تغییر جهت آموزش به مقصد هوش مصنوعی

سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: «دانشگاه‌ها باید واقعیت هوش مصنوعی (ChatGPT) را بپذیرند و فرکانس ارسال امواج‌شان را تغییر دهند.» این تاکید دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد در خصوص هوش مصنوعی است. او معتقد است تحول برای جوان ایرانی «شاید» نیست که باید اتفاق بیفتد، بلکه «باید» است که توسط نظام آموزش عالی باید رقم بخورد. امروزه میزان داده‌هایی که زندگی انسان‌ها را احاطه کرده به قدری زیاد شده که تصمیم‌گیری و تفسیر داده‌ها را سخت کرده است. به همین دلیل ‌هوش مصنوعی‌ به میدان آمده تا به انسان در تصمیم‌گیری‌هایش کمک کند. در این مسیر دانشگاه آزاد نیز تلاش کرده تا قدم‌های جدی در حوزه هوش مصنوعی بردارد تا جایی که دکتر طهرانچی نیز در سفر استانی خود به قم در نشستی با حضور متخصصان و صاحبنظران گفته بود که موضوع هوش مصنوعی در دستورکار دانشگاه آزاد قرار گرفته تا بتوانیم همان‌طور که در حوزه نانو جزء پنج موسسه برتر جهان هستیم، طی 10 سال آینده در حوزه هوش مصنوعی نیز به جایگاه برتر جهانی برسیم. برای رسیدن به جایگاه برتر جهانی در حوزه هوش مصنوعی باید یک سری از اقدامات را انجام داد؛ اقداماتی که این روزها در معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد دنبال می‌شود و حتی شاید بتوان این معاونت را یکی از معاونت‌های سرآمد دانشگاه آزاد در حوزه هوش مصنوعی دانست. محمد علی‌اکبری، معاون علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد در گفت‌و‌گوی پیشین خود در روزنامه «فرهیختگان» برای موضوع هوش مصنوعی سه ساحت هوش برای علم، علم برای هوش و هوش برای هوش را عنوان کرده بود. به گفته او در ساحت «هوش برای علم» قرار است دانشجویان علوم مختلف با بحث هوش مصنوعی آشنا شوند. در این حالت دو درس به دانشجویان معرفی می‌شود و دانشجویان با انتخاب آنها می‌توانند با هوش مصنوعی آشنا شوند. اما «علم برای هوش» به نحو دیگری است. به این صورت که در این ساحت دانشجویان هوش مصنوعی با علوم مختلف انسانی، پزشکی و پایه آشنا شده و می‌توانند حوزه‌های تخصصی مورد علاقه خود را انتخاب کنند و آن را با هوش مصنوعی پیش ببرند.
در هوش مصنوعی همان‌طور که پیش‌تر گفتیم یک بخش «هوش برای هوش» هم وجود دارد. در این رویکرد باید مرزهای دانش مدنظر قرار گیرد. علی‌اکبری معتقد است به همان اندازه که هوش برای علم و علم برای هوش مهم است، این حوزه نیز مهم است، یعنی باید این مهم را با انجام پژوهش مشخص کنیم که 10 سال آینده، افرادی که در جبهه تولید دانش هوش مصنوعی کار می‌کنند باید چه فعالیتی داشته باشند که برای کشور آورده داشته باشد و این حوزه کاملا جبهه دانشی است. هوش برای هوش به این معنی است که یک فرد محقق در این حوزه به تحقیق درباره هوش مصنوعی می‌پردازد. در ادامه این گزارش به اقدامات معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی در حوزه هوش مصنوعی پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

تصویب بسته‌های آموزشی با رویکرد ‌هوش برای علم‌
یکی از اقدامات این معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد طراحی و تصویب بسته‌های آموزشی با رویکردهای «هوش مصنوعی برای علم» و «علم برای هوش مصنوعی» است. این بسته‌های آموزشی شامل دو درس تا سقف شش واحد برای ارائه به دانشجویان رشته‌های مختلف به عنوان درس اختیاری در مقطع کارشناسی‌ارشد تهیه شدند.
به طور مثال در رویکرد ‌هوش برای علم‌ یک سری بسته‌های آموزشی جدید متناسب با برنامه در نظر گرفته شده است. این درس‌ها مرتبط با هوش مصنوعی است. مثلا‌ بسته‌های یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی، گفتار‌پردازی رقمی، بینایی کامپیوتر شامل درس‌هایی هستند که به صورت مستقیم به هوش مصنوعی مرتبط بوده و از برنامه درسی رشته کارشناسی ارشد کامپیوتر هوش مصنوعی گرفته شده است.
تیم‌های تخصصی این درس‌ها را بررسی و برای هر کدام از گروه‌های آموزشی مثل فنی و مهندسی، مهندسی پزشکی، عمران، صنایع، علوم پایه‌ها یا کشاورزی یک یا دو بسته آموزشی هوش در نظر گرفته‌اند به نحوی که به‌طور مثال اگر دانشجوی مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید در مقطع کارشناسی‌ارشد بخواهد پروپوزال خود را در زمینه هوش مصنوعی ارائه دهد می‌تواند در طول دوره، درس‌هایی را بخواند که به آن نیاز دارد؛ مثل بینایی کامپیوتر، یادگیری ماشین، رایانش تکاملی، رایانش عصبی و یادگیری عمیق. درواقع دانشجو می‌تواند درس‌هایی که به موضوع پروپوزال او مرتبط می‌شود را خوانده و از آن بهره‌برداری لازم را کرده تا بتواند از آموزش‌های مورد نیاز خود استفاده کند.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.