سیدمهدی طالبی، خبرنگار گروه جهانشهر: بر کسی پوشیده نیست که رژیمصهیونیستی به دنبال اخراج فلسطینیان و انتقال آنها به کشورهای دیگر بهویژه شبهجزیره سینا است. در اواخر اکتبر سندی از وزارتخانههای رژیم منتشر شد که در آن اخراج فلسطینیهای غزه به خاک مصر به وضوح مشخص شده بود. نتانیاهو به سرعت محتوای آن را کماهمیت جلوه داد. چند هفته پیش هنگامی که اعضای جامعه شهرکنشینان اسرائیل در اورشلیم برای کنفرانسی که خواستار اسکان مجدد در غزه بود گرد هم آمدند، این یک رویداد سیاسی حاشیهای نبود. این کنفرانس که توسط نهالا، یک سازمان رادیکال طرفدار شهرکنشینان سازماندهی شد، با حضور 12 وزیر کابینه و حداقل 15 عضو کنست بهعنوان سخنران برگزار شد و همگی برنامههای خود را برای شهرکسازی در غزه با تشویق شدید اعلام کردند. در آن کنفرانس ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی درباره بیش از 2 میلیون فلسطینی در غزه گفت: «ما باید مهاجرت داوطلبانه را تشویق کنیم.» وی اعلام کرد که «تنها راهحل انسانی غزه، اخراج دسته جمعی ساکنان آن است.» در میان دیگر مقامات دولت اسرائیل که صحبت کردند، شلومو کرهی، وزیر ارتباطات و یکی از اعضای حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو بود. او به جمعیت گفت: ««داوطلبانه» گاهی اوقات حالتی است که شما [به کسی] تحمیل میکنید تا زمانی که او به این کار رضایت دهد.» حمله به رفح و اجبار بیش از یک میلیون آواره فلسطینی در رفح به تخلیه مجدد بدون در نظر گرفتن مکانی امن برای رفتن، در همین چهارچوب قابل ارزیابی است. بر پایه قوانین بینالمللی بشردوستانه جابهجایی اجباری غیرنظامیان ممنوع است و این موضوع در قالب جنایت جنگی قابل پیگیری است اما در میان سکوت جامعه جهانی، رژیمصهیونیستی همچنان به جنایتهایش در غزه ادامه میدهد.
بازه زمانی و نسبت جمعیتی
هیچ تردیدی وجود ندارد که هدف نهایی صهیونیستها اخراج کامل فلسطینیها است. با این وجود درباره بازه زمانی این اخراج، دفعی بودن یا تدریجی بودن آن اختلافاتی وجود دارد.
1. اخراج ناگهانی
به نظر میرسد صهیونیستها جنگ کنونی را یک فرصت برای عملیسازی اخراج دفعی و ناگهانی تمام ساکنان غزه میدانند اما علیرغم این نگاه، امکان اجرای آن با وجود تخریب گسترده با تردید روبهروست. به زعم تلآویو اخراج همه ساکنان غزه میتواند شرایط را برای سرایت آن به اخراج ساکنان فلسطینی کرانه باختری و سرزمین 1948 فراهم آورد و در مدت کوتاهی سرزمین فلسطین به شکل انحصاری تنها در کنترل صهیونیستها قرار گیرد.
2. اخراج تدریجی
در اخراج تدریجی صهیونیستها مراحلی را به شکل گام به گام طی میکنند. در این طرح، تنها بخشی از جمعیت نوار غزه با دلایل به ظاهر مشروع از این منطقه اخراج میشوند. این بهانه، حمایت از مقاومت است. بر این اساس بخشی از جمعیت غزه که از تفکرات مقاومتی حمایت میکنند، با یک بررسی و پالایش سطحی مشخص شده و از غزه اخراج میشوند. این اتفاق میتواند روند اخراج فلسطینیها که برای چندین دهه متوقف شده بود را مجددا آغاز کند.
نحوه اسکان
اهداف غرب و امکانهای موجود تعیینکننده نحوه اسکان فلسطینیها در خارج از فلسطین اشغالی است.
1. پراکنده
در این مدل ساکنان غزه به شکل آواره در صحرای سینای متعلق به مصر و آوارگان کرانه باختری و سرزمین 1948 در اردن ساکن میشوند. احتمال دارد بخشی از جمعیت در مجاورت خاک اردن به استان انبار عراق منتقل شوند. با اینحال امکان اسکان پراکندهتر ساکنان فلسطین و آوارهسازی آنها در مناطق وسیعتری از جهان اسلام نیز وجود دارد.
