کلاهبرداری تو روز روشن

نیلوفر مژدهی، خبرنگار: بازار سیاه در بلیت‌فروشی مسابقات مهم فوتبال همیشه از سال‌ها قبل وجود داشته است اما طی چند سال اخیر با توجه به آگهی فروش غیرقانونی بلیت‌ها در فضای مجازی این موضوع بیش از گذشته نمود پیدا کرد. با یک جست‌وجوی کوتاه در برخی سایت‌های فروش اقلام متفرقه، انواع و اقسام بلیت‌های مختلف در جایگاه‌های متفاوت و قیمت‌های نجومی به چشم می‌خورد. در گذشته که بلیت‌فروشی الکترونیکی رواج پیدا نکرده بود اغلب در حوالی ورزشگاه آزادی یا حتی استادیوم شهرهای دیگر افرادی پرسه‌زنان انواع بلیت‌های بازار سیاه خود را زیر گوش هواداران زمزمه می‌کردند و اگر کمی سرکیسه را شل می‌کردید حتما یک بلیت خوب گیرتان می‌آمد. یکی از دلایل اینکه بلیت‌فروشی در مسابقات فوتبال شکل الکترونیکی به خود پیدا کرد همین برچیدن بازار سیاه بلیت‌فروشی‌ها بود. این راهکار اما برای پایان دادن به بازار سیاه در اطراف استادیوم‌ها کافی نبود؛ چراکه همچنان این رویه ادامه دارد. فقط کافی است قبل از شروع مسابقات حساس سری به اطراف ورزشگاه بزنیم. بلیت‌های کاغذی که حتی روی آنها جمله غیرقابل‌فروش درج شده با بالاترین قیمت ممکن به فروش می‌رسند. در چنین شرایطی چه کسی پاسخگوی جو موجود در این بازار ننگین و سیاه است؟

سازمان لیگ: به ما مربوط نیست
برای اینکه بدانیم چه کسی مسئول توزیع بلیت‌های غیرقانونی به افراد سودجو و در نتیجه تشکیل بازار سیاه است ابتدا از طریق سازمان لیگ موضوع را پیگیری کردیم. جالب اینکه اغلب افراد حاضر در این سازمان از شرایط بلیت‌فروشی‌ها، اتفاقاتی که درخصوص حواشی آن رخ می‌دهد و حتی بازار سیاه بی‌خبر بودند. این نشان می‌دهد که با وجود اخباری که در این خصوص منتشر می‌شود سازمان لیگ علاقه‌ای به پیگیری، نظارت یا حل مشکل ندارد.
یکی از اعضای سازمان لیگ در این مورد به ما گفت: «مسئولیت بلیت‌فروشی با ما نیست بلکه با شرکت برهان مبین است. ما هیچ دخل و تصرفی در این موضوع نداریم در نتیجه نمی‌دانیم چه اتفاقی رخ می‌دهد. ما حتی از بازار سیاهی که در این خصوص تشکیل شده بی‌خبریم؛ چراکه به اعتقاد ما اگر بلیت‌فروشی به‌صورت الکترونیکی و با کد ملی صورت گرفته باشد امکان صدور بلیت غیرقانونی وجود ندارد چون هر فردی باید با نشان دادن کارت ملی و تطابق کد ملی وارد ورزشگاه شود.»
این صحبت‌ها درحالی از سوی یکی از اعضای سازمان لیگ گفته شد که اغلب باشگاه‌ها بلیت‌های متفرقه و کاغذی خود را از سازمان لیگ دریافت می‌کنند. این موضوع را از طریق چند باشگاه پیگیری کردیم و هرچند آنها تمایلی نداشتند نام‌شان فاش شود اما تایید کردند که قبل از هر مسابقه تعدادی بلیت کاغذی از سوی سازمان لیگ دریافت می‌کنند.

بلیت باشگاه یا بلیت سازمان لیگ
طبیعی است که امکان تشکیل بازار سیاه برای بلیت‌هایی که با کد ملی خاص خریداری شده وجود ندارد مگر اینکه در ورودی گیت‌ها به این مهم توجه نشود. همین چند وقت پیش در دربی صدم کنترل بلیت‌های الکترونیکی و تطابق آن با کد ملی بسیار زمانبر شد تا جایی که صدای حاضران در صف را درآورد. همین ازدحام جمعیت و کندی عوامل کنترل بلیت باعث شد تا به گفته شاهدان عینی برخی از هواداران فوتبال بدون اینکه بلیت و کد ملی‌شان چک شود وارد ورزشگاه شوند!
البته سندی در این خصوص در دست نیست و همچنان بیشترین اتهام متوجه بلیت‌های کاغذی است اما مهم این است که این بلیت‌های کاغذی توسط چه کسی در اختیار سودجویان قرار می‌گیرد. در این خصوص تلاش کردیم با عوامل شرکت برهان مبین، مسئول بلیت‌فروشی مسابقات فوتبال در ایران گفت‌وگو کنیم که پاسخ‌گو نبودند. درنتیجه با توجه به بازی پیش‌روی پرسپولیس و الدحیل با مسئولان باشگاه پرسپولیس تماس گرفتیم اما آنها نیز حاضر به گفت‌وگو نشدند. درنهایت فقط مصطفی لشگری، مدیر روابط‌عمومی این باشگاه پاسخگو شد. بعد از مدتی پشت خط ماندن بالاخره لشگری تصمیم گرفت تا جواب ما را بدهد اما درنهایت او نیز همه‌چیز را به گردن شرکت برهان مبین انداخت و بدون اینکه پاسخ درستی حتی به اندازه چند کلمه بدهد گوشی را قطع کرد. به نظر می‌رسد پاک کردن صورت‌مساله همیشه از حل کردن آن راحت‌تر است.

