مهدی خانعلی‌زاده، پژوهشگر روابط بین‌الملل: با اعلام رسمی ران دسانتیس، نامزد مطرح و پرسروصدای جمهوری‌خواه مبنی بر تعلیق کارزار انتخاباتی خود برای تصدی جایگاه ریاست جمهوری در سال 2024 میلادی و حمایت از حضور مجدد دونالد ترامپ در کاخ سفید، حالا و با درصد اطمینان بالایی می‌توان گفت که رقابت نهایی انتخابات ریاست جمهوری ایالات‌متحده، عرصه زورآزمایی مجدد پیرمردهای پرحاشیه خواهد بود؛ رقابتی که در سال 2020 میلادی به نفع جو بایدن تمام شد اما حالا وضعیت کاملا تغییر کرده و خبری از اطمینان‌خاطر آبی‌ها برای فتح مجدد واشنگتن نیست.
حزب دموکرات برای حفظ قدرت در وضعیت دشواری قرار دارد و اکثر رویدادهای داخلی و بین‌المللی، جایگاه دولت بایدن را در افکار عمومی آمریکا خدشه‌دار کرده است. وضعیت مهاجران و تورم، دو مساله مهم داخلی هستند که زمینه را برای تضعیف ریاست جمهوری جو بایدن فراهم کرده است؛ موضوعاتی که در کنار حضور یک چهره بسیار منفور به نام کاملا هریس به عنوان معاون اول، چشم اسفندیار بایدن در کسب اقبال مجدد مردم هستند. از سوی دیگر، جنگ اوکراین و جنگ اسرائیل علیه غزه، دو رویداد بین‌المللی هستند که دامنه محبوبیت بایدن را تا حد بسیار شدیدی تنزل داده‌اند. حمایت بی‌چون و چرای کاخ سفید دموکراتها از اوکراین و اسرائیل، علاوه بر اینکه فضای رسانه‌ای و افکار عمومی را علیه دولت این کشور متحد کرده، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به اقتصاد ایالات متحده وارد کرده که باعث شده انگشت اتهام وضعیت رو به آشفتگی معیشت شهروندان آمریکایی، مستقیما شخص جو بایدن را نشانه بگیرد. اگرچه برخی نظرسنجی‌های اخیر، از خوش‌بینی حامیان طیف دموکرات نسبت به وضعیت اقتصادی این کشور خبر می‌دهند اما مساله اصلی، عدم رواج این مساله در فضای عمومی است؛ جایی که قرار است در آبان ماه سال آینده، تکلیف ساکن جدید کاخ سفید مشخص شود. همین موضوع باعث شده بسیاری از تحلیلگران این حزب، خواستار کناره‌گیری بایدن و یا حداقل معرفی یک چهره جدید و فعال به عنوان معاون اول در کنار او برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری شوند.
در سوی دیگر این کارزار، جمهوری‌خواهانی قرار دارند که به نظر می‌رسد همگی پذیرفته‌اند فقط یک گزینه روی میز دارند. کناره‌گیری دسانتیس و حمایت او از ترامپ، هدیه‌ای بزرگ به رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا بود. او حالا با اختلاف بسیار بالایی، در اغلب نظرسنجی‌ها در دو ایالت نیوهمپشایر و کارولینای جنوبی از نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل پیش است و تنها چند قدم برای او تا تصدی رسمی نامزدی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست جمهوری 2024 میلادی باقی مانده است. به نظر می‌رسد قرمزها که در انتخابات ریاست جمهوری پیشین، دچار اختلاف جدی در حمایت از ترامپ شده بودند و حتی برخی از چهره‌های اصلی و مرکزی حزب به حمایت از رقیب دموکرات پرداختند، حالا قصد جبران و بازپس‌گیری صندلی در اتاق بیضی کاخ سفید را دارند؛ حتی اگر این روند به قیمت حضور مجدد چهره پیش‌بینی‌ناپذیری به نام دونالد ترامپ تمام شود. به عنوان مثال، تد کروز، سناتور تاثیرگذار جمهوری‌خواه چند روز پیش به حمایت از حضور ترامپ به عنوان نامزد نهایی حزب پرداخت تا مسیر برای کناره‌گیری دسانتیس و اعلام حمایت او از ترامپ نیز فراهم شود؛ فرآیندی که به نظر می‌رسد در روزهای آتی، دامن نیکی هیلی را هم خواهد گرفت و نهایتا او مجبور به تایید نامزدی رئیس سابقش خواهد شد.
