جایگاه زن در اسلام را نمی‌توان در هیچ تمدن و اندیشه‌ای دیگر پیدا کرد

مطهره سادات قاسمی، خبرنگار گروه دانشگاه: ولادت حضرت زهرا(س) بهانه خوبی برای تقدیر از زحمات زنان فعال در عرصه‌های مختلف اجتماعی است. چه آنها که در فضای خانه و کاشانه مشغولند و چه آنهایی که علاوه بر خانه عهده‌دار مسئولیتی در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، علمی و فرهنگی هستند. روز گذشته ویژه برنامه‌ای به مناسبت میلاد با سعادت حضرت زهرا(س) توسط ‌دانشگاه آزاد در واحد تهران شمال‌‌ با حضور دکتر طهرانچی‌ رئیس دانشگاه آزاد، عاصمه قاسمی مشاور ریاست دانشگاه در امور زنان و خانواده، فاطمه قاسم‌پور رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، جواد محمدی رئیس دانشگاه آزاد استان تهران، سعید ملماسی رئیس دانشگاه آزاد واحد تهران شمال برگزار شد. در این مراسم از طاهره چالدره رئیس واحد گرمسار، فریده دوکانه‌ای‌فرد رئیس واحد رودهن، فرزانه استوار سرپرست واحد شوش، معصومه مهرابی واحد باغ‌ملک، بهناز شهنوازی واحد خاش و بلقیس بیت‌مشعل واحد سوسنگرد، به عنوان روسای زن در دانشگاه آزاد قدردانی شد. همچنین در این مراسم از خانم معتمدی مادر شهیدان جواد و محمدرضا تیموری و خانم زارعی مادر شهید امیرحسین داداشی تقدیر به عمل آمد. «فرهیختگان» نیز در حاشیه این ویژه‌برنامه با چهار تن از روسای واحدهای دانشگاه آزاد در‌باره چالش‌های حضور بانوان در پست‌های مدیریتی گفت‌وگو کرد که در ادامه می‌خوانید.
جایگاه زن در اسلام را نمی‌توان در هیچ تمدن و اندیشه‌ای دیگر پیدا کرد
مراسم میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) و گرامیداشت مقام زن و روز مادر در دانشگاه آزاد واحد تهران شمال دیروز با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد. دکترطهرانچی در این مراسم با تبریک ولادت حضرت فاطمه (س) و امام خمینی (ره)، یاد و خاطره شهید حاج قاسم سلیمانی را گرامیداشت و گفت: «به دلیل نقش‌آفرینی‌های موثر حاج قاسم در صحنه بین‌المللی از سوی غرب به‌عنوان فرشته عدالت و انتقام و از سوی ما سردار دل‌ها نام گرفت.» وی به ارائه سخنرانی در زمینه فرد، خانواده و جامعه، مبانی نظام اجتماعی اسلام و تاملاتی در سوره نسا پرداخت و گفت: «در قرآن سوره‌ای به نام رجال نداریم اما سوره نسا داریم. واقعیت این است که هم عرب جاهلی و هم غرب زنان را حقیر و کالا می‌پنداشتند و برای زنان هویتی قائل نبودند. در دنیای غرب اگر زن زینت باشد گرامی داشته می‌شود.» دکترطهرانچی با بیان اینکه جایگاه زن در اسلام را نمی‌توان در هیچ تمدن و اندیشه‌ای دیگر پیدا کرد، اظهار کرد: «در جای‌جای کلام حضرت حق سخن از زن، حقوق و جایگاه او است. سوره نسا، سوره زنان است. شاید زیباترین نگاه در روز بزرگداشت مقام زنان، تدبر در این سوره باشد.» وی به طرح موضوع «برابری زن و مرد» از سوی غرب اشاره و تصریح کرد: «متاسفانه آنان به اصول خود نیز پایبند نیستند. زنی در سیاست نماینده کنگره می‌شود و زنانی در جایگاه علمی، رئیس دانشگاه‌های برتر می‌شوند، اما وقتی که پای منافع پیش می‌آید، آن زن کنگره‌ای، این زنان دانشگاهی را به محاکمه می‌کشند! چرا؟ برای اینکه دانشجویان به کشته شدن کودکان و زنان در غزه اعتراض کردند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه به ارائه توضیحاتی درخصوص سوره نسا پرداخت و گفت: «آیه اول این سوره درخصوص ارکان اجتماع و تاکید بر رکن خانواده است. خانواده‌محوری‌ترین عنصر در اجتماع است. خالق رب‌العالمین نظام اجتماعی اسلام را بر سه محور فرد، خانواده و جامعه بنا نهاده است. عالم هستی زوج آفریده شده است. جاذبه و دافعه در زوج باعث مودت می‌شود. محور شکل‌گیری خانواده، اجتماع و جامعه مودت است. اگر در جامعه‌ای مودت نباشد، آن جامعه شکل نمی‌گیرد.» دکترطهرانچی با بیان اینکه اسلام همه سنت‌های بشری را قبول یا رد نمی‌کند، گفت: «خداوند علیم و حکیم است. خداوند در آیات 2 الی 35 سوره نسا روابط درون خانوادگی را در قالب حدود الهی و سنن حاکم مطرح می‌کند. زن و مرد درون خانواده هستند، اما هیچ کس فدای دیگری نیست و هویت هر دو حفظ می‌شود. این نگاه زیبا به زن و مرد را در هیچ جا سراغ نداریم.» وی ادامه داد: «هر جامعه‌ای حتی دو نفره نیاز به رهبر دارد. خانواده نیاز به رهبر دارد. یکی از زوجین باید رهبری خانواده را به دست بگیرد. اما هرکس سهم و جایگاه خودش را دارد. رهبری خاص هر اجتماعی است.» دکترطهرانچی با اشاره به آیات 36 تا 57 سوره نسا خاطرنشان کرد: «در این آیات لزوم توجه انسان به گروه‌های اجتماعی مورد تاکید قرار می‌گیرد. همچنین با نقد حکمرانی یهود، حکمرانی آل ابراهیم مبتنی‌بر علم و حکمت بیان می‌شود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «علم دو منظر راهبری دارد، یکی سیاست علم و دیگری علم است. اینکه در علم به چه موضوعاتی پرداخته شود یا نشود، جزء سیاست علم است.» به گفته دکتر طهرانچی رفتار درون جامعه باید توجه به عدالت و موضوع رهبری باشد.
دکترطهرانچی به آیات 58 تا 176 سوره نسا اشاره کرد و گفت: «در آیات 58 تا 126 به موضوعاتی همچون جامعه، مولفه‌های جامعه و رفتار درون اجتماع پرداخته شده است. همچنین در آیات 127 تا 132 سوره نسا شاهد توضیحاتی درخصوص روابط خانواده بزرگ‌تر و عدالت به‌عنوان رکن مجوز هستیم. در آیات 133 تا 175 به جامعه و در آیه 176 به خانواده بدون دنباله پرداخته شده است.» وی در بخش دیگری از سخنان خود با طرح این سوال که آیا حضرت فاطمه زهرا(س) صرفا به وابسته نسب به این جایگاه عظیم دست یافته است؟ یا دلایل دیگری دارد، اظهار کرد: «در خیلی از موارد فرزندان پیامبران اهل آنها نیستند، به‌عنوان مثال می‌توانیم از فرزند حضرت نوح (ع) یاد کنیم. در قرآن کریم هم سوره کوثر داریم و هم سوره مسد. در سوره مسد عملکرد عمو و زن‌عمو پیامبر ختمی مرتبت مورد نقد قرار می‌گیرد. دین اسلام با کسی تعارف ندارد و افراد با تلاش و کوشش خود به جایگاه برتر و عالی دست پیدا می‌کنند.» دکترطهرانچی با بیان اینکه خلیفه اول کاملا به عقیله بودن حضرت فاطمه زهرا(س) تاکید داشت، گفت: «در سوره شعرا آمده است که پیامبران مختلف می‌فرمودند که ما اجر نمی‌خواهیم. اما پیامبر گرامی اسلام نگفت من اجر نمی‌خواهم، بلکه گفت من خواهان انسجام اجتماعی بعد خود هستم. محور اجتماع مودت است. مودت فی‌القربی باید باشد. کسی نمی تواند بگوید حضرت صدیقه طاهره قربی نیست. همان مودتی که اساس خانواده و اجتماعی است، پیامبر اجتماع با اهل بیت (ع) را خواست که باعث بقای اجتماع می‌شود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اگر بخواهیم کسی را بشناسیم باید به سراغ کلام او برویم، به قرائت برخی از فرازهای خطبه فدکیه پرداخت و گفت: «مفاهیم معرفتی بسیار زیادی در این خطبه وجود دارد. کلام به کلام رأفت گوینده را در این خطبه می‌بینیم.» وی با اشاره به فراز دیگری از خطبه فدکیه مبنی‌بر اینکه «موجودات