پانیذ رحیمی، خبرنگار: براساس آخرین گزارش هزینه- درآمد مرکز آمار ایران، حدود 46 درصد از خانوارهای شهری و 63 درصد از خانوارهای روستایی ایران فاقد اتو‌مبیل شخصی هستند. با این حساب در کنار قطار یکی از مهم‌ترین وسایل حمل‌و‌نقل عمومی قابل استفاده برای دهک‌های کم‌درآمد و فاقد اتومبیل، اتوبوس‌های شهری و بین‌شهری است. اما در سال‌های اخیر براساس آمارهای رسمی سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای و در سال‌جاری نیز براساس ادعای سخنگوی اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور، تعداد اتوبوس‌های بین شهری کشور به‌شدت کاهش یافته است. گزارش رسمی سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای نشان می‌دهد تعداد اتوبوس‌های کشور بین سال‌های 1393 تا 1401 کاهش 5500 دستگاهی داشته اما احمدرضا عامری، سخنگوی اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور مدعی است تعداد اتوبوس‌های بین شهری کشور از حدود 15 هزار دستگاه در سال‌های قبل در نیمه‌نخست امسال به کمتر از 6 هزار و 500 دستگاه رسیده است. این ادعا در‌صورت صحت، آسیب زیادی به دهک‌های کم‌درآمد و فاقد خودرو خواهد زد. پیگیری‌های «فرهیختگان» از سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای درخصوص صحت و سقم کاهش 9 هزار دستگاهی اتوبوس‌های بین‌شهری در نیمه‌نخست امسال بی‌نتیجه بود و پاسخ مناسبی به آن داده نشد. اما آنطور که رصد شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد برخی از کاربران موضوع کمبود اتوبوس و بلیت‌های بین‌شهری را مطرح کرده‌اند. فعالان حمل‌و‌نقل جاده‌ای ازجمله دلایل این اتفاق را کاهش تولید و واردات اتوبوس، قیمت‌های فضایی اتوبوس، نرخ پایین بلیت و اشتباهات تنظیم بازاری دولت می‌دانند که موجب شده اتوبوس‌‌داری توجیه اقتصادی نداشته باشد.

براساس آمارهای رسمی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور تعداد اتوبوس‌های بین‌شهری کشور از سال 1393 تا پایان 1401 با کاهش 5500 دستگاهی (26.5 درصد) از 20 هزار و 550 دستگاه به 15 هزار و 105 دستگاه رسیده است. گرچه این کاهش با عدم تغییر قیمت بنزین در چند سال اخیر و شیوع کرونا که اتوبوس‌داری را غیراقتصادی و خودروهای شخصی را دارای مزیت کرده بود، اما حالا احمدرضا عامری، سخنگوی اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور مدعی است تعداد اتوبوس‌های بین‌شهری کشور از حدود 15 هزار دستگاه در سال‌های قبل در نیمه نخست امسال به کمتر از 6 هزار و 500 دستگاه رسیده است! این مهم به آن معناست که در عرض یک‌سال تعداد ناوگان بین‌شهری کشور با کاهش 8 هزار و 605 دستگاه به عددی کمتر از نصف سال گذشته رسیده است. آمارها نشان می‌دهد تعداد اتوبوس‌های بین‌شهری کشور در سال 1394 در حدود 5 هزار دستگاه کمتر از سال قبل بوده اما پس از آن تا سال 1401، بیش از حدود 3 هزار دستگاه تفاوت نداشته است و این تغییر (اتفاق امسال) در صورت صحت حداقل در 10 سال اخیر بی‌سابقه بوده است.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.