تحول علمی دانشگاه روی موج همگرایی علوم

سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: بیش از دو دهه است که با پیشرفت علوم، دسته‌بندی‌های جدیدی در حوزه علم مورد استفاده محققان و دانشگاه‌ها قرارگرفته که امکان ایجاد و پیگیری پروژه‌های مورد نیاز روز جامعه را فراهم می‌کند. نمونه آن علوم و فناوری‌های همگراست که از 2002 وارد ادبیات فضای آکادمیک جهان شد. فناوری نانو، زیست‌فناوری، فناوری اطلاعات و علوم شناختی چهار بعد اصلی تشکیل‌دهنده علوم همگرا و شامل تکنیک‌ها و فناوری‌های مختلفی هستند که می‌توانند با همبستگی یکدیگر، ابزارها و امکانات بیشتری را برای بشر خلق کنند تا جوابگوی نیازهای زندگی امروز باشد. بنابراین توجه به علوم همگرا نه‌تنها امتیاز و موهبت بلکه یک الزام است زیرا جوامع امروز می‌دانند اگر بخواهند در آینده حرفی برای گفتن داشته باشند، باید به سمت علوم همگرا حرکت کنند. توجه به این علم در دانشگاه آزاد اسلامی نیز مورد توجه قرار گرفت تا کشور از مسیر علمی این حوزه عقب نماند. سند تحول و تعالی دانشگاه هم که براساس بیانیه گام دوم شکل گرفته، این مهم را الزام کرده تا نظامنامه آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی از حالت کلاسیک تغییر و به سمت رشته‌های بین رشته‌ای و دانشکده‌های مساله‌محور و موضوعی حرکت کند. در همین راستا روز گذشته همایشی با عنوان همایش ملی علوم و فناوری‌های همگرا و فناوری‌های کوآنتومی در مجتمع دانشگاهی آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی واحد تهران مرکزی با حضور دکتر طهرانچی برگزار شد. همایشی که اولین رویداد در این حوزه محسوب می‌شد و در حاشیه برگزاری آن اولین دانشکده موضوعی در این حوزه نیز در واحد تهران مرکزی افتتاح شد. احمد شیرین‌کلام، رئیس دانشکدگان فناوری همگرا و کوآنتومی و شهرام سلیمانی، رئیس مرکز تحقیقات فناوری‌های کوآنتومی علوم‌وتحقیقات در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به اقدامات انجام‌شده دانشگاه آزاد در این حوزه پرداخته‌اند که در ادامه می‌خوانید.

علوم و فناوری همگرا محور فعالیت‌های علمی شد
یکی از اقدامات دانشگاه آزاد در این حوزه تشکیل دانشکدگان علوم و فناوری همگرا و کوآنتومی است. در نظامنامه آموزشی جدید دانشگاه حرکت به سمت تشکیل دانشکدگان و خارج شدن از ساختار سنتی آموزشی مطرح شده است. بنابراین دانشگاه آزاد در آینده چیزی به نام دانشکده فنی و مهندسی یا دانشکده علوم پایه نخواهد داشت زیرا این دانشکده‌ها تجمیع و در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و درنهایت مرزهای رشته‌ها برداشته می‌شود. طبیعتا این تغییر ساختار و پوست‌اندازی شکل و انرژی تازه و جدیدی به دانشگاه تزریق کرده و باعث می‌شود خون جدیدی در رگ‌های دانشگاه جاری شود. هدف مسئولان دانشگاه این است که دانشگاه آزاد از دانشگاه نسل سوم به دانشگاه نسل چهارم و پنجم یعنی دانشگاه فناور و نوآور تبدیل شود. آن طور که احمد شیرین‌کلام، رئیس دانشکدگان فناوری همگرا و کوآنتومی گفته است اولا احصای چالش‌ها و دوما حرکت به سمت حل این چالش‌ها، الزامی است که در دانشگاه آزاد احساس شده و ریاست دانشگاه این دغدغه را داشته و این تئوری را ایجاد، ساری و جاری کرده است. بنابراین امروز در این سیستم شاهد این هستیم که «دانشکدگان فناوری همگرا و کوآنتومی» در کنار دانشکدگان دیگری مثل هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته و... شکل بگیرد.
دانشکدگان یک ساختار آموزشی پژوهشی در سازمان مرکزی است که ذیل این دانشکدگان دانشکده‌های موضوعی فناوری همگرا و کوآنتومی در واحدهای سطح کشور تشکیل می‌شود که دیروز اولین دانشکده موضوعی در این حوزه براساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد و در راستای تبدیل این دانشگاه به دانشگاهی حل مساله با حضور دکتر طهرانچی در واحد تهران مرکزی افتتاح شد. شیرین‌کلام می‌گوید این دانشکده در دانشگاه آزاد در سال 1401 ایجاد و کار رسمی خود را آغاز کرده بود اما دیروز به صورت رسمی افتتاح شد.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.