سیدمهدی طالبی، خبرنگار گروه جهان‌شهر: در ایران کمتر درباره کاربردهای فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای سخن گفته شده است. این فناوری متشکل از سه بخش اصلی «تولید انرژی هسته‌ای»، «تولید سوخت‌های هسته‌ای» و «کاربرد پرتوها» است. گفته می‌شود تقریبا نیمی از گردش مالی فناوری هسته‌ای در جهان به حوزه کاربرد پرتو مرتبط است. اهمیت کاربرد پرتوها باعث شد در ایران، شرکتی با عنوان شرکت توسعه کاربرد پرتوها (تکاپ)، با هدف به کارگیری و گسترش این فناوری در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم و ارتقای صنعت کشور تاسیس شود. این شرکت که زیرمجموعه‌ سازمان انرژی اتمی ایران است، وظیفه به کارگیری پرتوها در جهت کاهش بارمیکروبی و افزایش ماندگاری موادغذایی بدون‌استفاده از افزودنی‌های شیمیایی، اصلاح و بهبود کیفیت بذرها، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، استریل کردن محصولات پزشکی و بهداشتی، تولید رادیوداروهای تشخیصی و درمانی و... را برعهده دارد. با توجه به گسترش کاربرد پرتوها در جهان و ایران، نیاز به شناخت دقیق‌تر این حوزه از انرژی هسته‌ای است. در این زمینه با سیدپژمان شیرمردی، معاون سازمان و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها گفت‌وگو کردیم. وی تحصیلات خود تا مقطع دکتری را در رشته مهندسی هسته‌ای در دانشگاه امیرکبیر به‌پایان رسانده و پیش از این رئیس مجتمع پژوهشی ایران مرکزی(یزد)، مدیر آموزش و تحصیلات تکمیلی و معاون توسعه مدیریت و منابع پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای و همچنین نماینده جمهوری اسلامی ایران در شبکه آسیایی آموزش ANENT بوده است. متن گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها را در ادامه می‌خوانید.

به‌مرور تهدیدات نظامی علیه ایران به‌خاطر مساله هسته‌ای کاهش پیدا کرد اما این مساله تقریبا طی دو دهه اخیر ایران را تحت‌تاثیر خودش قرار داده است. این تاثیرات سنگین و درهم‌تنیدگی با مولفه‌های چندگانه کشور باعث شده سوالی خاص در افکار عمومی شکل بگیرد. اینکه آیا این میزان اصرار بر دستیابی به فناوری هسته‌ای ارزشش را داشت؟
مساله هسته‌ای ایران کاملا فنی، علمی و موضوعی درون‌زاست. اگر بخواهم تعبیر جامعی ارائه کنم، برنامه هسته‌ای ایران مساله فنی، علمی و درون‌زاست. موضوعی که می‌تواند تمام موضوعات دیگر را پوشش بدهد، «درون‌زا» بودن این دانش است. در فناوری هسته‌ای و استفاده از آن تمام تلاشی که به‌ویژه در دو دهه اخیر انجام دادیم، به‌واسطه دانشی بود که توسط جوانان این مملکت کسب شد. اگر ماده‌ای تولید شد به‌واسطه خودباوری و دانشی بود که در نیروهای بومی و دانشمندان و متخصصان‌مان بود، بنابراین به این دلیل که این برنامه یک مساله کاملا فنی و علمی است، ما به‌عنوان موضوع قابل‌دفاع، مقاومت برای آن را یک اصل می‌دانیم. امروز هم در چند حوزه در مجموعه فعالیت‌های هسته‌ای در دنیا حرف برای گفتن داریم. در بخش چرخه سوخت، جزء باشگاه‌دارندگان چرخه سوخت هسته‌ای هستیم و درکنار کشورهای بزرگ و باسابقه در تولید سوخت هسته‌ای قرار داریم. در بحث نیروگاهی جزء کشورهای معدود دارای رآکتورهای هسته‌ای قدرت هستیم و بخشی از برق مورد نیازمان توسط این نیروگاه تولید می‌شود. آیا اینکه میزان، میزان مورد قبولی است، معتقدیم نه و باید بیشتر شود. به‌خاطر همین مطابق سند بالادستی سازمان انرژی اتمی و همچنین دستورات مقام‌معظم‌رهبری مبنی‌بر تولید 20 هزار مگاوات پیش‌می‌رویم. درحال‌حاضر حدود یک‌هفتم کشورهای دنیا دارای این نیروگاه‌های هسته‌ای هستند. در بخش درمان و تشخیص، بیماری‌های مختلف را می‌توانیم با داروهای هسته‌ای درمان کنیم و همچنین تشخیص بیماری‌ها را انجام دهیم. ما در این حوزه حتی صادرات داریم. در بخش کشاورزی و مسائل مربوط به امنیت غذایی هم فعالیت‌هایی را شروع کردیم که با سرعت درحال ادامه است. به‌دنبال این هستیم که نقش صنعت هسته‌ای را در ارتقای امنیت غذایی کشور کاملا افزایش دهیم. شاید یکی از موضوعاتی که باید بیشتر درباره‌اش بحث شود، جایگاه انرژی اتمی در موضوع غذا، بهداشت، سلامت و صنعت به‌ویژه صنعت پلیمرها، پتروشیمی، نفت و صنایع است، همچنین جایگاهش در محیط‌زیست. اینها مسائلی است که جا دارد بیشتر درباره آنها صحبت کنیم.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.