹۰ درصد از مشتریان بزرگ این شرکت به سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین و سایر رمزارزها علاقه نشان داده‌اند و به همین دلیل و برای رفع این نیاز، فیدلیتی اقدام به عرضه صندوق سرمایه‌گذاری بیت‌کوین کرد. بیت‌کوین همین حالا هم بیشترین تعداد کاربران را دارد و اقدامات شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ مانند فیدلیتی و بلک‌راک در زمینه تسهیل سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین، تعداد کاربران شبکه را به شکل تصاعدی افرایش می‌دهد و باعث می‌شود تا رشد قیمتی بیت‌کوین به‌طور فزاینده‌ای زیاد شود.
چامات پالیهاپیتیا؛ یک میلیون دلار تا سال ۲۰۴۲
چامات پالیهاپیتیا (Chamath Palihapitiya)، سرمایه‌گذار مشهور و از اولین سرمایه‌گذاران بیت‌کوین، با پیش‌بینی‌های دقیقش در بین جامعه سرمایه‌گذاران رمزارز شهرت فراوانی کسب کرده است؛ پیش‌بینی‌های وی عمدتا براساس افزایش مقبولیت و گسترش استفاده از این دارایی دیجیتال بنا شده است. چامات بیت‌کوین را به‌عنوان دارایی دیجیتالی می‌بیند که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد و آن را به‌عنوان یک ارز جهانی برمی‌شمارد؛ او بیان میکند: «ذات مرکززدایی شده، کمیابی و امنیت بالای بیت‌کوین آن را به گزینه ایده‌آلی برای سرمایه‌گذاری تبدیل میکند.»
به‌دلیل افزایش تنش‌های سیاسی- اقتصادی و نگرانی‌ها درباره واحدهای پولی سنتی، چامات اعتقاد دارد افرادی مانند وارن بافت درباره بیت‌کوین اشتباه می‌کنند و این دارایی دیجیتال به گزینه قابل اعتمادی برای ملل سراسر جهان تبدیل خواهد شد. کمیابی و محدودیت عرضه بیت‌کوین عامل اصلی در پیش‌بینی قیمت از سوی چامات است؛ وجود تعداد کل ۲۱ میلیون عدد بیت‌کوین آن را به یک دارایی ضدتورمی تبدیل میکند، به این معنا که بیت‌کوین با گذر زمان کمیاب‌تر می‌شود. به همین دلیل چامات پالیهاپیتیا اعتقاد دارد که این کمیابی و افزایش مقبولیت بیت‌کوین در بلندمدت به افزایش قیمت نجومی آن می‌انجامد.
در سال ۲۰۲۱ و اندکی قبل از رسیدن بیت‌کوین به سقف قیمتی تاریخی‌اش، چامات در مصاحبه‌ای گفت که بیت‌کوین همین حالا هم جایگزین طلا شده است؛ درست چند ماه بعد ذخایر طلایی به مقدار ۳۱ میلیون تن در کشور اوگاندا کشف شد که ارزشی برابر با ۱۲ تریلیون دلار دارد، مقداری بیش از کل طلای فعلی موجود در جهان! چنین اکتشافی به مرور ذهنیت‌ها درباره کمیاب بودن طلا را دستخوش تغییر خواهد کرد. اما بیت‌کوین مطمئنا ضدتورمی خواهد بود و پس از رویداد هاوینگ بعدی در ماه آوریل سال ۲۰۲۴ مقدار تورم آن به عدد شگفت‌انگیز 0.84 درصد کاهش پیدا خواهد کرد.
چامات پالیهاپیتیا همچنین بیان میکند پذیرش بیت‌کوین از سوی موسسات مالی بزرگ موجب تشدید ورود نقدینگی به این سرمایه دیجیتال خواهد شد و این مقبولیت نیز با پیشرفت‌های فنی شبکه خود مجددا افزایش خواهد داشت. پیش‌بینی چامات در یک بازه ۲۰ساله انجام شده که نشان‌دهنده دیدگاه بلندمدت او به رشد بیت‌کوین است. او اعتقاد دارد دلار آمریکا به‌سادگی و در مدت کوتاه اعتبارش را از دست نمی‌دهد و بیت‌کوین در راه تبدیل شدن به ارز واحد جهانی با چالش‌های بسیاری مواجه خواهد بود. بههرحال چامات پالیهاپیتیا درباره آینده بیت‌کوین خوشبین است و اعتقاد دارد بیت‌کوین ظرف دو دهه آینده رشد بسیار عظیمی خواهد داشت.
