محمد رضایتی، عضو شورای سردبیری: جنگ در نوار غزه و پس از عملیات طوفان الاقصی در 7 اکتبر همچنان ادامه دارد. در عرصه بازنمایی شده جنگ، از رژیمصهیونیستی جنایت و از جریان مقاومت، نه فقط مقابلههای نظامی بلکه تسخیر و همراهسازی افکار عمومی دیده میشود. میتوان گفت از یک ماه گذشته این تقابل به مرحله تابآوری وارد شد و در این میدان هم از آنجایی که افکار عمومی جهان علیه رژیمصهیونیستی به شکل فزایندهای شکل گرفت، نتانیاهو در نهایت مجبور به پذیرش آتشبس موقت و تبادل اسرا شد. در این مرحله هم جریان مقاومت بیشترین بهرهبرداری رسانهای را از عملیات تبادل اسرا نصیب خود کرد و حالا پس از اینکه دوباره درگیریها ادامه یافته، سوال مشخص درباره تداوم این جنگ نابرابر در نوار غزه است. اخیرا مسعود اسداللهی، کارشناس ارشد مسائل منطقه در نشستی با فعالان رسانهای توضیحات مفصلی پیرامون ابعاد جنگ غزه ارائه و به برخی سوالات نیز پاسخ داده است. او معتقد است «اگر نتانیاهو نتواند تا کریسمس و یا حداکثر عید سال نو مسیحی دستاورد مشخصی در شروع مجدد جنگ داشته باشد» احتمالا آتشبس موقت تبدیل به دائم شود و با پایان جنگ «در یک روند به ظاهر دموکراتیک نتانیاهو کنارهگیری کند.» این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه «در بحث نقش قطر در مذاکرات آتشبس مقداری حرف و حدیث وجود دارد» گفت: «قطر تحت فشار آمریکاییها است و از این رو حماس مجبور است نظرات قطر را هم به نحوی لحاظ کند.» او همچنین درباره مذاکرات آتشبس گفته است: «ایران احتمالا فقط در جریان مذاکرات بوده، آنهم نه در زمان انجام بلکه بعد از تکمیل کار؛ چراکه کار، کار حماس است و بعید میدانم ما نقش اساسی داشته باشیم.» به اعتقاد مسعود اسداللهی ایران میتواند با دیپلماسی قوی و ارائه طرحهای خوب، نه از زبان خودش بلکه از زبان ترکیه و بهخصوص قطر در آینده تحولات تاثیرگذار باشد و نگذارد راهحلهای شبیه ایده 2دولتی پیش برود. متن کامل این نشست رسانهای 100 دقیقهای را در ادامه خواهید خواند.
طی هفته گذشته آن چیزی که در تحولات اخیر قابل پیشبینی بود یعنی آتشبس، اعلام شد. این آتشبس درخواست غربیها بود. آنها بهصورت قاطع به این نتیجه رسیدهاند که این جنگ قابل ادامه و استمرار نیست و هرچقدر هم ادامه پیدا کند، به غیر از آنچه روی داده، یعنی شهادت تعداد زیادی غیرنظامی، نتیجه دیگری بهدنبال نخواهد داشت. نتانیاهو بهشدت مخالف این آتشبس بود، به این دلیل که هیچ دستاورد خاصی برایش حاصل نشده و عملا در تمام وعدههایی که درمورد عملیاتهای زمینی داده، ناکام مانده بود. یکی از اشتباهات راهبردی اسرائیلیها که بعد از جنگ 33روزه و برای دومینبار آن را در این جنگ مرتکب شدند، مطرح کردن اهداف بسیار سطح بالا بود. مثلا در جنگ 33روزه هدف را نابودی حزبالله معرفی کردند. این هدف قابل تحقق نبود و محقق هم نشد. آنها شکست خوردند و بحرانی در رژیمصهیونیستی ایجاد شد که در نهایت موجب حذف «ایهود اولمرت» نخستوزیر وقت از صحنه سیاسی اسرائیل شد. اکنون هم همین وضعیت است. اسرائیلیها گفتند که عملیات زمینی را نه فقط برای سرنگونی دولت حماس در غزه، بلکه برای نابودی کامل حماس انجام خواهند داد. آدمهای عاقلی که در رژیمصهیونیستی بودند، همان روزها در قالب تحلیل و مقاله مینوشتند که این هدف اصلا قابل تحقق نیست. حماس یک گروه نیست؛ یک ایدئولوژی است و این ایدئولوژی، موضوع مقاومت است. صهیونیستها جنایات زیادی آفریدند و به غزه ورود هم کردند، اما جز ویرانگری و کشتار هیچ نتیجهای بهدست نیاوردند.
