زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: ادامه اختلافات و دعواها میان برخی از منتخبان نمایندگی مجلس با رئیس مجلس و مجلس یازدهم، در هفته بعد از پایان انتخابات مجلس، حتی واکنش رهبر انقلاب را نیز به همراه داشت. رهبر انقلاب اظهارات اینچنینی را عامل تلخ کردن کام مردم و موثر در کارایی مجلس دوازدهم دانستند. بعد از صحبت‌های رهبر انقلاب یکی از افرادی که در این مدت اظهارنظرهای زیادی درباره قالیباف و مجلس یازدهم مطرح کرده بود، حمید رسایی بود. به همین خاطر برخی این گزاره را مطرح می‌کردند که یکی از افرادی که منظور صحبت‌های رهبری بوده، حمید رسایی است. با این حال همان روز صداوسیما فردی را که به‌نظر می‌رسید یکی از مخاطبان صحبت رهبر انقلاب است به تلویزیون آورد و البته به جای کنترل دعواها و اختلافات حالا پای این جنجال‌ها به رسانه ملی نیز باز شد.

ایستادن روی اختلافات سیاسی نه به نفع مردم است، نه مجلس
انتخابات اسفند به ایستگاه پایانی خود رسیده است، ترکیب مجلس دوازدهم مشخص شده و حالا در مرحله بعدی ماجرا سوالی که وجود دارد این است که مجلس دوازدهم قرار است چه اقدامات و فعالیت‌هایی در 4 سال آینده انجام دهد. در شرایطی که انتخابات مجلس دوازدهم مشارکت 40 درصدی را تجربه کرد و میزان بالای آرای باطله هم واکنش‌های زیادی به دنبال داشت. تنها چیزی که جامعه به آن احتیاج دارد، تلاش برای القای این گزاره است که مجلس دوازدهم قرار است‌ دغدغه‌ها و مشکلات مردم را دنبال کند تا امید به جامعه برگردد. در چنین شرایطی بروز و گسترش دعواهای سیاسی تنها چیزی است که می‌تواند بر فضای جامعه اثر منفی بگذارد و این احساس را برای افکارعمومی به همراه داشته باشد که مسئولان کشور بی‌توجه به دغدغه‌های مردم درگیر دعواهای سیاسی هستند. امری که انتظار می‌رود حداقل صداوسیما نیز به آن توجه کند و با در نظر گرفتن این ملاحظات و فضای کشور، حضور نمایندگان منتخب را در همین چهارچوب مورد توجه قرار دهد و از آنها در این‌باره سوال بپرسد. با این حال اما درست روزی که رهبرانقلاب روی این موضوع تاکید کردند که به راه افتادن دعوای سیاسی و اختلاف‌ها به ضرر مجلس دوازدهم است، فردی به گفت‌وگوی ویژه خبری دعوت می‌شود که یکی از افرادی است که برخی او را مصداق حرف‌های رهبرانقلاب می‌دانند؛ علاوه براین اظهارات و روندی که در این برنامه طی شد را می‌توان خلاف آنچه رهبرانقلاب مطرح کردند، دانست. در شرایطی که رهبرانقلاب روی این موضوع تاکید داشتند که بازنمایی اختلافات سیاسی آسیب منفی برای کشور و مجلس به همراه دارد، این برنامه دقیقا با همین محور برنامه را پیش می‌برد و اتفاقا روی همین اختلافات می‌ایستد. امری که خروجی آن جز القای احساس منفی به جامعه و مردم و شعله‌ور کردن آتش این اختلافات و دعواها عملا نتیجه دیگری به همراه ندارد.

