زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: موضوع ایده دانشگاه و حرکت به سمت نسل سوم و چهارم در کشور را باید یکی از مباحث جدید در نظام آموزش عالی کشور دانست. مسالهای که در کنار عدم نیاز کشور به تولید مقاله و لزوم حرکت دانشگاهها به سمت حل مسائل کشور و برقراری ارتباط با صنعت، باعث شده تا نگاههای جدیدی به حوزه شیوه تربیت نیروی انسانی در دانشگاهها ایجاد شود. هرچند تمام 3 حوزه مطروحه، موافقان و مخالفان خود را دارد و هرکدام با عینک خود، این موضوعات را نقد و بررسی میکنند. اخیرا سیدحسین نصر، استاد علوم اسلامی دانشگاه واشنگتن و رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف ، علی اکبر صالحی، استاد دانشکده مهندسی انرژی این دانشگاه و سعید سهرابپور، استاد دانشکده مکانیک در برنامهای تحت عنوان «حکایت شریف» به سوالات مرتبط با لزوم تغییر ریلگذاری دانشگاهها، سهم مقالهنویسی در دنیای امروز و چگونگی تربیت نیروی انسانی در وضعیت امروز پاسخ دادند. در ادامه گزیدهای از این نشست آورده شده است.
سیدحسین نصر، رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف:
دوران غربزدگی تمام شده است
اولین مدرسه عالی در ایران دارالفنون بود و بعد از آن دانشگاه تهران در 1311 شکل گرفت و دارالفنون هم به دانشکده طب این دانشگاه منتقل شد. این دانشگاه کاملا از مدل غربی کپی شده بود، تا جایی که حتی بعد از چند سال به جز دانشکده الهیات این دانشگاه، مابقی تلاش میکردند از نگاه غربی به مسائل نگاه کنند. نکتهای که باید مدنظر قرار بگیرد اینکه هیچ تمدنی نمیتواند یک نهاد مهم فرهنگی داشته باشد که دیدگاهی مخالف تمدنش داشته باشد و اگر اینگونه باشد، آن تمدن، یا آن دیدگاه را از بین میبرد یا آن تمدن از بین میرود. یعنی در همین آمریکا اگر نوجوانان مثنوی و حافظ در مدارس بخوانند، قطعا یک تحول بزرگی در این جامعه ایجاد میشود. البته در تاریخ، تمدنهای مختلف روی یکدیگر اثر داشتند اما همیشه تمدنها اصالت خودشان را هم حفظ کردهاند و تمدن اسلامی نفوذ زیادی روی غرب گذاشته و اسامی ابنسینا در دانشگاههای غرب به وفور شنیده میشود، ولی این حوزه را از دیدگاه غربی نگاه میکردند، در حالی که اساتید ما وقتی کانت را میخوانند، میخواهند از دید کانت ببینند نه از دیدگاه ملاصدرا. یعنی امروز یک بحران بسیار بزرگی است که از درون علوم جدید ایجاد شده و بسیاری از مقلدان چه ایرانی، چه مصری و چه الجزایری به آن آگاه نیستند. ما از لحاظ علمی، فلسفی، عرفانی، دینی و هنری وارث تمدن بزرگی هستیم و بسیاری از بزرگان تاریخ بشر را داریم اما خوابآلود نشستهایم و نگاه میکنیم. یعنی میگوییم برویم از فلان فرد در بلژیک اقتباس کنیم و اگر از این خواب بیدار نشویم، تمام کوششهایی که امروز انجام میشود، باطل است. اول باید به اینکه کی هستیم، اعتماد کنیم. شما نگاه کنید، قبل از این چه میزان هجمه به زبان فارسی صورت گرفت تا رسمالخط کشور تغییر کند که خوشبختانه این اتفاق نیفتاد و امروز هم دیگر هرگز اینگونه نخواهد شد. ما نباید در تقلید از غرب، بلکه باید در اختراع و ایجاد یک مسیر جدید در فرهنگ خودمان پیشگام باشیم. البته باید عواملی که از غرب آمده را هم در نظر بگیریم. امکان تغییر شرایط دانشگاههای کشور با وجود علوم جدید وجود دارد اما مساله این اصلی است که ما شرقیها نه همهمان، اما اکثرمان اعتمادبهنفسمان را از دست دادهایم در حالی که باید به فرهنگمان افتخار کنیم و از این حالت خارج شویم. نگاه کنید امروز چند فرد ایرانی در ناسا فعالیت میکنند، چند ایرانی هستند که در بالاترین سطح حوزه ریاضی کار میکنند و این اعتمادبهنفس و البته اعتماد به تمدن خودمان بسیار مهم است. به بازگشت تمدن کشورمان امیدوار هستم و زمانی که بنده در دانشگاه صنعتی شریف بودم، تعداد زیادی اساتید برجسته داشتیم اما دانشی در حوزه علوم انسانی و فلسفه نداشتیم، هرچند برخی از اساتید هم به سنت علمی کشورمان اهمیت میدادند و بیش از هر کس دیگری امید دارم که نسل جوان بتواند دو کار را انجام دهد. اول اینکه هرچه بیشتر اصالت فرهنگی، فکری، دینی و اجتماعی خودش را پیدا کند. امروز دیگر دوران غربزدگی تمام شده؛ چراکه غرب در حال از هم پاشیدن است. کار دیگر اینکه جوانان با اعتمادبهنفس، فراگرفتن علوم غربی بعد از فراگرفتن دانشهای خودمان را انجام دهند.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.