علی مزروعی، خبرنگار گروه نقد روز: بعد از اینکه اعتراضاتی در افکار عمومی نسبت به موضوع افزایش سن بازنشستگی به‌وجود آمد و نمایندگان در مورد چرایی تصویب این طرح مورد پرسش قرار گرفتند، شاهد بودیم که تعدادی از آنها در اقدامی عجیب از موضع خود عقب‌نشینی کردند و با این توجیه که از محتوای طرح اطلاعی نداشتند پاسخ افکار عمومی را دادند. زمانی که نمایندگان مجلس درمورد یکی از مهم‌ترین طرح‌های اقتصادی مطرح‌شده در مجلس از باب عقب‌نشینی وارد شدند و اظهار بی‌اطلاعی کردند این گمان در اذهان عمومی ایجاد شد که نمایندگان در مورد طرح‌های با اهمیت کمتر در مجلس اساسا هیچ توجهی ندارند. اظهار بی‌اطلاعی نماینده‌های شاخص مجلس در مورد طرح افزایش سن بازنشستگی همچنین ضربه بزرگی به شأن و جایگاه تمام بهارستان وارد می‌کند. وقتی نمایندگان با تجربه و شناخته‌شده مواجهه‌ای سهل‌انگارانه با مسائل مهم دارند چگونه می‌توان از سایر نمایندگان توقع تصمیم‌گیری علمی براساس نگاه ملی و به دور از گرایش‌های قومی و منطقه‌ای داشت؟

توجیهات عجیب برای عقب‌نشینی
مجتبی ذوالنوری درباره چرایی عقب‌نشینی از رای مثبت خود به افزایش سن بازنشستگی اعتراف می‌کند: «بعضی از نماینده‌ها متوجه نشدند و رای دادند ازجمله خود بنده.» نایب‌رئیس مجلس توضیح می‌دهد که پس از توضیحات مجدد قالیباف برای جبران اشتباه خود هم اعلام موضوع کرده و هم به دبیر شورای نگهبان نامه نوشته و مصوبه را در اثر خبط خود و برخی دیگر از نمایندگان واجد ایرادهای شرعی توصیف کرده است. جعفر قادری که از نمایندگان اقتصادخوانده مجلس نیز محسوب می‌شود، این‌گونه از رایی که داده عقب‌نشینی می‌کند: «در کمیسیون تلفیق مراقب بودم که افزایش پنج‌ساله سن بازنشستگی تصویب نشود. نمی‌دانم چطور شب آخر این پیشنهاد در کمیسیون تصویب شد. الان حضور ذهن ندارم زمانی که این پیشنهاد به صحن آمد به چه شکلی رأی دادم ولی معمولا خیلی از نمایندگان این‌طور رای می‌دهند که زمانی که ببینند دولت و کمیسیون تلفیق با پیشنهادی موافق هستند، رای موافق می‌دهند.» نماینده شیراز و ورزقان درحالی از مراقبت خود برای جلوگیری از تصویب افزایش سن بازنشستگی می‌گوید که پیش از این در مصاحبه‌ای پیشنهاد داده بود: «به ازای هر سال باقی‌مانده تا زمان بازنشستگی برای آقایان دوماه اضافه شده و برای خانم‌ها 2.4 ماه اضافه شود.» احمد امیرآبادی‌فراهانی که سابقه سه دوره نمایندگی مجلس را دارد و از چهر‌های باتجربه بهارستان محسوب می‌شود در تشریح چرایی رای مثبت دادن به این مصوبه اعلام کرده در زمان تصویب از مخالفان آن بوده است اما زمانی که می‌خواست به‌عنوان مخالف صحبت کند توسط یکی دیگر از نمایندگان اقناع شده و رای‌اش تغییر کرده است.

از ظرفیت قانونی به نفع مردم استفاده کنید
نمایندگان مجلس را شاید بتوان بهترین رابط بین مردم و حکمران دانست. نمایندگان علاوه‌بر قانونگذاری که تاثیر‌گذاری مستقیم در سیاستگذاری محسوب می‌شود، از طریق انتقال پیام و مطالبات مردم به دستگاه‌ها و نهادهای مختلف اثر غیرمستقیم در جهت‌دهی به حکمرانی دارند. اما علاوه‌بر شأنیت حکمرانی نمایندگان باید یک شأن دیگر نیز برای خود قائل باشند و آن انتقال پیام حکمران به مردم و استفاده از ظرفیت اجتماعی برای اقناع عمومی است. هر سیاستی برای اینکه بتواند با بازدهی بالا به مرحله اجرا برسد باید از جانب مردم پذیرفته شود، در غیر این صورت یا اجرایی نشده یا اینکه با اعتراض شدید مواجه و پس زده می‌شود. نوع مواجهه برخی نمایندگان با مساله افزایش سن بازنشستگی اما نشان ‌می‌دهد که آنها خیلی راغب نیستند از وظیفه دوم خود یعنی توجیه عمومی سیاستگذاری‌ها استفاده کنند. ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی، بازنشستگی پیش از موعد نیمی از کارکنان دستگاه‌ها و بالا بردن سن امید به زندگی تنها بخشی از دلایلی است که بالارفتن سن بازنشستگی و اصلاح قوانین حاکم بر صندوق‌های بازنشستگی را تبدیل به ضرورت کرده است. نمایندگانی که اکنون به مخالفت با طرح بالارفتن سن بازنشستگی برخاسته‌اند نیز پیش از این با رای خود نشان داده بودند که به این ضرورت واقفند. جعفر قادری حتی پیشنهادهایی برای این امر ارائه داده بود. مخالفت افکار عمومی اما یک‌باره باعث شد این نمایندگان برای فرار از پاسخگویی از موضع خود عقب‌نشینی کنند و به مخالفت با ایده خود بپردازند. این مواجهه درست عکس آن چیزی است که از یک نماینده مجلس توقع می‌رود. نمایندگان مجلس با توجه به رایی که برای حضور در مجلس کسب کرده‌اند واجد بدنه اجتماعی محسوب می‌شوند و باید در مواقعی که نیاز به اقناع افکار عمومی وجود دارد وارد میدان شوند و از ظرفیت اجتماعی خود برای اصلاح مشکلات کشور استفاده کنند که منفعت ملی در گرو آن است، نه اینکه برای حفظ موقعیت سیاسی خود از بیان آنچه به منفعتش آگاهی یافته‌اند، اجتناب ورزند.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.