اقلیت اصلاح‌طلب، تکثرگرایی در جریان اصولگرا

علی مزروعی-زهرا طیبی، گروه نقد روز: با پایان شمارش آرای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از مجموع 290 کرسی تکلیف 245 کرسی مشخص شد و برای 45 کرسی باقی‌مانده کاندیداهای 21 حوزه باید در دور دوم به رقابت بپردازند. بیشترین کرسی بلاتکلیف در این دوره مربوط به حوزه انتخابیه شهر تهران است که در آن 32 نامزد برای کسب 16 صندلی نهایی باید در دور دوم به رقابت بپردازند. اگرچه در بین فهرست‌هایی که در کشور به رقابت پرداختند اشتراکات زیادی وجود دارد اما برای اینکه پیش‌بینی نسبت به آینده داشته باشیم و بتوانیم ترکیب هیات رئیسه مجلس و روسای کمیسیون‌ها را حدس بزنیم نیاز داریم تا ابتدا زور هریک از جریان‌های سیاسی را سنجیده باشیم. در جدول زیر ضمن دسته‌بندی جناحی منتخبان، کاندیداهایی که در چند فهرست حضور داشته‌اند مشخص شده‌اند تا به این ترتیب اشتراکات فهرست‌ها با یکدیگر نیز استخراج شده باشد.

تشریح ترکیب مجلس
از آنجایی که در انتخابات مجلس دوازدهم بیشترین رقابت بین گروه‌های اصولگرا بود و اصلاح‌طلبان تقریبا با یک وحدت رویکرد حضور پیدا کرده بودند باید همه اصلاح‌طلبان را در یک گروه دسته‌بندی کرد و تفکیک اصولگرایان را مورد توجه قرار داد. در بین گروه‌های سیاسی فعال میان اصولگرایان کمترین سهم را شورای وحدت کسب کرد. این ائتلاف سیاسی از مجموع 245 کرسی تعیین‌تکلیف شده تنها 4 کرسی را به خود اختصاص داد. این درحالی است که علیرضا بابایی و منوچهر متکی علاوه‌بر حضور در شورای وحدت در لیست صبح ایران نیز حضور داشته‌اند. شورای ائتلاف موفق به پیروزی در 44 کرسی اختصاصی شده است، امنا 15 کرسی اختصاصی و صبح ایران 11 کرسی اختصاصی را برنده شده‌اند. 8 نامزد در هر 3 فهرست اصولگرایان حضور دارند. 12 نامزد فقط بین امنا و صبح ایران مشترکند. 32 نامزد فقط در بین شانا و امنا اشتراک دارند و 6 نامزد نیز فقط بین شانا و صبح ایران مشترکند. اصلاح‌طلبان نیز 4 نامزد با امنا، 1 نامزد با صبح ایران و 3 نامزد نیز با شانا اشتراک دارند. همچنین 27 نامزد پیروز نیز علی‌رغم سابقه اصولگرایی در هیچ‌یک از فهرست‌های اصولگرایان حضور ندارند. 37 نامزد پیروز نیز دارای هویت مستقل هستند. اگر قرار باشد اصولگرایان غیر حزبی را نیز به این رقم بیفزاییم مستقلیون مجلس 64 نفر خواهند بود. اصلاح‌طلبان نیز به صورت اختصاصی 37 نامزد پیروز دارند که با احتساب نامزدهای مشترک‌شان با اصولگرایان این عدد به 45 می‌رسد. 5 کرسی نیز به اقلیت‌های دینی اختصاص داده شده است. نکته‌ای که در میان این آرا جلب توجه می‌کند کسب چندده کرسی توسط برخی گروه‌های سیاسی است که شاید چنین توقعی از قدرت سیاسی آنها نمی‌رفت. اما در این باره نیز باید اشاره کرد اشتراک با سایر فهرست‌ها و نیز سرمایه‌گذاری روی چهره‌های از پیش شناخته‌شده در حوزه‌های غیر تهران در بالابردن آمار پیروزی موثر بوده است؛ چرا‌که چهره‌های شناخته‌شده در حوزه‌های غیر تهران به دون حضور در فهرست‌ها نیز موفق به کسب پیروزی می‌شدند. به تعبیری در برخی حوزه‌ها این افراد بودند که فهرست‌ها اعتبار بخشیدند نه برعکس. وجود اشتراکات بسیار و همچنین تکثر در جریان‌های سیاسی حاضر در مجلس کار را برای پیش‌بینی موضع‌ نامزدها درمورد انتخاب هیات‌رئیسه و روسای کمیسیون‌ها سخت کرده و وجود ائتلاف‌های منسجم را نیز به چالش می‌کشد. می‌توان گفت مجلس دوازدهم صرفا عرصه نزاع سیاسی گروه‌ها نخواهد بود و کنش افراد نیز در آن بسیار موثر است.