2. مجتمع
احتمال تجمع دادن فلسطینیها در اردن و تبدیل این کشور به کشور فلسطینی یا کشور مشترک اردن-فلسطین وجود دارد. زیرساختهای نرمافزاری این سناریو نیز فراهم هستند چه اینکه هماکنون دوسوم جمعیت اردن فلسطینیتبار بوده و ولیعهد اردن نیز مادری فلسطینی دارد و میتواند در آینده شاه مشترک دو ملت شود.
جهتگیری اخراج
کماکان مشخص نیست طرحهای غرب برای اخراج ساکنان فلسطین معطوف به کدام هدف است. پیگیری هر روش مزایا و محدودیتهای خود را دارد.
1. پایان ملت فلسطین
آوارهسازی ملت فلسطین در کشورهای اسلامی و حتی کشیدن موج آوارگان به دیگر مناطق جهان میتواند هدف غرب و صهیونیستها برای اتمام موجودیت ملت فلسطین باشد. شاید این طرح بیشتر از همه مورد حمایت صهیونیستها باشد که نگرانند کشور فلسطینی در هرکجا تشکیل شود به سمت برنامهریزی برای بازگشت به سرزمین اجدادی خود بازگردد. درحال حاضر این هدف تا حدی محقق شده است و میلیونها فلسطینی به صورت آواره در جهان اسلام حضور دارند. بخشی از فلسطینیتباران نیز به خارج از جهان اسلام و بهطور خاص آمریکای لاتین رفتهاند. این طرح با اسکان پراکنده پیگیری خواهد شد.
2. تداوم ملت فلسطین
تشکیل کشور فلسطینی در بخشی از جهان اسلام، مناطقی از آفریقا یا حتی ایجاد جزیره مصنوعی برای آنها بیشتر از همه مدنظر طراحان غربی قرار دارد. آنچه بهعنوان هدف در این طرح پیگیری میشود، تبدیل فلسطینیها به ملتی بدون کشور و سرزمین همانند یهودیان است تا این پدیده عادیتر به نظر برسد. این اقدام برای توجیه اسکان صهیونیسم در فلسطین اشغالی برنامهریزی شده است. از سوی دیگر با تاسیس کشور فلسطین در بخشی از خاک کشوری دیگر، فلسطینیها خود به اشغالگر سرزمین دیگران و بهویژه بخشی از جهان اسلام و عرب تبدیل میشوند. اینگونه آنها فلسطینیها را اشغالگر دیده و نگاهشان از صهیونیستها منحرف میشود.
مسیرهای پیگیری
رژیم سیاست اخراج را از چند مسیر دنبال میکند که در ادامه آمده است.
1. جنایات گسترده
با تخریب زیرساختها، محاصره و کشتار مردم، ساکنان اصلی فلسطین در وضعیت دشواری قرار گرفته و حاضر به خروج از سرزمین خود میشود و همزمان در فضای عاطفی ایجاد شده، کشورهای دیگر ازجمله مصر تحت فشار، مجبور به پذیرش ساکنان غزه میشوند.
2. توطئه
غرب پیش از این توطئههایی بزرگ برای ایجاد کشور فلسطین و تکمیل کامل خاک اصلی فلسطین به اجرا درآورده است. یکی از اهداف توطئه علیه سوریه از سال 2011، اشغال جنوب سوریه و حتی سرایت اشغالگری به غرب عراق بود تا این مناطق به همراه اردن به سرزمینی برای تشکیل کشور فلسطین تبدیل شوند.
3. لابی
واشنگتن و تلآویو قصد دارند با لابیگری در کشورهای غربی حمایت سران عالیرتبه آنها را برای حمایت صریح و تمامعیار برای طرح اخراج به دست آورند. چندی پیش شبکه 12 تلویزیون رژیم افشا کرد تونی بلر، نخستوزیر سابق انگلیس سرپرستی تیمی را برعهده خواهد گرفت که وظیفه آن متقاعد کردن کشورهای اروپایی برای پذیرش پناهجویان از غزه خواهد بود. صهیونیستها برای فعال کردن مقامات اروپایی در کنار لابیگری، حربه دیگری نیز به کار گرفتهاند. آنها در لابی خود قصد دارند برای انتقال فلسطینیها به اروپا تلاش کنند که اقدامی فریبکارانه برای فعال کردن مقامات اروپایی در طرحهای انتقال و اسکان فلسطینیها در دیگر نقاط جهان است.
