چالش مانکن ناظران شبکه‌های اجتماعی ایرانی

زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز: روز گذشته خبری مبنی بر دستگیری مدیرعامل پیام‌رسان داخلی سروش منتشر شد. در پی انتشار این خبر، مرکز رسانه قوه‌قضائیه اعلام کرد: «تذکر‌های مکرر و چندین باره به مدیرعامل یکی از پلتفرم‌های ایرانی برای چاره‌اندیشی در رابطه با انتشار محتوای غیراخلاقی و انتشار تصاویر مستهجن با بی‌توجهی این پلتفرم همراه بود. در پی این موضوع مقام قضایی در دو نوبت از مدیرعامل این پلتفرم برای این مهم دعوت کرد که با بی‌توجهی فرد مورد‌اشاره همراه بود. همچنین در سامانه ابلاغ قضایی، برای مدیرعامل این پلتفرم احضاریه صادر شد که با وجود مشاهده ابلاغیه، مدیر‌عامل این پلتفرم از مراجعه به مرجع قضایی امتناع کرد. پس از امتناع مدیرعامل این پلتفرم ایرانی برای حضور نزد مقام قضایی سرانجام دستور جلب وی صادر شد. پس از جلب مدیرعامل این مجموعه عناوین اتهامی تسهیل دسترسی به محتوای مستهجن و فراهم کردن موجبات فساد از طریق بسترسازی و عدم نظارت منتهی به اشاعه فحشا به وی تفهیم شد. در حال حاضر و پس از تفهیم اتهام متهم با قرار وثیقه آزاد است.»

رئیس هیات‌مدیره سروش: تمام ماجرا عملیات رسانه‌ای علیه سروش بود
از طرفی دیگر‌ عباس عسگری، رئیس هیات‌مدیره پیام‌رسان سروش‌پلاس در گفت‌وگو «شبکه شرق» این خبر را تکذیب کرده و آن نوعی عملیات رسانه‌ای علیه این پیام‌رسان می‌داند.
عسگری ضمن تاکید بر اینکه مدیرعامل سروش‌پلاس دستگیر نشده است، اعلام می‌کند که خبر منتشر‌شده تنها یک بازی رسانه‌ای است برای اینکه پلتفرمی مانند سروش از مدار فعالیت خارج شود. عباس عسگری در مورد جزئیات این اتفاق به ‌شبکه شرق‌ می‌گوید: «صبح امروز مدیرعامل سروش‌پلاس به دادسرای رسانه فراخوانده شد و پس از ارائه توضیحاتی نیز به سر کار خود بازگشته، پس آنطور که برخی ادعا می‌کنند خبری از دستگیری ایشان نیست. همچنین محتوایی که برخی به آن اشاره دارند که محتوای مجرمانه بوده، پیش از ورود مقامات قضایی براساس گزارش کاربران از روی پیام‌رسان حذف شده بود.»
او در پاسخ به این سوال که چرا عده‌ای به باور او باید علیه یک پیام‌رسان بومی دست به عملیات رسانه‌‌ای بزنند توضیح داد: «اینها عملیات رسانه‌ای برادران قرارگاهی‌ است برای اینکه از سروش‌پلاس انتقام بگیرند، بیشتر از این هم امکان توضیح ندارم. همیشه عده‌ای هستند که می‌خواهند یک پلتفرم را از مدار فعالیت خارج کنند و روح انحصار به آنها اجازه نمی‌دهد که فعالیت پلتفرم دیگری در این فضا را ببینند.»
عسگری با انتقاد از نبود قانون در این زمینه این شرایط را یک مشکل جدی برای پلتفرم‌های داخلی می‌داند که مشکلات آنها را پیچیده‌تر می‌کند. او در این مورد نیز می‌گوید: «علاوه بر اینکه برعکس اکثر کشورهای دنیا، در ایران مسئولیت محتوا با کسی نیست که آن را منتشر کرده، از طرف دیگر ما هم نمی‌دانیم برای انتشار محتوای مجرمانه باید به چه نهاد و ارگانی پاسخگو باشیم. یک روز ناجا ما را می‌خواهد، یک روز وزارت ارشاد، یک روز مرکز ملی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و... وقتی رگولاتوری در این حوزه مشخص نیست، شرایط برای کار کردن سخت‌تر می‌شود و باعث می‌شود مدیر یک مجموعه به جای انجام کارهایش، هر روز در رفت و آمد به نهادهای مختلف برای پاسخگویی باشد.»

مصداق محتوای مستهجن در کارگروه فضای مجازی چیست؟
با انتشار این اطلاعیه از سوی مرکز رسانه قوه‌قضاییه و به‌کارگیری از لفظ «مستهجن» در اطلاعیه، این پرسش مطرح می‌شود که اساسا مصداق واژه مستهجن در اطلاعیه قوه‌قضاییه و کارگروه فضای مجازی دقیقا چیست و دامنه آن در ارتباط با محتوای فضای مجازی تا کجاست؟ با توجه به اتفاق روز گذشته پلتفرم سروش و انتشار ترانه‌ خواننده‌های غیرمجاز از خواننده لس‌آنجلسی در دو پلتفرم روبیکا و بله، امری که در این بین محل نقد است، این است که اصل ماجرای فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی و جایگزین کردن پلتفرم‌های ایرانی در چند سال اخیر، جلوگیری از نشر و دسترسی مخاطب به محتواهایی از این دست بود. اکنون اما می‌بینیم که همین پلتفرم‌های ایرانی نیز محتواهایی انتشار می‌دهند که تا به امروز سعی شده بود از انتشار آنها با فیلترینگ جلوگیری شود. پس پلتفرم ایرانی با خارجی در این مساله چه فرقی با یکدیگر دارند و تا به اینجای کار، فیلترینگ به جز ایجاد بازار فیلترشکن‌فروشی چه فایده‌ای داشته است؟
البته ناگفته نماند‌ به‌جز ایجاد بازار فروش فیلترشکن و وی‌پی‌ان فروشی، دسترسی اغلب کاربران ایرانی به فیلترشکن‌ها و ایجاد یک زمینه برای دسترسی به محتواهای مستهجن، به تنهایی یکی از نقدهای وارده به فیلترینگ برخی از پلتفرم‌های خارجی است.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.