مجید تفرشی، پژوهشگر تاریخ در گفت‌وگو با «فرهیختگان»؛
زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: بیش از ۱۰۰ روز از عملیات طوفان الاقصی می‌گذرد در این 100 روز رژیم صهیونیستی دست به کشتاری بی‌سابقه علیه مردم غزه زده است. کشتاری که باعث شده موج شدید حمایتی از فلسطین در جهان به راه بی‌افتد. موجی که اوج آن راهپیمایی‌های چند صد هزار نفره در لندن بوده است. این تجمعات از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم دولت‌های مختلف از جمله بریتانیا سال‌هاست علیه حامیان فلسطین فعالیت کرده و آزادی آنها را با ارعاب سرکوب می‌کنند. با شدت یافتن اعتراضات و راهپیمایی‌ها برخوردهای امنیتی نیز شدت یافته است. اخیرا اندیشکده بین‌المللی سیج گزارشی منتشر کرده و در این گزارش انواع برخوردها که دولت بریتانیا با حامیان فلسطین داشته را تشریح کرده است. موضوع جالب توجه در این گزارش این است که بخش زیادی از پرونده‌های تشکیل‌شده علیه مخالفان جنایات رژیم‌صهیونیستی در بریتانیا به دانش‌آموزان اختصاص دارد که نشان می‌دهد دولت انگلیس برای سرکوب این جریان اعتراضی به سراغ طیف‌های ضعیف‌تر جامعه رفته است. برای بررسی محتوا این گزارش به سراغ مجید تفرشی، پژوهشگر تاریخ رفته‌ایم. تفرشی که اکنون در انگلستان زندگی می‌کند و درک ملموسی از فضای اجتماعی و امنیتی این کشور دارد مثال‌های جالب توجهی از تجربیات شخصی افراد نزدیک به خود را در این گفت‌وگو آورده است که نمونه‌های خوبی برای به چالش کشیدن شعار آزادی بیان کشورهای غربی حامی اسرائیل است. مشروح گفت‌وگو با تفرشی را در ادامه می‌خوانید.
فشار سنگین دولت انگلستان به حامیان فلسطین پیش از 7 اکتبر
مجید تفرشی برخورد با حامیان فلسطین در انگلستان را امری با سابقه در این کشور توصیف کرده و صرفا محدود به دوران پسا 7 اکتبر نمی‌داند. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «قبل از 7 اکتبر شرایط جوری بود که افراد و جریان‌ها و گروه‌های خاصی بودند که از آرمان‌های فلسطین دفاع می‌کردند و منتقد اسرائیل بودند. بعضی از آنها نادیده گرفته شدند، برخی تحت نظارت محسوس یا نامحسوس امنیتی قرار گرفتند و در لیست هشدار بودند، به خصوص موقع ورود و خروج به بریتانیا که چیزی عادی بوده و مساله جدیدی نبوده است. نمونه‌های بارزی هم از افراد سرشناسی داشتیم که مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. برای مثال در مجلس اعیان انگلیس نماینده‌ای با نام خانم دکتر جنی تانگ، نماینده حوزه انتخابیه محل سکونت ما بوده است. این خانم وارد مجلس شد و بعد هم از رهبران حزب لیبرال دموکرات شد، به خاطر تمایلات شدید دفاع از فلسطینی‌ها و ضد دولت اسرائیل، تحت فشار رسانه‌ها و لابی اسرائیل بود، بعدا عضو مجلس اعیان شد ولی به خاطر این مواضع سیاسی خود استعفا داد و خود را بازنشسته کرد، در حالی که براساس قانون عضویت در مجلس اعیان معمولا مادام‌العمر است. نمونه بدتر آن یک کشیش بود که یکی از مقامات ارشد کلیسای انگلیکن بود که با ایشان هم آشنایی داشتم، نویسنده و محققی بود به نام استیون سایزر، که تحقیقات مفصلی درباره مسیحیت صهیونیستی انجام داده و ریشه‌های مذهبی صهیونیسم و نژادپرستی افراطی صهیونیست‌ها را مورد بررسی قرار داده است. رئیس کلیسای منطقه ویرجینیا واتر و نویسنده و استاد دانشگاه بود. عملا این فرد را اخراج کردند و از منطقه ویرجینیاواتر به جنوب بریتانیا در ساوت‌همپتون روانه و خلع لباس و بازنشسته اجباری کردند و از کار برکنارش کردند. از این موارد زیاد بود. گروه‌هایی هم بودند که کارشان دفاع از فلسطینی‌ها بود، مثل دوستان الاقصی که یکی از رهبران این گروه هم آقای جرمی کوربین بود که رهبر سابق حزب ملی بود.»