4. تشدید تنگنای معیشتی
استفاده از جنایت برای ایجاد فشار مستقیم به جمعیت فلسطینی در همهجا و همه زمانها امکانپذیر نیست. از این رو حتی در غزه که هماکنون امکان جنایت فراهم است، صهیونیستها قصد دارند با فشردهسازی جمعیتی در نواری باریک در کنار ساحل و ایجاد شهرک با چادر، فشارهای معیشتی را به اندازهای برسانند تا آنها ناچار از خروج شوند. ماه قبل «بزالل اسموتریچ» وزیر امور مالی کابینه نتانیاهو در مصاحبه با رادیو ارتش اعلام کرده بود ساکنان غزه در فقر و تنگنا زندگی میکنند و به همین دلیل باید آنها را برای مهاجرت و ترک این منطقه ترغیب کرد.
اهداف اخراج
1. راهبردی و بلندمدت
بدون اخراج فلسطینیها، صهیونیستها در سرزمینهای اشغالی قابل تثبیت نبوده و همواره با ناآرامیهایی بزرگ روبهرو خواهند بود. در این صورت، رژیم درگیر داخل سرزمین فلسطین بوده و نمیتواند بهطور موثری وظایف محولهاش در غرب آسیا و شمال آفریقا برای جلوگیری از خیزش کشورهای مسلمان را به خوبی انجام دهد.
2. تاکتیکی و کوتاهمدت
اگر صهیونیستها قادر به اخراج همه یا حتی بخشی از جمعیت غزه شوند، آنگاه میتوانند شکست سنگین خود در 7 اکتبر را تا حدی جبران کنند.
آیا «اخراج» امکانپذیر است؟
صهیونیستها در همان ابتدای تاسیس رژیم صدها هزار فلسطینی را آواره کردند. هرچند بخشی از آنها در سرزمینهای 1967 ساکن شدند اما برخی دیگر راهی اردن، سوریه و لبنان شدند. از این رو پیگیری سیاست اخراج امکانپذیر بوده و در سطح نسبی موثر واقع شده است. امروزه 7 میلیون فلسطینی در داخل فلسطین و 7 میلیون دیگر در کشورهای پیرامونی آن قرار دارند. این درحالی است که تعداد صهیونیستها به 7 میلیون نفر میرسد. اگر 7 میلیون فلسطینی حاضر در کشورهای پیرامونی فلسطین اشغالی اخراج نشده بودند، امکان اسکان 7 میلیون صهیونیست وجود نداشت. با این وجود ملت فلسطین با مقاومت در برابر سیاست اخراج، تلاش صهیونیستها برای تکمیل اشغالگری را ناکام گذاشتهاند. صهیونیستها علیرغم به کارگیری خشونت تمامعیار نتوانستند در ابتدای تاسیس رژیم تمام جمعیت فلسطینی را از سرزمین 1948 اخراج کنند. آنها امروزه اکثریت جمعیت را در شمال فلسطین تشکیل داده و سهم قابل توجهی در جنوب و حتی منطقه مرکزی در مجاورت تلآویو دارند. در جریان جنگ کنونی ساکنان غزه مقاومت مناسبی از خود نشان دادهاند و با وجود محاصره و جنگ، حاضر به ترک این منطقه نیستند. مقاومت لبنان نیز اعلام کرده تشدید حملات را با تشدید حملات، جابهجایی جمعیت غزه را با جابهجایی جمعیت غزه و اخراج جمعیت این منطقه را با اخراج شهرکنشینیان پاسخ میدهد. از این رو با گام برداشتن رژیم در مسیر اخراج ساکنان غزه، مقاومت لبنان بخش بزرگتری از صهیونیستها را از مناطق شمالی فلسطین اشغالی به سمت نواحی جنوبی خواهد راند. از آنجایی که استقرار کامل صهیونیستها در سرزمین فلسطین باعث نهایی شدن مساله قدس و افزایش اشغالگری و تهاجم رژیم در سطح منطقهای خواهد شد، محور مقاومت حاضر است برای جلوگیری از وقوع چنین پدیدهای وارد جنگ شود. دبیرکل مقاومت لبنان در سخنرانی هفته گذشته خود تاکید کرده بود حاضر است برای حمایت از غزه تنشها را تشدید کرده و آن را به جنگ تبدیل کند. این موضعگیری نشان میدهد گروههای مقاومت این ارزیابی را دارند که صهیونیستها پس از نهایی کردن امور در محیط فلسطین به شکلی پرشدت وارد سیاستهای تهاجمی در محیط پیرامونی خود میشوند.