را خلق فرمود بدون اینکه از ماده‌ای موجود شوند و آنها را پدید آورد بدون آنکه از قالبی تبعیت کنند»، خاطرنشان کرد: «سال 2001 انقلابی در علم اتفاق افتاد و آن این بود که غرب به این واقعیت رسید که تاکنون در طبیعت به دنبال ساختن علم و الگوگیری از طبیعت بوده اما باید انسان واره بسازد؛ چراکه انسان برترین موجود است. هیچ الگوی برای انسان در نظام خلقت وجود ندارد.» دکترطهرانچی با اشاره به اتفاقات پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام گفت: «خیلی‌ها آن اتفاقات را عاطفی جلوه دادند و گفتند که دختری که صبر بر رفتن پدر نکرد. اما حضرت در جواب می‌گوید: «تا هنگامى که خداوند او را به سوى خود فراخواند، فراخواندنى از روی مهربانى و آزادى و رغبت و میل، پس آن حضرت از رنج این دنیا در آسایش بوده و فرشتگان نیکوکار در گرداگرد او قرار داشته و خشنودى پروردگار آمرزنده او را فراگرفته و در جوار رحمت او قرار دارد، پس درود خدا بر پدرم، پیامبر امینش و بهترین خلق و برگزیده‏‌اش باد و سلام و رحمت و برکات الهى بر او باد.» آنگاه حضرت فاطمه علیهاالسلام رو به مردم کرده و فرمود: «شما اى بندگان خدا پرچمداران امر و نهى او، و حاملان دین و وحى او، و امین‌هاى خدا بر یکدیگر، و مبلغان او به سوى امت‌هایید، زمامدار حق در میان شما بوده و پیمانى است که از پیشاپیش به سوى تو فرستاده، و باقیمانده‏‌اى است که براى شما باقى گذارده، و آن کتاب گویا الهى و قرآن راستگو و نور فروزان و شعاع درخشان است.» اگر جنگی می‌شد همه کسانی که کلام وحی درون سینه خود جای داده بودند بدون شک توسط دشمنان دین کشته می‌شدند. آنها از امیرالمومنین (ع) شروع کردند که همه حافظان وحی را بکشند، اما صدیقه طاهره با نقش‌آفرینی موثر این بساط را جمع و مدیریت و هدایت کرد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه کلام بشری عاقلانه‌تر و حکیم‌تر از خطبه فدکیه نمی توانیم پیدا کنیم، گفت: «در فراز دیگری از این خطبه آمده است: «امر به معروف را براى مصلحت جامعه، و نیکى به پدر و مادر را براى رهایى از غضب الهى و صله ارحام را براى طولانى شدن عمر و افزایش جمعیت، و قصاص...» مسائل جمعیتی به‌شدت در جامعه امروز مساله است. صله ارحام متاسفانه از بین رفته است. افزایش جمعیت نیازمند ترویج فرهنگ فرزند‌آوری است.» وی همچنین با اشاره به فراز دیگری از این خطبه افزود: «برای هر امتی و ملتی این فرازها درس است. هر امت و ملتی که دارای یک رهبر برجسته باشند، می‌توانند چنین یکباره تغییر جهت بدهند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه براساس این خطبه «براى فریب خوردن آماده‌اید، آنگاه از شما خواست که قیام کنید و مشاهده کرد که به‌آسانى این کار را انجام مى‌‏دهید، شما را به غضب واداشت و دید غضبناک هستید، پس بر شتران دیگران نشان زدید و بر آبى که سهم شما نبود وارد شدید.» گفت: «با شعار زن، زندگی و آزادی می‌خواستند سر خانم‌ها کلاه بگذارند. به تعبیر حضرت امام ملت ما از ملت صدر اسلام جلوتر است، چون در مواقع بحرانی هوشیارانه عمل می‌کنند.» دکترطهرانچی خطاب حاضران در مراسم تاکید کرد: «خطبه فدکیه را با دقت بخوانید و سرلوحه زندگی‌تان قرار دهید. انسان صالح و انسان مصلح هر چقدر بزرگ‌تر باشد، دغدغه‌اش از ضلالت مردم بیشتر می‌شود. خدا را شاکریم که مودت حضرت فاطمه زهرا(س)، فرزندانش و پدرش را در دل داریم.»

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.