تجمعات حمایتی از فلسطین در انگلستان مثل دفعات قبل کوتاه و گذرا نیست
این پژوهشگر حوزه تاریخ معتقد است 7 اکتبر و اتفاقات پس از آن جو سنگین امنیتی را شکسته و گروه‌های مختلف تجمعات حمایتی از فلسطین را روز به روز گسترش دادند. تفرشی در این‌باره می‌گوید: «بعد از 7 اکتبر اتفاقی که افتاد این بود که طیف وسیعی از افرادی که مخالف سیاست اسرائیل و سیاست دولت بریتانیا در دفاع بی‌چون و چرا در دفاع از اسرائیل بودند، این جو سنگین لابی صهیونیستی را شکستند و با تظاهرات و اعتراضات سراسری به نفع فلسطینی‌ها و عمدتا به نفع ادامه آتشبس و علیه ادامه کشتار و سیاست بریتانیا و آمریکا در دفاع از اسرائیل واکنش نشان دادند که این روز به روز بیشتر شد. در واقع این نگاه وجود داشت که یک بار تظاهراتی برگزار می‌شود و غری زده می‌شود و تمام می‌شود ولی بعد از 100روز در شنبه گذشته شاهد این بودیم که بیش از 500هزار نفر و به تخمین منابع مستقل بیش از600 هزار نفر در مرکز لندن جمع شدند و معلوم می‌شود این جریان، ادامه‌دار است و تنها مختص فلسطینی‌ها و مسلمان‌ها نیست؛ گروه‌های مستقل، چپ‌ها، گروه‌های ملی مستقل ضدسلطه آمریکا و اسرائیل، همه اینها باهم و با خانواده‌هایشان در سرمای پر از باران و سوز لندن جمع شدند و بعد از 100روز این تظاهرات دوباره ادامه پیدا کرد؛ این تجمع‌ها در شهرهای دیگر از جمله در گلاسکو، منچستر، بیرمنگام، کاردیف و بلفاست هم بوده و حتی در شهرهای کوچک و محله‌های مختلف بریتانیا هم برگزار شده است و مثل دفعات قبل یک ماجرای کوتاه مدت و گذرا نیست.»
توسعه روز‌افزون تعریف یهودستیزی علیه آزادی بیان
مجید تفرشی در ادامه به این موضوع اشاره کرد که دولت‌های غربی با هدف حمایت از اسرائیل روز به روز تعریف یهودستیزی را گسترش داده و اکنون حتی با مخالفان نسل‌کشی فلسطینیان نیز با برچسب ضد یهود برخورد می‌شود. این پژوهشگر حوزه تاریخ در این‌باره توضیح می‌دهد: «اگر 50 سال پیش راجع‌به آنتی‌صهیونیسم یا یهودستیزی، صحبت می‌کردید، می‌گفتند افرادی که به تاسی و تبعیت از آرمان‌های هیتلر خواهان آزار و اذیت یهودیان هستند، آنتی‌سمیتیست یا یهودستیز هستند. بعدا این اتهام یهودستیزی گسترش پیدا کرد به اینکه کسانی که مخالف موجودیت اسرائیل هستند، آنتی‌سمیتیست هستند، و بعدا ادامه پیدا کرد و گفتند هرکس با صهیونیسیم مخالف است، آنتی سمیتیست است؛ بعد گفتند هرکس با دولت اسرائیل مخالف است، یهود ستیز است؛ بعد می‌گفتند هرکس با نتانیاهو و دولت دست راستی اسرائیل مخالف است، یهودستیز است، الان می‌گویند هرکس با کشتار فلسطینی‌ها مخالف و طرفدار آتشبس فوری است، یهودستیز است، یعنی به تدریج این افراطی‌گری در حال گسترش پیداکردن است و این صدای همه را در آورده است.»