هال فینی؛ ۲۲ میلیون دلار تا سال ۲۰۴۵
هال فینی (Hal Finney)، رمزنگار مشهور و از اولین پیشگامان بیت‌کوین در همان سال ۲۰۰۹ و ابتدای راه بیت‌کوین پیش‌بینی قیمت ۱۰ میلیون دلاری را برای بیت‌کوین داشت؛ پیش‌بینی وی نه براساس حدس و گمان که براساس آنالیز متفکرانه بیت‌کوین به‌عنوان یک سیستم پرداخت جهانی بنا شده است. وی سناریویی را مطرح میکند که در آن ارزش بازار (مجموع ارزش تمام بیت‌کوین‌های موجود) شبکه بیت‌کوین درنهایت برابر با مجموع کل ثروت جهان خواهد بود؛ درحالحاضر مجموع ثروت جهان عددی بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ تریلیون دلار تخمین زده می‌شود و تقسیم کردن این مقدار به تعداد ۲۱ میلیون عدد بیت‌کوین موجود، قیمت سرسام‌آور بیش از ۲۲ میلیون دلار برای هر بیت‌کوین را به‌دست می‌دهد!
تاثیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری
به‌طور مختصر و مفید، تاثیر تایید شدن و به راه افتادن این صندوق‌های سرمایه‌گذاری به معنی افزایش مقبولیت بیت‌کوین و مرحله جدیدی در راه پیشرفت آن است. رسیدن بیت‌کوین به قیمت یک میلیون دلار به معنی افزایش بیش از ۱۴۰۰ درصدی آن از قیمت فعلی خواهد بود! اما به راه افتادن صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیروی مضاعفی برای رسیدن به این دستاورد به بیت‌کوین خواهد داد. باید به این نکته اشاره کرد نه‌تنها تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت‌کوین هنوز خیلی کم است و در آینده قطعا بیشتر خواهد شد، بلکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری سایر رمزارزها نیز در راه هستند؛ ازجمله می‌توان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری با محوریت رمزارز اتریوم اشاره کرد که همین حالا در مرحله کسب مجوزهای قانونی قرار دارد و به‌زودی پایش به دنیای سرمایه‌گذاری باز می‌شود.
مهم‌ترین ویژگی‌های بیت‌کوین که آن را به گزینه جذابی برای سرمایه‌گذاری تبدیل می‌کنند شامل مرکززدایی شده بودن و عرضه محدود و ضدتورمی بودن آن است؛ ویژگی‌هایی که احتمالا از دیدگاه بسیاری از مردم و سرمایه‌گذاران سراسر جهان به‌سادگی قابل درک نیست و به همین جهت بیت‌کوین تا امروز اکثرا از سوی پیشگامان حوزه تکنولوژی حمایت شده است. اما حالا این صندوق‌های درآمد ثابت به‌واسطه رابطی میان سرمایه‌گذاران سنتی و افرادی که تشنه سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین بودند اما به هر دلیل از انجام آن خودداری کردند، با تکنولوژی نوین بیت‌کوین هستند و به آسانی می‌توان نتیجه گرفت که حجم سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین به مقدار قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت؛ بیت‌کوین به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری هنوز در ابتدای راهش قرار دارد و این احتمال چندان دور از ذهن نیست که به سودآورترین سرمایه‌گذاری تاریخ بشریت و یکی از مهم‌ترین دستاوردهای انسان تبدیل شود؛ فقط با فرض اینکه بیت‌کوین و سایر رمزارزها بتوانند سلطه بانک‌های مرکزی را برچینند و به استاندارد پرداخت جهانی تبدیل شوند، دولت‌ها را از انحصارطلبی باز بدارند و مرزها را درنوردند، خود می‌تواند یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ باشد، سایر دستاوردهای احتمالی به کنار!
