یک ایده نپخته برای غذای دانشجویی

فاطمه طاری‌بخش، خبرنگار گروه دانشگاه: بحث تغذیه دانشجویی همیشه از دغدغه‌های نظام آموزش عالی چه در سطح وزارتخانه و چه روسای دانشگاه‌ها بوده است؛ موضوعی که طی سال‌های اخیر با بدتر شدن شرایط اقتصادی تشدید هم شد. در این میان مسئولان سازمان امور دانشجویان تلاش کرده‌اند مدل بودجه‌دهی به این بخش را تغییر دهند. حدودا بهمن‌ پارسال بود که مسعود گنجی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان روش جدیدی را برای تغذیه دانشجویی در اجلاس‌روسای دانشگاه‌ها ارائه داد و بسیار بر آن پافشاری کرد. ارائه‌ای که سه‌ راه پیش روی دانشگاه و دانشجویان برای تامین تغذیه می‌گذاشت که در گزارش‌های قبلی کامل به آن پرداختیم، اما از آنجا که این مدل‌ها بعد از ارائه لایحه بودجه 1402 به مجلس بود، عملا امکان اعمال آنها در این لایحه وجود نداشت. امسال و بعد از گذشت یک‌سال از طرح این مساله، دو بند لایحه بودجه 1403، در تبصره مربوط به آموزش عالی بیشتر متمرکز بر تغذیه دانشجویی است. لایحه بودجه 1403 که ابتدا توسط مجلس رد شد، بعد از اصلاحات صورت‌گرفته، 11 دی‌ماه به کمیسیون تلفیق بازمی‌گردد.

کمبود 4100 میلیاردی بودجه در وزارت علوم
این لایحه در تبصره 12 خود سه بند را به امور آموزشی و پژوهشی اختصاص داده‌ که مهم‌ترین محور آن شامل موضوعات صنفی (رفاهی) و دانشجویی باشد. بند ب این تبصره به واریز وجوه اداره‌شده وام‌های شهریه دانشجویی به حساب صندوق‌های رفاه دانشجویی و بند پ به اصلاح سازوکار میزان کمک‌های مالی دولت به امور تغذیه دانشجویان می‌پردازد. اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌‌تر به لایحه نگاه کنیم، باید عنوان کرد قرار است صددرصد وجوه اداره‌شده پرداختی از محل بازپرداخت وام‌های شهریه دانشجویی از سال 1385 تا 1402 به خزانه‌داری کل کشور واریز شود. تا سقف سه‌هزار میلیارد ریال به صندوق‌های رفاه دانشجویی، برای افزایش منابع‌ مالی صندوق‌های مذکور اختصاص داده خواهد شد، همچنین در بند پ این تبصره اشاره شده که صندوق رفاه وزارت علوم و وزارت بهداشت موظفند با منابع در اختیار و وام و تسهیلات دریافتی از بانک‌های قرض‌الحسنه، استفاده از کارت رفاه دانشجویی را برنامه‌ریزی کنند. مهم‌ترین تفاوتی که تغذیه دانشجویی احتمالا در سال بعد با آن روبه‌رو خواهد شد، کارت رفاه دانشجویی است؛ کارتی که به‌نوعی پلی برای استفاده از تسهیلات قرض‌الحسنه دریافتی از بانک‌های عامل و اعتبارات موجود تغذیه دانشگاه‌ها محسوب می‌شود.
به‌عبارتی سهم دولت از محل اعتبارات 50 درصد، تسهیلات قرض‌الحسنه به صندوق رفاه دانشجویی، 30 درصد و سهم نقدی دانشجویان 20 درصد خواهد بود. البته سهم دانشجویان نیازمند از محل تسهیلات قرض‌الحسنه محاسبه می‌‌شود.
تغذیه دانشجویی سال‌های‌سال با توجه به بودجه‌ هنگفتی که می‌طلبد همیشه محل بحث بوده و هست و طبیعتا تغییر روند آن گام رو به جلویی محسوب می‌شود اما مهم‌تر از تغییر این حوزه، نکته آن است که وضعیت از الان بدتر نشود و به‌اصطلاح شاهد عقبگرد در این حوزه نباشیم. قبل از مرور اعتبارات تغذیه دانشجویی باید به وضعیتی نگاه کنیم که بعد از تصویب لایحه بودجه دانشجویان با آن روبه‌رو می‌شوند.
درحال‌حاضر دانشجویان کشور به‌صورت میانگین 20 درصد هزینه‌ هر وعده را پرداخت می‌کنند، یعنی دانشجویان به‌صورت میانگین از 200 هزار تومان پول غذا تنها 20 هزار تومان آن را می‌پردازد اما بعد از تصویب این ماده و با فرض ثابت ماندن مبلغ نهایی غذای دانشجویی، دانشجو باید در سال 1403، حدود 100 هزار تومان (60 درصد نقدی و 40 درصد به صورت وام) پرداخت کند. می‌توان از چنین وضعیتی نتیجه گرفت که قطعا بعد از تصویب، صنفی‌های دانشجویی به این افزایش قیمت واکنش‌های فراوانی نشان دهند و از سمت دیگر پرداخت 30 درصدی وام برای دولت در این زمینه به‌صرفه به‌نظر نمی‌رسد. کل اعتباری که برای سال 1402 دانشگاه‌ها پیش‌بینی شد، برای وزارت علوم 5200 میلیارد و برای وزارت بهداشت 1500 میلیارد تومان بود. این اعتبارات ناچیز درحالی بود که وزارت علوم امسال و طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به 9300 و وزارت بهداشت به 6500 میلیارد تومان اعتبار نیاز داشتند و برای سال آتی نیز به‌حدود 20 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارند، همچنین سهم دانشجویان از اعتبار بیان‌شده در وزارت علوم 1460 و در وزارت بهداشت 650 میلیارد تومان است.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.