تلاش اسرائیل برای تقلیل دادن مساله فلسطین به حماس بی‌نتیجه است
پس از تحمیل کردن یک فاجعه امنیتی به رژیم‌صهیونیستی اسرائیل قصد دارد تا به هرنحوی اثر اجتماعی این شکست را کم‌رنگ کند. تفرشی یکی از این راه‌ها را متهم کردن ایران به دخالت در موضوع فلسطین دانسته و در این‌باره می‌گوید: «تلاش اسرائیلی‌ها بر این است که موضوع فلسطین را به دخالت ایران و به مساله حماس تقلیل بدهند. کنشگران فلسطین که تعداشان کم نیست و به آن افزوده هم می‌شود نکته‌شان این است که مقوله دفاع از آرمان‌های فلسطین قبل از جمهوری اسلامی ایران وجود داشته و جمهوری اسلامی هم درصد محدودی از این ماجراست، اصل ماجرا مظلومیت مردم فلسطین است که بود و نبود جمهوری اسلامی تاثیری در اصل وجود آن نداشته و ندارد و این بهانه‌ای است که دولت اسرائیل فرافکنی کند و با اتهام آشوب آن را به گردن بازیگران خارجی خیالی خود بیندازد.»
وی در ادامه تلاش اسرائیل برای محدود کردن مساله فلسطین به حماس با هدف از بین بردن موضوع فلسطین در اذهان عمومی را شکست خورد دانسته و در این‌باره می‌گوید: «مساله فلسطین 100 سال می‌شود که وجود دارد از جنگ جهانی اول، به خصوص از زمان تاسیس دولت اسرائیل در 75 سال قبل وجود داشته است و این ماجرا با حماس ایجاد نشده که بخواهد با حماس از میان برود. به فرض محال هم که حماس آن‌طور که دولت اسرائیل ادعا و آرزو می‌کند، از بین برود و نابود شود، موضوع فلسطین تمام‌شدنی نیست و ادامه دارد. بنابراین امر فلسطین توسط کنشگران اروپایی تبدیل شد به امر وجدانی و اخلاقی بشری علیه آرمان‌های ضدبشری.»
حتی اگر 100 هزار نفر کشته شوند جنگ به نفع اسرائیل تمام نمی‌شود
رژیم‌صهیونیستی که سال‌ها با استفاده از لابی‌های قدرت و ثروت سعی در ساختن وجهه‌ای مظلومانه از خود داشت حال با کشتار مردم فلسطین همه سرمایه اجتماعی خود را یک جا باخته است. تفرشی تلاش اسرائیل برای جبران شکست با کشتار مردم غزه را بی‌نتیجه دانسته و در این‌باره معتقد است: «دولت‌های غربی به خصوص آمریکا و بریتانیا، سال‌های سال است تلاش می‌کنند بگویند ما میانجی صادق صلح هستیم، در حالی که همزمان بی‌پروا اعلام می‌کنند که با یک طرف مناقشه یعنی اسرائیل روابط ناگسستنی، راهبردی، بدون تزلزل و دائمی دارند. کنشگران اروپایی سال‌هاست دارند روی این موضوع کار می‌کنند و می‌گویند که شما نمی‌توانید میانجی صادق صلح باشید و با یک طرف دعوا روابط ناگسستنی و راهبردی داشته باشید. این دورویی و نفاقی که دولت آمریکا و انگلیس داشته را نشان می‌دهد که در مقابل آن رسانه‌ها، افکار عمومی، نخبگان و لابی‌های منتقد سیاسی در راهروهای دیپلماتیک ایستاده‌اند و این به نظر من الان خیلی گسترده و فراگیر و لاینقطع شده است. قبلا هرازگاهی کنش‌هایی محدود و موردی صورت می‌گرفت و این کنش‌ها حالا در مقابله با لابی گسترده، نفوذ و ثروت اسرائیلی که در اروپا خیلی فعال بوده قد علم کرده است. حتی اگر اسرائیلی‌ها به جای 24هزار نفر فعلی، 100هزار نفر را هم بکشند و جنگ را هم به نفع خود پیش ببرند، تا همین الان نبرد فتح قلوب و اذهان و دیپلماسی عمومی و مردم محور را در جامعه بین‌الملل باخته‌اند و بخش مهمی از این مساله این توسط کنشگران اروپایی اتفاق افتاده است.»