کشاندن دعواهای سیاسی به رسانه ملی برخلاف اظهارات رهبر انقلاب نیست؟
در سمت دیگر حمید رسایی نیز در حالی در این برنامه حاضر شد که معتقد بود‌ خطاب صحبت‌های رهبری به نمایندگان مجلس جدید، نبوده بلکه آن را ناظر به همه نمایندگان مطرح کردند. رهبری در بخشی از صحبت‌هایشان اشاره کردند: «بنده اینجا یادداشت کرده‌ام، آن چیزی که می‌تواند شیرینی مجلس جدید را نابود کند، سخنان اختلاف‌انگیز و دعوا راه انداختن‌ها و ستیزه‌گری‌های دشمن‌پسند است؛ شیرینی مجلس جدید را این‌جور چیزها از بین می‌برد. باید خیلی مراقبت کرد؛ باید خیلی مراقبت کرد. برادران و خواهران در مجلس جدیدی که حالا اندکی بعد تشکیل خواهد شد و حضور دارند، بایستی مراقبت کنند که نگذارند شیرینی تشکیل مجلس جدید از بین برود و کام‌ها تلخ بشود.» اگرچه به‌نظر می‌رسد‌ رسایی برداشت غلطی از صحبت‌های رهبر انقلاب داشته اما در ادامه نیز تاکید می‌کند که برخی به دنبال این هستند که «با برجسته کردن بخش دوم صحبت‌های رهبر انقلاب، منتقدان قالیباف را مصداق تذکر رهبر انقلاب قرار دهند.» جدای از اینکه منظور صحبت‌های رهبر انقلاب اصلا اظهارات و صحبت‌های حمید رسایی بود یا خیر. رسایی در گفت‌وگوی تلویزیونی خود دقیقا اظهاراتی را مطرح کرد و به آن دامن زد که رهبر انقلاب بر اجتناب از صحبت‌های اینچنینی صحبت به میان آورده بودند. رسایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود بار دیگر به اختلافات مطرح‌شده در میان اصولگرایان اشاره کرد و گفت: «برخی این تعبیر را به کار می‌بردند که شما کسی نیستید، عددی نیستید، حالا انتخابات تمام شده و مشخص شد همان کسانی که فکر می‌کردند اینها هیچ عددی نیستند، اتفاقا جزء نفرات اول شدند و همان‌هایی که فکر می‌کردند انتخابات را برده‌اند در نفرات بعدی قرار گرفتند.» مطرح کردن این اظهارات این گزاره را اثبات می‌کند که گویا برخی به دنبال عقده‌گشایی یا تسویه‌حساب خود قصد ورود به مجلس دارند و حالا بهارستان فرصت خوبی برای این تسویه‌حساب در اختیار آنها قرار داده است. رسایی در بخش دیگر، اختلافی که در فضای مجازی به راه افتاده را این بار در رسانه ملی مطرح کرد و گفت: «الان یک سری صفحات مجازی است که اگر نخ آن صفحات مجازی را بگیرید به برخی آدم‌ها می‌رسد، به کسانی که دنبال رئیس شدن هستند... خبرگزاری تسنیم و روزنامه جوان شروع کردند، انواع فحاشی‌ها را به من وارد کردند؛ بعضی‌هایشان عضو شورای ائتلاف هستند و نظرشان آقای قالیباف است.» نکته قابل توجه این است که اگر پیش از این اظهاراتی مطرح شده بود درباره اینکه منظور صحبت‌های رهبر انقلاب اظهارات رسایی و افراد نزدیک به او بوده، حالا بعد از مطرح کردن این اظهارات می‌توان گفت رسایی درست برخلاف صحبت‌های رهبری پای این دعواها را از فضای مجازی به رسانه ملی کشاند و اثبات کرد منظور صحبت‌های رهبر انقلاب اظهارات اینچنینی او و افراد نزدیک به اوست.

حداقل اصل بی‌طرفی را رعایت کنید!
با نگاه به برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به‌جز اظهارات رسایی نکات دیگری نیز مورد توجه قرار دارد. در این میان سوالات و موضوعاتی که از جانب مجری برنامه مطرح می‌شد، به نوعی خود تشدید‌کننده این اختلافات و دعواها بود، فارغ از اینکه مجری آنچه در لحظه در گوشی مطرح می‌شد را مطرح می‌کرد یا برمبنای آنچه پیش از این مشخص شده بود، سوالات را مطرح می‌کرد، اما تلاش می‌کرد تا اختلافات و دعواهای مطرح‌شده به شکل صریح مطرح شود و حتی از افراد نام برده شود. فارغ از اینکه اساسا اصول حرفه‌ای خبرنگاری و اجرا در این برنامه مطرح شده یا خیر اما در واقع میان به چالش کشیدن مجری یا خبرنگار در گفت‌وگوها و تلاش برای تخریب افراد تفاوت قابل‌توجهی وجود دارد. اگرچه پیش از این نیز مجری این برنامه در گفت‌وگوهای دیگر، رفتارهای مشابه داشته است. برای مثال در گفت‌وگوی تلویزیونی که با حضور محسن هاشمی، در ایام انتخابات برگزار شد، مجری با قطع کردن صحبت‌ها و مطرح کردن سوالات میان‌ صحبت‌های هاشمی اساسا امکان ادامه بحث‌ها را نمی‌داد؛ امری که البته درباره مهمان دیگر حاضر در برنامه اتفاق نمی‌افتاد. اگر یکی از اصول اساسی که مجری تلویزیونی می‌بایست مورد توجه قرار دهد‌ را رعایت اصل بی‌طرفی در گفت‌وگوها بدانیم، مجری گفت‌وگوی ویژه خبری مشخصا در این گفت‌وگوها اصل بی‌طرفی را رعایت نمی‌کند و مخاطب به سرعت متوجه این امر می‌شود که مجری برنامه بی‌طرف نیست و در سمت کدام مهمان برنامه ایستاده است. از طرفی سوالی که این برنامه برای مخاطب ایجاد می‌کند این است که ایستادن برنامه روی اختلافات سیاسی میان نمایندگان منتخب اساسا چه خروجی یا آورده‌ای برای آنها دارد؟ اگر تنها انگیزه از پخش این برنامه‌ها را بالابردن آمار بازدید مخاطبان ندانیم، خروجی این برنامه‌ها جدای از اینکه هیچ مشکلی را حل نمی‌کند، حتی باب تازه‌ای از دعواها را باز می‌کند و البته با دغدغه مردم و اظهارات رهبر انقلاب نیز تفاوت جدی دارد. در میانه این دعواها که به‌نظر می‌رسد صداوسیما هم در آن بی‌طرف حاضر نشده، جای خالی این مطالبه از جانب صداوسیما حس می‌شود که در حال حاضر موضوع اصلی بعد از پیروزی در کارزار انتخابات، برنامه‌ها و اقدامات برای بالابردن کارایی مجلس است و مطرح کردن این سوال است که آنها چه برنامه‌ای برای دنبال کردن آنها دارند؛ امری که به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی علاوه‌بر اینکه از جانب نمایندگان نیز اساسا به فراموشی سپرده شده، رسانه‌ها نیز مطرح کردن این موضوع را در اولویت قرار نمی‌دهند.