تداوم رشد 7 درصدی

بر اساس آخرین نتایج حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران، تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰ در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۲ با نفت به رقم 219 هزار میلیارد تومان و بدون نفت به 185 هزار میلیارد تومان رسیده است. با این حساب، رشد اقتصادی با نفت 7.1 درصد و بدون نفت 4.2 درصدی در تابستان سال ١٤٠٢ به ثبت رسیده است. نگاهی به وضعیت رشد اقتصادی با نفت در 62 فصل اخیر (از بهار 1387 تاکنون) نشان می‌دهد رشد اقتصادی بدون نفت بهار و تابستان امسال بدون در نظر گرفتن سال 1395 (سال اول برجام و افزایش قابل توجه فروش نفت) ازجمله رشدهای بالای 62 ماه اخیر بوده است. در خصوص رشد اقتصادی بدون نفت نیز، رشد 4.2 درصدی فعلی تداوم رشد مثبت اقتصادی طی 13 فصل اخیر است. این موضوع از این منظر مهم است که رشد اقتصادی بدون نفت، یک رشد باکیفیت‌تر بوده که اگر آن را در کنار رشد مثبت تشکیل سرمایه بگذاریم، اتفاق مثبتی بوده است. همچنین باید توجه داشت رشد مثبت 4.2 درصدی بدون نفت تابستان در شرایط رقم می‌خورد که بنگاه‌های اقتصادی کشور همچنان از ناحیه کمبود برق و قطعی آن رنج می‌برند و رشد بخش برق و رشد بخش کشاورزی نیز منفی بوده است.

تکرار رشد مثبت 16ماهه صنعت
گزارش مرکز آمار ایران از رشد ارزش‌افزوده رشته‌فعالیت‌های عمده اقتصادی به قیمت ثابت سال 1390 نشان می‌دهد طی تابستان 1402 بالاترین رشد رشته‌فعالیت‌ها مربوط به بخش استخراج نفت و گاز با 25.6 درصد بوده است. این میزان در بهار 1402 نیز 19.8 درصد بوده که هر دو بالاترین مقدار چند فصل اخیر هستند. پس از بخش نفت، بالاترین رشد ارزش افزوده در بین رشته‌فعالیت‌های عمده اقتصادی مربوط به گروه صنایع و معادن با 8.7 درصد، گروه خدمات با 7.5 درصد، گروه ساختمان با 2.9 درصد، صنعت با 2.6 درصد و بخش کشاورزی با منفی 3.2 درصد بوده است. در بخش خدمات بالاترین رشد در زیربخش‌های مربوط به بخش خدمات عمومی، اجتماعی و شخصی با 33.5 درصد و واسطه‌گری مالی با 16.9 درصد رشد بوده است. این موضوع نشان می‌دهد در کنار بخش نفت بخش‌های غیرتولیدی همچون واسطه‌گری‌های مالی رشد قابل‌توجهی دارند. اقتصاددانان بر همین اساس رشد اقتصادی را در یک طیف رشد اقتصادی باکیفیت و رشد اقتصادی بی‌کیفیت تقسیم‌بندی می‌کنند که منظور بخش بی‌کیفیت اولا بخش نفت بوده که رشد اقتصادی ناشی از آن معمولا ناپایدار و ناشی از گشایش‌های سیاسی در اقتصاد ایران بوده است. آمارها نشان می‌دهد یکی از اتفاقات مثبت سال‌های اخیر، تکرار 16 ماهه رشد مثبت رشته فعالیت بخش صنعت است. در کنار بخش صنعت رشد مثبت 2 فصل اخیر بخش ساختمان و تداوم 18 ماهه رشد مثبت بخش خدمات نیز حائز اهمیت است. اما در بین رشته فعالیت‌ها رشد بخش کشاورزی طی 10 فصل اخیر (از بهار 1400 تاکنون) همواره منفی بوده و در دو فصل بهار و تابستان به ترتیب منفی 4.6 و منفی 3.2 را به ثبت رسانده است. تداوم خشکسالی‌ها احتمالا مهم‌ترین دلیل رشد منفی این بخش بوده است.

ادامه مطلب را اینجا بخوانید.