گزارشی مستند از اقدامات بریتانیا علیه حامیان فلسطین
اخیرا «اندیشکده بین‌المللی سیج» گزارشی منتشر کرده و به بررسی برخوردهای دولت انگلیس با مدافعان فلسطین پرداخته و پرونده‌هایی که به خاطر حمایت از اسرائیل برای برخی از افراد تشکیل شده را مورد اشاره قرار داده است. تفرشی پس از تشریح فضای اجتماعی ضد‌اسرائیل به گزارش این اندیشکده اشاره کرده و دراین‌باره توضیح می‌دهد: «همه این مقدمه‌‌ها را برای این گفتم که بگویم این گزارش نشان می‌دهد که در برابر این هجوم وجدانی و اخلاقی که صورت گرفته، سرویس امنیتی، پلیس و دستگاه قضایی بریتانیا تلاش می‌کند تا این جو را بشکنند. آنان برای ارعاب هدفمند به خصوص در مورد آدم‌هایی که ضربه‌پذیر هستند، یعنی دانش‌آموزان، دانشجویان و کارمندان و اعضای اتحادیه صنفی که آنها را تهدید به بیکاری می‌کند، پرونده قضایی برای آنها درست می‌کند و به دلیل حمایت از فلسطینی‌ها و دشمنی با اسرائیل و به بهانه اقدامات ضدامنیت ملی و حمایت از تروریسم قصد دارد اینها را سرکوب و ساکت کند. افراد آزادی‌خواهی که صرفا بر اساس ندای اخلاقی و وجدانی و نه لزوما دلایل دینی و ملی، با اقدامات وحشتناک اسرائیل مقابله می‌کنند. شماری از مقامات اروپایی و بریتانیایی با استناد به این موارد اعلام کردند که تظاهرکنندگان علیه اسرائیل ضد حقوق بشر هستند، اختناق دارند، ستمگر هستند و ببینید ما چقدر آزادی‌خواه هستیم. الان خودشان پرچمدار اختناق شده‌اند. در مواردی در آمریکا که آزادی بیان جزء اصول لاینفک و غیرقابل انکار بوده است، هیچ‌کس اجازه ندارد انتقادی از اسرائیل بکند. یکی از دوستان من که در بیش از دو دهه در یکی از دانشگاه‌های مهم آمریکا استاد است با اینکه سال‌های سال تاریخ خاورمیانه منازعه اسرائیل و فلسطین را تدریس می‌کند، می‌گوید الان اگر بخواهد چیزی واقعی، علمی، صادقانه و مستند در این موضوع بگوید مورد تهدید امنیتی و اداری قرار می‌گیرد. در این گزارش به طور دقیق، مستند، در چهارچوبی وسیع و ضمنا ریز به ریز و مستند به پرونده‌های مشهود به روند این پرونده‌سازی و ارعاب اداری، قضایی، امنیتی و انتظامی و روند رو به افزایش این ماجرا در بریتانیا پرداخته شده است.»
مطالب پیشنهادی
