اجتماعی‌سازی آموزش پزشکی

سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: پزشکی کشور ما پیشینه‌ای به درازای فرهنگ و تمدن ایرانی دارد که می‌توان نقطه عطف آن را ایجاد آموزش عالی و به ویژه پزشکی نوین با تاسیس دارالفنون توسط میرزا تقی خان امیرکبیر دانست. تاسیس دانشکده‌های پزشکی از جمله دانشگاه آزاد واحد پزشکی تهران در 27 خرداد ماه 1364 در همین راستا صورت گرفته است. تاسیس این دانشکده را شاید بتوان اولین قدم دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه علوم پزشکی دانست که حالا بعد از گذشت 38 سال، توانسته مسئولیت آموزش بیش از 60 هزار دانشجو در رشته‌های علوم پزشکی، دامپزشکی و روانشناسی بالینی و سلامت را بر عهده بگیرد. در دانشگاه آزاد 15 دانشکده پزشکی، 3 دانشکده داروسازی، 5 دانشکده دندانپزشکی، 90 دانشکده علوم پزشکی، 110 دانشکده پرستاری و مامایی، 65 دانشکده و گروه روانشناسی بالینی و سلامت و 12 دانشکده دامپزشکی فعالیت دارند. با نگاهی به آمار فارغ‌التحصیلان حوزه پزشکی در کشور می‌توان متوجه شد که نیمی از پرستاران کشور در تمام مقاطع تحصیلی و بالغ‌بر 10 درصد دانشجویان دکتری عمومی پزشکی در این دانشگاه تربیت شده‌اند. آموزش دندانپزشکی در مقاطع دکتری حرفه‌ای و تمام تخصص‌های دندانپزشکی و البته آموزش نزدیک به 10 هزار و 500 دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی و دکتری تخصصی دامپزشکی در ۱۹ رشته تخصصی بر عهده دانشگاه آزاد بوده است. همچنین بیش از 12 هزار و 500 دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری روانشناسی سلامت و روانشناسی بالینی در دانشگاه آزاد آموزش دیده‌اند و 54 هزار نفر در مقاطع دکتری عمومی و تخصصی پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و سایر مقاطع علوم پزشکی و پرستاری از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند. این روزها حوزه پزشکی در دانشگاه آزاد ذیل چند حوزه فعالیت خود را دنبال می‌کند. یعنی امور توسعه آموزش و امور دانشجویان علوم پزشکی، امور توسعه پژوهش و فناوری علوم پزشکی، امور توسعه خدمات سلامت، مدیریت توسعه روابط بین‌الملل علوم پزشکی، بخش امور دامپزشکی و بخش امور روانشناسی بالینی و سلامت. در این گزارش گریزی به برخی از دستاوردها و اقدامات پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در این حوزه‌ها در 5 سال اخیر زده‌ایم‌.

تاسیس یک رشته در دانشگاه اگر مبتنی بر نیازهای حال و آینده جامعه نباشد، نه‌تنها باری را از مشکلات انبوه جامعه بر‌نمی‌دارد، بلکه موجب اتلاف هزینه‌ها وسرمایه‌های ملی، رواج مدرک‌گرایی، رواج خطاهای تخصصی و افزایش بیکاران تحصیل‌کرده در جامعه می‌شود. تجربه نشان داده که در بیشتر مواقع ملاک‌های درستی برای تاسیس یک رشته علمی در یک منطقه وجود ندارد و رقابت‌های منطقه‌ای نسبت به نیاز‌های منطقی جامعه غلبه دارد. دانشگاه آزاد در دفتر گسترش رشته‌های علوم پزشکی تاکنون اقدامات زیادی در این حوزه انجام داده است. اخذ مجوز پذیرش دانشجو در فلوشیپ پریو ایمپلنت‌های دندانی در دانشگاه آزاد واحد خوراسگان و ایمپلنت‌های دندانی در دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران یکی از این اقدامات بوده است. همچنین مجوز پذیرش دانشجو در رشته‌های دستیاری داخلی و کودکان در دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران و مجوز پذیرش دانشجو در رشته پزشکی واحدهای دانشگاهی بجنورد و ارومیه اخذ شده است. مجوز پذیرش دانشجو در 21 رشته علوم پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد و 7 رشته در مقطع دکتری تخصصی نیز از سال 96 تاکنون اخذ شده است.

همچنین طی این سال‌ها موافقت اصولی تاسیس دانشکده پزشکی در دانشگاه‌های بجنورد، بیرجند، ارومیه، همدان، خرم‌آباد و موافقت اصولی تاسیس دانشکده دندانپزشکی در واحدهای ساری و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی مشهد و موافقت اصولی تاسیس دانشکده داروسازی در دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم پزشکی تبریز توسط دفتر گسترش رشته‌های علوم پزشکی اخذ شده است. موافقت اصولی پذیرش دانشجوی غیر‌ایرانی در رشته‌های پرستاری، مامایی و علوم تغذیه در مقطع کارشناسی پیوسته در دانشگاه آزاد واحد امارات متحده عربی نیز از دیگر اقدامات در این حوزه بوده است. همچنین در 38 رشته‌محل در مقاطع کارشناسی و کاردانی نیز مجوز پذیرش دانشجو اخذ شده است. رشته‌های علوم پزشکی در سامانه تاسیس رشته وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از سال 1401 نیز بارگذاری شده و مجوز MBBS واحدهای علوم پزشکی تبریز و تهران نیز اخذ شده است. همچنین در سال جاری ظرفیت رشته پزشکی در مقطع دکتری عمومی افزایش 47 درصدی داشته است. رشته پرستاری نیز از سال 1397 در مقطع کارشناسی افزایش 20 درصدی و ظرفیت مجدد رشته پرستاری در سال جاری افزایش داشته است.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.