محمدرضا ولی‌زاده، فرهیختگان آنلاین: در سال‌های اخیر، «عادل فردوسی‌پور» یکی از چهره‌های تاثیرگذار رسانه ورزشی کشور بوده، او برنامه‌ساز حاذقی است که تمامِ هنرش در آشنایی با ذائقه مردم تعریف می‌شود؛ این بلد بودن مخاطب و تبحر در هوشمندسازی، راز سال‌ها تداومِ او در رسانه‌ملی بود که با کنش‌های متعدد و بی‌ربط سیاسی و اعمال سلیقه در دگرگونیِ اهداف یک برنامه ورزشی، به نقطه پایان رسید. این‌روزها اما در گیر و دار تولید ویژه برنامۀ جام ملت‌ها است، هرچند برخلاف انتظارات، در ساخت این‌برنامه چندان حرفه‌ای عمل نمی‌کند و گویا همانند «نود»، در «فوتبال ۳۶۰» نیز با تغییر اولویت روبه‌رو شده است.
عصر شنبه اما فوتبال ایران باز هم لبخند را به مردم هدیه داد. بهترین ژاپنِ تاریخ را با نمایشی درخور شکستیم، از ناامیدی گریختیم و با همدلی در کنار هم جشن گرفتیم. در این میان عادل تصمیم گرفت در خلال برنامه‌ای که قرار است به‌صورت ویژه به بررسی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا بپردازد، تنها چند دقیقه از تاریخ‌سازی تیم‌ملی در قطر بگوید و سور و سات تولد «علی دایی» را بر پا کند. در نگاه اول جشن گرفتن زادروز اسطورۀ فوتبال کشور امر نامعقولی نیست و می‌تواند با سیاست عامه‌پسندی، مخاطبان زیادی را برای تماشای این برنامه مجاب کند، اما آنچه رویکرد فردوسی‌پور را غیرحرفه‌ای می‌کند و رسالت رسانه‌ای او را زیر سوال می‌برد، بی‌توجهی به اصل ارزش‌های خبری در برنامه‌سازی است که برای چهره‌ای چون او قابل‌دفاع نیست. برای بررسی دقیق‌تر آن می‌توان اهمیت و اعتبار جدال برابر ژاپن و در ادامه صعود تیم‌ملی به جمع چهار تیم برتر قاره کهن را با جشن تولد علی دایی -که سوژۀ اصلی این برنامه بود- از نگاه چهار ارزش خبری مقایسه کرد:
۱. شهرت: علی دایی شناسنامه فوتبال ایران است و در بزرگی او شکی نیست. اما بخش عمده‌ای از این مشهوریت از درخشش در تیم ملی نشأت می‌گیرد به رکورد خارق‌العاده‌اش در گلزنی با پیراهن همین تیم برمی‌گردد. در مقابل اما یکی از حساس‌ترین بازی‌های چند دهه اخیر تیم‌ملی را در پیش داشتیم که در آن پس از ۱۸ سال از سد ژاپن، به‌عنوان جدی‌ترین مدعی فتح جام گذشتیم.
۲. دربرگیری: پرداختن به بازی/پیروزی برابر ژاپن برای نزدیک شدن به شکست طلسم ۴۷ ساله تیم‌ملی در قهرمانی جام ملت‌ها یا برگزاری جشن تولد یکی از اسطوره‌های فوتبال ایران؟ یک رسانه در سطح جامعه می‌تواند با کدامیک تاثیرگذار باشد؟ یا با کدامیک جامعه منسجم می‌شود، به وحدت می‌رسد و اثر اجتماعی با آن خلق می‌شود؟
۳. بزرگی: در روزی که سرنوشت تیم‌ملی در مهم‌ترین تورنمنت قاره‌ای مشخص می‌شود، چند نفر از علاقه‌مندان فوتبال می‌خواهند جشن تولد یکی از بازیکنان اسبق آن را دنبال کنند؟ این مشخصه به‌طور دقیق به معنای فراوانی یا شمار افراد درگیر با این دو رویداد است که باید برای تیم ملی و بازیکن پیشین آن در نظر گرفته شود.
۴. تازگی: این برنامه در روز برگزاری بازی و با هدف بررسی شرایط تیم‌ملی پخش شده و واضح است که مخاطب انتظار داشته باشد عوامل برنامه بیشتر زمان آن را به تحلیل عملکرد تیم‌ملی و آینده آن در جام هجدهم بپردازند. پس برای تحلیل اآن باید زمان وقوع این دو رویداد و ارزش پرداختن به آن را ملاک رویکرد برنامه قرار داد.
به‌هرحال؛ شاید عده‌ای سنگینی سایۀ سیاست بر تریبون عادل را علتی برای نقد او قلمداد کنند، اما این تغییر اولویت در تولید که حرفه‌ای‌گری‌اش را نشانه گرفته، می‌تواند بیشترین ضربه را فردوسی‌پور و برنامه‌اش وارد کند.
مطالب پیشنهادی
