نگاهی به ۱۲ فیلم از سینمای ۲۰۲۳

مهران زارعیان، منتقد: نوشتن درباره تمام فیلم‌های مهم نمایش‌‌داده‌شده در سال پر رونق 2023 در این مختصر گزارش ممکن نیست و احتمالا‌ شما هم با من موافق هستید که امسال برای سینمای جهان اتفاقات خوبی رقم خورد. از بین فیلم‌های شاخصی که در لیست زیر فرصت نشد جزئیاتی بیان کنم می‌توان به ناپلئون (ریدلی اسکات)، کاخ (رومن پولانسکی)، هیت‌من (ریچارد لینکلیتر)، ال‌کنده (پابلو لارین)، می‌دسامبر (تاد هینز)، جاماندگان (الکساندر پین)، زندگی‌های گذشته (سلین سونگ)، برگ‌های افتاده (آکی کوریسماکی)، آتشین (کریستین پتزولد)، روزهای عالی (ویم وندرس)، روی علف‌های خشک (نوری بیگله جیلان)، استروئید سیتی (وس اندرسون)، درس (آلیس تروتون)، زندگی شگفت‌انگیز هنری شوگر (وس اندرسون)، اصل (آوا دوورنی) و همچنین انیمیشن‌های المنتال و قسمت دوم فرار مرغی اشاره کرد.

اوپنهایمر
نخستین فیلمی که در این فهرست به سراغش می‌روم، تازه‌ترین اثر کریستوفر نولان است که خود او اخیرا این فیلم را موفقیت‌آمیزترین فیلم کارنامه‌اش دانسته است! منظور نولان البته ناظر به وجه صنعتی سینماست، زیرا با توجه به درجه سنی R و فیلمبرداری سیاه و سفید در بخش‌های زیادی از فیلم، فروش یک میلیارد دلاری «اوپنهایمر» (10 برابر بیش از بودجه) به معنای دستیابی به یک کامروایی بزرگ است. البته همزمانی اکران این فیلم با فیلم تجاری «باربی» را نمی‌توان در رسیدن به این فروش بالا نادیده گرفت، اما به هر حال هر فیلم جدید از نولان، یک اتفاق در سال سینمایی انتشارش بوده است.
اوپنهایمر به لحاظ هنری و ارزش‌های سینمایی نیز واجد امتیازات قابل توجه است و در فصل جوایز هم تاکنون موفقیت‌هایی فراتر از عملکرد معمول آثار نولان داشته است؛ به طوری که نامزد شدن نولان در بخش کارگردانی اسکار امسال را می‌توان قطعی دانست و احتمال اینکه بالاخره مجسمه طلایی را در دستان این فیلمساز مهم سینمای امروز ببینیم، کم نیست.
«اوپنهایمر» فیلمی زندگی‌نامه‌ای با بازی درخشان کیلین مورفی است که ماجرای ساخته شدن نخستین بمب اتمی تاریخ را روایت می‌کند و تمرکز اصلی‌اش بر ابعاد روان‌شناختی و ذهنی کاراکتر جی. رابرت اوپنهایمر است.

قاتلان ماه گل
مارتین اسکورسیزی همچنان پس از نیم قرن فیلمسازی، به عنوان یک وزنه عظیم در سینمای جهان توانسته حضورش را تثبیت کند به طوری که فیلم‌های اخیرش هم همگی در سطح مطرح‌ترین عناوین سال بوده‌اند. «قاتلان ماه گل» نیز از این قاعده مستثنی نیست. فیلمی که علی‌رغم زمان طولانی بیش از سه ساعته‌اش، مخاطب را درگیر داستان جنایی قدرتمندش می‌کند و روایتی استادانه دارد.
در ‌قاتلان ماه گل‌ همزمان دو ستاره اصلی سینمای اسکورسیزی حضور دارند؛ رابرت دنیرو و لئوناردو دی‌کاپریو. دنیرو در آثار شاخص اسکورسیزی پیش از قرن 21 همواره حضور داشت و دی‌کاپریو ستاره اصلی سینمای اسکورسیزی در قرن جدید بود به طوری که شاید بتوان ادعا کرد هر دوی این بازیگران برجسته، بدون حضور در آثار اسکورسیزی ممکن بود به جایگاه دست‌نیافتنی امروز خود نرسند.
‌قاتلان ماه گل‌ روایتی است از قتل‌های مرموز سرخ‌پوستان قبیله اوسیج در ایالت اوکلاهما که در اوایل قرن بیستم رخ می‌داد و بعدها مشخص شد که به دلیل طمع سفیدپوستان در تصاحب منابع نفتی آن منطقه بوده است. یک وسترن افشاگرانه که به نوعی احساس عذاب وجدان تاریخی اسکورسیزی نسبت به بومیان آمریکایی است و از نظر سبک روایی، کاملا امضای اسکورسیزی را در خود دارد.

بلوط پیر
کن لوچ را به عنوان یک فیلمساز دغدغه‌مند سوسیالیسم می‌شناسیم که به عنوان یک کارگردان پیشکسوت بریتانیایی، آثار دردمندانه فراوانی را به حافظه جمعی سینمادوستان جهان هدیه داده است و دو بار جایزه نخل طلای کن را برده است که از این حیث جزء رکوردداران این جشنواره محسوب می‌شود.
فیلم ‌بلوط پیر‌ تازه‌ترین فیلم کن لوچ است که در جشنواره کن 2023 منتشر شد و با روایتی آرام و متین به سراغ موضوع مهاجران در کشورهای غربی می‌رود و تصویری همدلانه و شرافتمندانه از مهاجران ارائه می‌دهد.
در فیلم ‌بلوط پیر‌ نیز مثل دیگر آثار کن لوچ، ستارگان مشهور حضور ندارند و هنر فیلمساز باعث خلق شخصیت‌های همدلی‌برانگیز برای پیشبرد داستان ساده اما زیبا با تمی صلح‌طلبانه شده است.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.