ردپای عربستان در تحولات منطقهاقدام اخیر کویت که به نظر میرسد تحتفشارهای عربستان صورت گرفته است نهتنها به بهبود اوضاع تنشآمیز منطقه کمک نخواهد کرد بلکه شرایط را برای ریز کشورهای عربی دشوار میکند.
راز رویگردانیکویت از تهران چیست؟
به گزارش فرهیختگان آنلاین، هفته گذشته رسانهها خبری را منتشر کردند که در نگاه اول اندکی عجیب بود. کویت دفتر رایزن فرهنگی ایران در این کشور را بست و شمار دیپلماتهای ایرانی را کاهش داد. نکته عجیب در این مساله این بود که کویت در سالهای اخیر موفق شده بود خود را بهعنوان یک میانجی و بیطرف معرفی کند. حتی در جریان قطع روابط دیپلماتیک ایران و عربستان، کویت اعلام آمادگی برای میانجیگری کرد و روابط خود را با ایران همانند دیگر کشورهای حامی عربستان قطع نکرد.
از سوی دیگر کویت در جریان حمله عراق به این کشور بهشدت به ایران مدیون است چراکه حمایتهای ایران از خاندان آل صباح در این جنگ بارها از طرف مقامات کویتی اعلام شده است. بنابراین این اقدام کویت غیرقابل باور است. اما روزنامه «عکاظ» عربستان بلافاصله اعلام کرد که کویت با ارسال یادداشت اعتراضی در ارتباط با پرونده گروهک العبدلی، دفتر رایزن فرهنگی و دفتر نظامی ایران در کویت را بست و شمار دیپلماتهای ایرانی را از 19 نفر به چهار نفر کاهش داد. این روزنامه اعلام کرد: «کویت به دیپلماتهای ایرانی مهلت 45 روزه برای ترک خاک این کشور را داده است.» به دنبال این اقدام کویت، کاردار کویت از سوی وزارت خارجه ایران احضار شد و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در بیانیهای رسمی اتهامات تازه کویت علیه ایران را رد کرد. اما دلیل این اقدام کویت چیست؟
این اقدام کویت یک دلیل ظاهری و چند دلیل اصلی دارد. در درجه اول کویت علت اصلی این اقدام را ارتباط گروه شبهنظامی «العبدلی» به فرماندهی حسن عبدالهادی با ایران و حزبالله لبنان اعلام کرده است. این گروه در سال 2015 توسط نهادهای امنیتی کویت به همراه مقادیری سلاح و مهمات شناسایی شد. براساس گزارش ادعایی دستگاه قضایی کویت 15 نفر از این افراد از شیعیان کویت و یک نفر از شیعیان ایران بودهاند که 14 نفر از این افراد دستگیر شدهاند. بنا بر گزارش ادعایی روزنامه کویتی «السیاسه» آنها توانستند با قایق تندرو در سال 2017 به ایران متواری شوند. با وجود آن که ایران همواره این اتهام را رد کرده است اما دولت کویت ظاهرا بر ارتباط این گروه با ایران همچنان پافشاری میکند.
اما این اقدام کویت یک روی دیگر نیز دارد. در 45 روز گذشته محمد بنسلمان، ولیعهد جدید عربستان که خود را در قامت جمال عبدالناصری دیگر یا حتی صدام حسینی دیگر میبیند به دنبال تحت سلطه درآوردن کشورهای کوچک خلیج فارس است. قطر نقطه آغاز این سیاست بود و در این مدت با وجود تمام فشارها و تحریمهای عربستان به همراه متحدانش نهتنها تسلیم نشده است بلکه عربستان را وادار کرده که شروط 13گانه خود را به 6 شرط کاهش دهد. یکی از دلایل اصلی عربستان در محاصره قطر ارتباط دوحه با تهران بود. بنسلمان که خود را در برابر ایران در پروندههای مهم منطقهای مانند یمن، لبنان، سوریه و عراق بازنده میبیند به دنبال آن است تا با فشار بر کشورهای عربی در جهت قطع روابط با ایران، به نوعی تهران را در فشار بگذارد. بنابراین میتوان ردِ پای آل سعود را در این اقدام کویت به وضوح دید.
از سوی دیگر 40 درصد مردم کویت از شیعیان هستند و کویت همواره نگرانیهایی از این جمعیت داشته است. با توجه به قیام شیعیان در عربستان، بحرین و دیگر کشورهای منطقه، کویت نیز نگران احتمال تاثیرپذیری این جمعیت از اندیشههای ایران است. بنابراین سعی دارد که تمامی ابزارهای نفوذ معنوی ایران در کویت را محدود کند.
بهطور کلی میتوان گفت اقدام اخیر کویت که به نظر میرسد تحتفشارهای عربستان صورت گرفته است نهتنها به بهبود اوضاع تنشآمیز منطقه کمک نخواهد کرد بلکه شرایط را برای ریز کشورهای عربی دشوار میکند. چراکه اصولا کویت در سیاست خارجی ایران جایگاه سنگین و مهمی ندارد که قطع روابط با آن ضربه مهمی بر منافع ایران وارد کند. اما ایران همواره بر همکاریهای منطقهای در حوزههای مختلف اعتقاد داشته و بر این باور است که تشدید اختلافات باعث فراهم کردن زمینه برای نفوذ کشورهای فرامنطقهای در خلیج فارس خواهد بود.
* نویسنده : محمدرضا مرادی تحلیلگر
مطالب پیشنهادی
.gif?v=0)
