آمریکا به‌دنبال صلح با جنگ ؟

سیده‌حسنا پیروان، خبرنگار گروه جهان‌شهر: سال 2019 وقتی مردم آمریکا برای شرکت در گردهمایی روز یکشنبه به کلیسای ماراناتا در ایالت جورجیا رفتند تا پای سخنرانی جیمی کارتر، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا بنشینند، باورشان نمی‌شد کارتر در مقابل چشمان منتظرشان، به‌جای شرح ماحصل تماس تلفنی و نامه‌نگاری خود با ترامپ، دست به اعتراف بزند. کارتر گفت که به ترامپ یادآور شده علت «عقب ماندن آمریکا از برنامه‌هایش» جنگ‌طلبی این کشور است. او آمار عجیبی هم ارائه کرد: «آمریکا درطول عمر «242 ساله» خود، فقط «16 سال» را در جنگ سپری نکرده‌ است.» کارتر با این جمله، یک نتیجه‌گیری مهم کرد: «آمریکا به‌دلیل تمایلش برای تلاش به‌منظور مجبور کردن دیگران به درپیش گرفتن ارزش‌های آمریکایی، جنگ دوست‌ترین کشور جهان است.» این اما تنها باری نبود که آمریکایی‌ها درباره تاریخ پر از جنگ خود اعتراف می‌کردند. «سرویس تحقیقات کنگره ایالات‌متحده CRS» در گزارشی با نام «نمونه‌های استفاده از نیروهای مسلح ایالات‌متحده در خارج از کشور، 2022- 1798» منتشر کرده؛ تعداد مداخلات نظامی آمریکا تنها در بین سال‌های 1991 تا 2022 را 200 مورد عنوان کرده است. طبق این آمار یعنی ارتش آمریکا هرسال حداقل شش‌مداخله نظامی در دنیا داشته است. در گزارشی دیگر که حاصل تحقیقات «پروژه مداخله نظامی در مرکز مطالعات استراتژیک دانشگاه تافتس» است، این آمار با اعداد متفاوتی بیان شده است. بر مبنای این گزارش، آمریکا در فاصله‌ سال‌های 1776 تا 2022 بیش از 500 مداخله‌ نظامی را در کارنامه‌ سیاست خارجی خود ثبت کرده است، ازجمله کشور‌هایی که آمریکا به‌طور رسمی با آنها وارد جنگ شد یا در آنها مداخله نظامی داشت می‌توان به عراق، هائیتی، پاناما، سومالی، بوسنی، کوزوو، لیبی، سودان، افغانستان، سوریه و بسیاری دیگر از کشور‌های آمریکای لاتین اشاره کرد. در جایی از کتاب «شهریار» ماکیاولی، در توصیه به پادشاه آمده است که «بدی کن اما چنان وانمود کن که نیکی می‌کنی و نیز همه مساعی خود را به جنگ متمرکز ساز.» آمریکا به‌عنوان واقعی‌ترین نماد ماکیاولیست بیشتر مداخلات نظامی خود در دیگر کشور‌ها را با عناوینی نظیر مبارزه با تروریسم جهانی، تلاش برای احقاق‌حقوق بشر و مداخله بشردوستانه توجیه کرده است.

آمریکای لاتین
در سال 1823 مونرو، رئیس‌جمهور وقت آمریکا طرحی را به کنگره اعلام کرد که تحت‌عنوان «دکترین مونرو» شناخته می‌شود. این طرح در دو اصل بر 1- تشکیل مستعمرات جدید و 2- عدم دخالت سیاسی دولت‌های اروپایی در قاره آمریکا تاکید داشت. دکترین مونرو درواقع مشروعیت‌بخش فعالیت نظامی و سیاسی ایالات‌متحده آمریکا در آمریکای لاتین بود و واشنگتن با استفاده از آن توانست به‌تنها نیروی تاثیرگذار بر آمریکای لاتین تبدیل شود. از زمان ریاست‌جمهوری ریچارد نیکسون تا روی کار آمدن باراک اوباما، یعنی بین سال‌های 1970 تا 2017 درمجموع 15 مورد مداخله‌ نظامی توسط ایالات‌متحده در کشور‌های آمریکای لاتین رخ داده است، ازجمله کشور‌هایی که هدف دکترین مونرو قرار گرفتند می‌توان گواتمالا، بولیوی، هندوراس، کلمبیا، شیلی، آرژانتین، اروگوئه، برزیل، پورتوریکو، هائیتی و کوبا را نام برد. نخستین و شاید فاجعه‌بارترین آنها کودتای شیلی و روی کار آمدن حکومت دیکتاتوری و نظامی با حمایت نیکسون باشد. به‌واسطه‌ کودتای شیلی هزاران نفر کشته و اسیر شدند. کشوری که تا پیش از آن به دموکراسی معروف بود تبدیل به دیکتاتوری تمام‌عیار شد. یکی از فاجعه‌بارترین وقایع تاریخ مداخلات خونبار آمریکا در سال 1989 در پاناما به‌وقوع پیوست. در این سال آمریکا به بهانه‌ حفاظت از جان شهروندان آمریکایی پاناما، دفاع از دموکراسی و حقوق بشر، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و حفاظت از توافق کارتر_توریخوس به پاناما حمله کرد. آمریکا در این جنگ با استفاده از مدرن‌ترین بمب‌افکن‌ها محله‌های فقیرنشین پاناما را با خاک یکسان کرد و بیش از دوهزار نفر را در این جنگ نابود کرد. آخرین نمونه‌های یک مداخله‌ نظامی را می‌توان در حوادث سال 2010 در کاستاریکا جست‌وجو کرد. در این سال نیروی دریایی ایالات‌متحده 46 ناوجنگی با هفت‌هزار نیرو را تحت‌پوشش مبارزه با مواد مخدر به کاستاریکا اعزام کرد، بعد از مخالفت و مبارزه‌های بسیار توسط فعالان حقوق بشر و حقوق بین‌الملل سرانجام کاستاریکا در سال 2011 توانست مانع صدور مجوز پیاده شدن نیروهای آمریکا شود. مایک پمپئو در کتاب «هرگز یک اینچ را هم از دست نده» نوشته است: «ترامپ در فکر حمله به ونزوئلا بود و یک‌میلیارد دلار به مخالفان مادورو کمک‌های بشردوستانه داد.» افشای این حقیقت علاوه‌بر اینکه نشان داد آمریکا هنوز سیاست جنگ‌افروزی در آمریکای لاتین را دنبال می‌کند، واکنش مقامات ونزوئلا را هم درپی داشت. ایوان خیل، وزیر امور خارجه ونزوئلا در پیامی توییتری یادآور شد: «درحالی‌که امپراتوری درحال برنامه‌ریزی برای مرگ در کشور ما بود و توسط گروه‌های وطن‌فروش حمایت می‌شد، شکایت‌های ما اغلب در سطح بین‌المللی نادیده گرفته می‌شد. اما امروز خود متجاوزان هم اعتراف می‌کنند.»

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.