کاسبی بوقچی‌ها
شاید جالب باشد بدانید که از بازار سیاه فروش بلیت می‌توان به‌عنوان کاسبی بوقچی‌ها نام برد. در بسیاری از صفحات مجازی بوقچی‌ها ادعا می‌کنند بلیت مسابقات را دارند و می‌توانند در اختیار هواداران قرار دهند. هواداران علاقه‌مند پس از تماس با این بوقچی‌ها متوجه می‌شوند که باید در ازای خرید این بلیت مبلغ قابل‌توجهی بپردازند در نتیجه بازار سیاه از همین جا شکل گرفته و گسترش پیدا می‌کند. برای اینکه بدانیم چه تعداد بلیت در اختیار چه افرادی قرار می‌گیرد و چطور این بلیت‌های کاغذی در بازار سیاه به فروش می‌رسند با چند باشگاه معتبر لیگ برتری صحبت کردیم؛ هرچند آنها علاقه‌ای نداشتند تا نام‌شان فاش شود اما درمورد اطلاعات تقریبا همه موارد مشابهی را متذکر شدند. این‌طور که پیگیری‌ها نشان می‌دهد گویا سازمان لیگ تعدادی بلیت بین فدراسیون فوتبال، تیم میهمان، تیم میزبان، وزارت ورزش و برخی نهادهای خاص توزیع می‌کند که سهم تیم میهمان ۵۰۰ بلیت و سهم تیم میزبان ۵۰ بلیت است. بلیت‌های بازار سیاه می‌تواند از میان همه بلیت‌هایی که این سازمان توزیع می‌کنند، باشد اما اغلب بلیت‌ها آن ۵۵۰ بلیتی است که بین تیم‌های میزبان و میهمان توزیع می‌شود. باشگاه‌ها اغلب بلیت‌ها را بین کارمندان باشگاه، پیشکسوتان و بازیکنان خود تقسیم می‌کنند که تقریبا سهم هر نفر به‌طور میانگین چیزی حدود ۳ بلیت است. این افراد بلیت‌ها را خرج چه کسی می‌کنند، می‌فروشند یا خود به ورزشگاه می‌آیند؛ دقیقا نقطه تاریک و مبهم توزیع بلیت مسابقات فوتبال در لیگ برتر و حتی لیگ قهرمانان آسیاست. همین بلیت‌ها که روی آنها جمله غیرقابل فروش درج شده یقینا همان بلیت‌هایی هستند که دست‌به‌دست شده و درنهایت سر از بازار سیاه درآوردند. برای اینکه مطمئن شویم واقعا این بلیت‌ها از چه طریق به دست دلالان و سودجویان می‌رسند با چند آگهی که در سایت دیوار منتشر شده بود تماس گرفتیم. برخی از این افراد اطلاعاتی درخصوص اینکه بلیت را از کجا گرفتند ندادند. این‌طور به نظر می‌رسید که اصلا اطلاعاتی در دست نیست و بازار سیاهی غیرواقعی و تقلبی راه افتاده است. جالب است که برخی از این افراد مدعی بودند که بلیت را از عوامل باشگاه گرفتند. این عوامل باشگاه دقیقا همان نفراتی هستند که آن ۵۰۰ یا آن ۵۰ بلیت بین‌شان تقسیم می‌شود. در نتیجه تا زمانی که بلیت‌های غیرقابل فروش به این شکل غیرمنظم و بدون نظارت در بین باشگاه‌ها و نهادها پخش می‌شود جلوگیری از بازار سیاه نیز کاری بیهوده و غیر ممکن است.

فقط هشدار کافی نیست
باشگاه پرسپولیس اخیرا در یک اقدام سرعتی بلیت‌های بازی مقابل الدحیل را به فروش رساند. بلیت‌ها در زمانی کوتاه به فروش رسید و بسیاری از علاقه‌مندانی که می‌خواستند این بازی را از نزدیک و در ورزشگاه آزادی تماشا کنند ناکام ماندند. در نتیجه درحالی‌که هنوز زمان زیادی تا برگزاری این بازی باقی مانده بازار سیاه به‌سرعت رونق گرفت. آگهی‌های متفاوت با قیمت‌های نجومی از خریدوفروش بلیت‌های این بازی لیگ قهرمانان آسیا منتشر شد. جالب اینکه وقتی با فروشندگان این بلیت‌ها تماس می‌گرفتیم بیش از یک بلیت داشتند. برای اینکه بلیت‌ها را به خریداران بدهند چند ساعتی قبل از بازی در حوالی استادیوم آزادی قرار گذاشتند. بازار سیاه بلیت مسابقات فوتبال نه‌فقط بلیت بخش آقایان بلکه سکوهای بانوان را نیز در بر می‌گیرد. این‌طور که به نظر می‌رسد، هشدارها برای نخریدن بلیت از افراد سودجو بی‌فایده است و این بازار سیاه همچون گذشته رونق دارد. از این رو بیانیه اخیر وزارت ورزش درخصوص خرید نکردن از افراد سودجو نمی‌تواند راه‌حل این موضوع باشد بلکه نیاز به اقدامی جدی اولا در توزیع بلیت‌های غیرقابل فروش در ثانی جلوگیری از بازار سیاه است.