سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: یکی از اهداف تربیت دانشجویان دکتری، تامین نیروی انسانی نظام آموزش عالی یا همان استادان آینده هستند. پرواضح است که برای استاد شدن نیاز به تجربه و مهارت است و این مهارت هم تنها از مسیر تمرین حاصل میشود. بسیاری از کارشناسان آموزش عالی میگویند دانشجویانی که هیچ وقت فرصت تدریس نداشتهاند نمیتوانند استادان خوبی در آینده باشند. به همین دلیل است که مسئولان دانشگاه آزاد با طرحی به نام دستیاران آموزشی این فرصت را برای دانشجویان دکتری خود فراهم کرده است تا مشق استادی ببینند. مشقی که از مسیر تدریس به مقاطع پایینتر و دانشجویان جوان عملی میشود. سال گذشته اولین دوره دستیاران آموزشی در دانشگاه آزاد برگزار شد و حالا حامد حسنپور، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد در گفتوگو با «فرهیختگان» از اعلام فراخوان ثبتنام و اعلام آمادگی دانشجویان دکتری برای دومین دوره دستیاری آموزشی خبر داد. شایان ذکر است فراخوان دومین دوره دستیاری آموزشی از 11 دیماه یعنی امروز آغاز و تا 22 دیماه ادامه دارد. رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد با اعلام آغاز فراخوان دومین دوره ثبتنام دستیاری آموزشی برای دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد از همه علاقهمندان به شرکت در این برنامه، چه افرادی که در نیمسال پیش ثبتنام کردهاند و چه متقاضیان جدید دعوت کرد برای اعلام آمادگی جهت تدریس در نیمسال دوم سال تحصیلی 1403-1402 به سایت باشگاه به نشانی www. bpj. iau. ir مراجعه و در بخش مربوط، در مورد دستیاری آموزشی اعلام آمادگی کنند تا برای نیمسال جدید نیز بتوانند از مزایا و فرصتهای طرح استفاده کنند. او گفت: «گام اول طرح دستیاری آموزشی، علیرغم پیچیدگیهای آن به مرحله اجرا رسید و همه ارکان دانشگاه در دستیابی به تحولی مثبت در نظام آموزشی دانشگاه تلاش کردند و فارغ از اینکه چقدر به نتیجه رسیدهایم، چه مشکلاتی باقی مانده است یا نیازمند چه تغییر مسیرهایی هستیم، این همکاری همهجانبه، علامتی مثبت و بسیار ارزشمند است.»
او اضافه کرد: «در این برنامه حضور دستیاران جوان در جایگاه مدرس، وظیفه خطیر دانشگاه را در تربیت نسل آینده دانشگاهیان بهخوبی نشان داد. بهصورت ویژه جا دارد از دستیاران عزیز که ما را با کیفیت تدریس خود، رعایت شأن و منزلت مدرسی و نظم آموزشی سربلند کردند تشکر کنم.» مجری برنامه دستیاری آموزشی در دانشگاه گفت: «اهم موفقیتهایی که در گام اول حاصل شد اول از همه به رسمیت شناختن دستیاران آموزشی بهعنوان همکار مدرسان و یکپارچهسازی بدنه مدرسان از دستیاران تا استادان با تجربه برای بخش آموزش دانشگاه بود. همچنین اگرچه دستیارانی که اولین نیمسال مدرسی خود را گذراندند، بعضا چالشهایی با روش تدریس یا عمق مطالب داشتند اما در همین اولین گام استعدادهایی کشف شدند که داراییهای آینده دانشگاه به شمار میروند.» حسنپور با تاکید بر اینکه در این مسیر قطعا فرصت و تهدیدهایی که این فرآیند در دانشگاه ایجاد کرده است باید بهدقت مورد نقد قرار گیرد، توضیح داد: «گام دوم باید با آسیبشناسی صحیح پیش رود. اکنون در آغاز گام دوم دستیاری آموزشی هستیم و یک زبان مشترک در همه بخشهای ستادی و واحدهای دانشگاهی برای دستیاران آموزشی ایجاد شده و باید از این بستر ایجادشده صیانت و ریلگذاری لازم را برای استفاده از آن دنبال کنیم.»