در چنین بستری، رقابت بایدن-ترامپ محتمل‌ترین گزینه پیش‌روست؛ رقابتی تکراری که توانست در سال 2020 میلادی بالاترین حد از مشارکت افراد در انتخابات ریاست جمهوری را در آمریکا رقم بزند اما حالا و در سال 2024 میلادی شاید تبدیل به کم‌رمق‌ترین انتخابات سال‌های اخیر شود. در یک‌سو، بایدن ضعیف و نامحبوب و در سوی دیگر، ترامپ جنجالی و پرهیاهو؛ دو سیاستمداری که علاوه بر حزب سیاسی، تفاوت‌های بنیادین دیگری نیز در حوزه‌های مختلف دارند و حضورشان در عالی‌ترین سطح از رقابت سیاسی در این کشور، سند رسمی تحقق عبارت «The Divided States of America» (ایالات متفرقه آمریکا) است که در سال‌های اخیر از سوی محافل اندیشه‌ای این کشور، به صورت پرتکرار بیان شده است.
اگرچه رویکرد جنجالی و پرسروصدای ترامپ به همراه بدنه رای عمومی که با خود همراه کرده، می‌تواند یک زنگ هشدار جدی برای حزب دموکرات باشد و خطر تکرار آن چیزی را که در سال 2016 میلادی برای این حزب رخ داد، بسیار نزدیک و واقعی جلوه دهد، اما با این حال، نگرانی اصلی آبی‌ها، نه ترامپ بلکه بایدن است؛ رئیس‌جمهوری که با عملکرد نامناسب خود تبدیل به چشم اسفندیار این حزب شده و کارکردی به جز تامین محتوای برنامه‌های طنز شبکه‌های تلویزیونی و مجازی نداشته است. ناکارآمدی و منفور بودن هریس به عنوان زوج سیاسی بایدن هم وضعیت را خراب‌تر از همیشه کرده است. در چنین شرایطی، یک موج هیجانی در ایام انتخابات می‌تواند جو بایدن را به یکی دیگر از روسای جمهور تک‌دوره‌ای آمریکا تبدیل کند. نگاهی به آمارهای انتخابات ریاست جمهوری 2020 میلادی مشخص می‌کند در صورت ثابت ماندن سبد رای ترامپ، که اغلب کارشناسان بر سر این موضوع توافق نظر دارند و کاهش چهار میلیونی رای بایدن، یک 2016 دیگر رقم خواهد خورد و نامزد جمهوری‌خواه با وجود رای مردمی کمتر ولی با رای الکترال بالاتر، راهی کاخ سفید خواهد شد؛ موضوعی که برای دموکراتها بسیار گران تمام خواهد شد. در حال حاضر، دیوان عالی و مجلس نمایندگان ایالات‌متحده در اختیار محافظه‌کاران است و با فتح کاخ سفید، اکثر نهادهای حاکمیتی این کشور در اختیار حامیان ترامپ قرار می‌گیرد که این یک‌دستی می‌تواند عرصه را بر دموکراتها بسیار تنگ کند.
حدود 10 ماه تا انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده باقی مانده است و هر تحولی در حوزه داخلی و خارجی می‌تواند به یک عامل تاثیرگذار بر نتیجه انتخابات تبدیل شود اما چیزی که مشخص است، نگرانی جدی دموکراتها نسبت به نتیجه نهایی در رقابت بایدن با ترامپ است؛ موضوعی که می‌تواند بر راهبردهای خارجی دولت فعلی آمریکا نیز تاثیر بگذارد و فرآیند رویدادهایی مانند جنگ اوکراین و یا حتی جنگ اسرائیل علیه فلسطین را دستخوش تغییرات بنیادین کند.
مطالب پیشنهادی