بههمینخاطر نتانیاهو فشار زیادی میآورد که جنگ دو هفته دیگر تمدید شود! یعنی به او اجازه دهند که دو هفته دیگر بجنگد که موضع آمریکاییها این بود که چنین چیزی با توجه به وضعیت فعلی اصلا امکان ندارد و باید هر طور که شده حداقل یک آتشبس موقت اعلام شود. بازهم نتانیاهو مخالفت میکرد. فشارها بر نتانیاهو فوقالعاده زیاد بوده و هست. غربیها دیگر او را نمیپذیرند حتی دیگر نمیپذیرند که در این سمت نخستوزیری باقی بماند، یعنی این جنگ در نهایت پایان حیات سیاسی نتانیاهو خواهد بود. کاندیدای غربیها «بنی گانتس» است. بنی گانتس در کنار «لاپید» به جبهه معارض دولت رفته بودند و این دو نفر مبارزه علیه نتانیاهو را طی یک سال گذشته هدایت میکردند اما از زمانی که این جنگ شروع شد، بنی گانتس با توجیه وحدت ملی به کابینه نتانیاهو پیوست ولی لاپید چنین کاری نکرد، بلکه انتقاد شدیدی از بنی گانتس کرد. امروز مشخص شده است که بنی گانتس با اشاره و خواست آمریکاییها به دولت نتانیاهو پیوسته و طبق نظرسنجیهای انجام شده در اسرائیل آرای بسیار بالاتری نسبت به نتانیاهو کسب کرده و شهروندان صهیونیست مایلند که بنی گانتس نخستوزیر شود. اما نتانیاهو موفق شد با حمایت جناح راست افراطی و احزاب متعصب دینی در مقابل فشارهای آمریکا برای تبدیل آتشبس موقت به دائم مقاومت کند؛ هر چند جنگ برای چند هفته دیگر از سر گرفته شد اما میتوان گفت که اگر نتانیاهو نتواند تا کریسمس و یا حداکثر عید سال نو مسیحی دستاورد مشخصی در شروع مجدد جنگ داشته باشد، نخواهد توانست در مقابل فشار جهان غرب مقاومت کند. بنابراین سناریوی احتمالی این خواهد بود که آتشبس موقت تبدیل به دائم شود و درواقع جنگ پایان پذیرد و در روندی به ظاهر دموکراتیک نتانیاهو کنارهگیری کند. نتانیاهو هم شرط گذاشته که اگر در آینده محاکمه نشود، حاضر به کنارهگیری خواهد شد. وی از سابق پروندههای قضایی دارد و رقبایش منتظر هستند که با کنارهگیری وی، پروندهها را فعال کنند. اما نمیدانم که این شرط پذیرفته شده است یا خیر؟ ولی تقریبا زمزمههایی از او شنیده شده که گفته: «به کنارهگیری از سیاست فکر میکنم.» در چنین شرایطی این سناریو اجرا خواهد شد و درواقع پایان جنگ به این صورت خواهد بود. افکار عمومی در جهان غرب بر تصمیمات دولتهای غربی تاثیرگذار است. واقعا تحولات عجیبی را شاهد بودهایم که پیش از این سابقه نداشت. حضور نخستوزیر بلژیک و اسپانیا در مصر و گذرگاه رفح از آن جمله بود که با تشکیل کنفرانس مطبوعاتی اسرائیل را محکوم کردند و گفتند که شما دارید بیگناهان را میکشید! این باعث دیوانگی نتانیاهو و وزیر خارجهاش شد و بهشدت حمله متقابل کردند. اما معلوم بود که این نخستوزیران با تایید آمریکاییها و بایدن این کار را انجام دادند. آرای بایدن در نظرخواهیهایی که در حزب دموکرات انجام شده، 70 درصد میان اعضای حزب خودش ریزش کرده که اکثریت این 70 درصد، جوانان حزب دموکرات بودهاند و گفتهاند که حزب دموکرات همیشه شعار اصلیاش حقوق بشر بوده اما شما اکنون دست نتانیاهو را برای هر جنایتی باز گذاشتهاید. حالا بایدن میخواهد چهره اصلاحطلبی را که بهدنبال آتشبس و صلح است، از خود نشان دهد و نوع صحبتهایش با همین محتوا انجام میشود.
ادامه مطلب را اینجا بخوانید.