مدیران گروه ارزیابی خود را از دستیاران ثبت کنند
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد افزود: «در حال حاضر در کوتاهمدت و از دیدگاه اجرایی به همه مدیران گروه عرض میکنم که لازم است در سامانه دستیاری ارزیابی خود را از هر یک از دستیاران ثبت کنند. قطعا این ارزیابی، مستند به بررسی مدیرگروه از کلاسهای برگزارشده و نظر اساتید پشتیبان خواهد بود. این ارزیابی مبنای ادامه همکاری و البته معافیت متناسب دستیار از شهریه دوره دکتری خود خواهد بود.» او در ادامه تصریح کرد: «برنامه این است که این معافیت شهریه در نیمسال پیشرو برای تمام دستیارانی که در کلاسهای درس دانشگاه به تربیت دانشجویان جوان پرداختند منظور خواهد شد. همچنین دستیارانی که نیمسال دوم کارورزی خود را طی میکنند باید در سامانه دستیاری با ثبت نظر خود پیرامون تجربه تدریس خود بازخورد خود را نسبت به برنامه منتقل کنند. همچنین در حال حاضر در باشگاه محتوای آموزشی بهصورت فیلم برای دورههای نظری دستیاران در حوزههای مرتبط با مدرسی و دستیاری آموزشی تهیه شده است که پس از بارگذاری روش استفاده از این دورهها و شیوه ارزیابی دورهها به اطلاع دستیاران عزیز خواهد رسید.»
حسنپور خاطرنشان کرد: «در فراخوان اول دستیاری آموزشی 47000 نفر ثبتنام کرده بودند که 36800 نفر تایید اولیه شدند و مدیران گروههای آموزشی سراسر کشور از میان این افراد حدودا 18000 نفر را به عنوان دستیار آموزشی انتخاب کردند که از این تعداد دستیار آموزشی، 10000 نفر مربوط به گروه علوم انسانی، 4500 نفر گروه علوم پایه، فنی مهندسی و کشاورزی، 3000 نفر گروه هنر و معماری و مابقی مربوط به گروه علوم پزشکی هستند.»
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد ادامه داد: «با توجه به اینکه برخی از این دستیاران فارغالتحصیل می شوند و برخی نیز طرح دستیاری آموزشی ادامه نمیدهند و البته عدهای نیز در فرآیند کیفیت سنجی
از چرخه طرح خارج می شوند، هدفگذاری بر این است که تقریبا این تعداد دستیار آموزشی حفظ شود و در راستای افزایش کیفیت تدریس این دستیاران اقدام شود.»
حسنپور تصریح کرد: «به عبارت دیگر هدفگذاری به این صورت است که مجموع دستیاران آموزشی ترم جاری که صلاحیت علمی لازم را برای ادامه فعالیت به عنوان دستیار آموزشی دارند و برای تدریس ترم پیشرو اعلام آمادگی داشتهاند و متقاضیان جدید دستیاری آموزشی دارای صلاحیت علمی که توسط مدیران گروه انتخاب خواهند شد درمجموع به حدود 18000 نفر برسد.»
او در پایان از همه همکاران دانشگاهی خواست که با همان جدیت دور اول دانشگاه را در کیفیسازی این برنامه همراهی کنند و ابراز امیدواری کرد که با استقرار هرچه بیشتر نظام شناسایی، برگزیدن و بهکارگیری استعدادهای جوان که دستیاری آموزشی بخشی از این نظام تحولی است دانشگاه بتواند نقش خود را در شناسایی و هدایت این استعدادها بهخوبی ایفا کند.»