میدان دیپلماسی رسانه‌ای

ایمان شمسایی، مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: سه‌شنبه گذشته گروهی 16 نفره، از مدیران، سردبیران و خبرنگاران به لبنان سفر کردند که بازدید و جلسه، مانند دیگر سفرهای اینچنینی درون‌مایه آن بود. این مساله، نه تازگی دارد نه تعجب. در سنوات مختلف و یکی از وظایف حوزه رسانه‌ای دولت و مشخصا معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد برگزاری چنین سفرهایی بوده و لبنان هم به سبب مرکزیت حوزه رسانه‌ای در منطقه و اشتراکات متعدد فرهنگی و سیاسی با کشورمان، همیشه جزء اصلی‌ترین کاندیداهای این اردوها بوده است. اما اکنون و در این شرایط، ماجرا کمی متفاوت بود به‌گونه‌ای که تقریبا در تمامی جلسات، هیات ایرانی از لبنانی‌ها این جمله را می‌شنید: «اینکه در مقطع حساس جنگ جبهه مقاومت با دشمن صهیونیستی سفر به لبنان را انتخاب کردید جای قدردانی مضاعف دارد.»
سفر چه بود و چه گذشت
در روایت چند پاراگرافی و مرسوم باید نوشت «روایت فتح» نام کاروان رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران بود که به لبنان اعزام شد و پس از شرکت در 11 برنامه اعم از بازدید و جلسات هم‌اندیشی، به کشور بازگشت.
هدف از این سفر سه روزه، دیدار با مسئولان فرهنگی و سیاسی لبنان و گروه‌های مردمی جبهه مقاومت به‌منظور تبادل دیدگاه‌ها در اعلام همبستگی رسانه‌های جمهوری اسلامی با محور مقاومت و هم‌افزایی در برابر اقدامات رسانه‌ای - تبلیغاتی رژیم‌صهیونیستی بود. اعضای کاروان را سه مدیرمسئول، سه سردبیر، پنج خبرنگار برگزیده جشنواره ملی رسانه‌ها، یک خبرنگارمترجم، یک مستندساز و سه مسئول حوزه مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل دادند. رسانه‌های ایسنا، جوان، ایران، وطن امروز، مشرق، تهران تایمز، شرق، تسنیم، صبح تبریز، برنا، فرهیختگان و نورنیوز در این سفر نماینده داشتند. سرپرستی گروه را معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برعهده داشت و مدیران کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی و رسانه‌های خارجی او را همراهی کردند. دیدار با معاون اجرایی حزب‌الله لبنان، گردهمایی گرو‌ه‌های فلسطینی مقیم در لبنان، حضور در گلزار شهدای مقاومت و بازدید از شبکه تلویزیونی المنار و ملاقات با مدیران رسانه‌ای حزب‌الله، برنامه‌های روز نخست کاروان روایت فتح بود. عزیمت به جنوب لبنان و دیدار با تعدادی از مسئولان و فرماندهان حزب‌الله و جلسه پرسش‌وپاسخ با موضوع جنگ غزه و موضع و حضور نیروهای مقاومت لبنان در آن، حضور در منزل سه شهید حزب‌الله در نبطیه که در درگیری‌های اخیر به شهادت رسیدند و جلسه با نمایندگان تشکل‌های سیاسی – مردمی فلسطینی و لبنانی حامی مقاومت، برنامه‌های روز دوم بود. گروه رسانه‌ای جمهوری اسلامی، آخرین روز سفر خود را با دیدار وزیر فرهنگ لبنان آغاز کرد. سپس به شبکه المیادین رفت و ضمن بازدید از استودیو و تحریریه این تلویزیون، با غسان بن‌جدو، رئیس هیات‌مدیره و از خبرنگاران و مدیران رسانه‌ای سرشناس جهان عرب دیدار و گفت‌وگو کرد. گفت‌وگو با اسامه حمدان از مسئولان ارشد جنبش حماس و حضور در سفارتخانه جمهوری اسلامی و گفت‌وگو با سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان، آخرین برنامه گروه ایرانی در این سفر سه روزه بود.
میدان یا دیپلماسی؟
جنگ هفت دهه‌ای با دشمن صهیونیستی به‌ویژه در 40 سال اخیر که جمهوری اسلامی شاخص‌ترین پایگاه مبارزه با این غده سرطانی است، بیش از آنکه در میدان نبرد کارساز باشد، در رسانه دنبال می‌شود. مظلوم‌نمایی غاصبان با افسانه هولوکاست تا اتخاذ سیاست‌های دوگانه حقوق‌بشری، تنها زمانی به کرسی حداقلی در ذهن‌ها نشسته که رسانه و حتی کمپانی‌های سینمایی پشتوانه آن شده‌اند. در این شرایط، لبنان در نزدیکی معرکه و سرشناس در حوزه رسانه و ایران به‌عنوان قدرت اول سیاسی نظامی خاورمیانه محل تجمیع فکرها و مبارزه سیاسی، فرهنگی، هنری و رسانه‌ای با پدیده شوم اشغال و اشغالگری و نژادپرستی است. حال در شرایط جنگ جدید و غوغای طوفان ‌الاقصی، نگاه‌ها ابتدا به میدان مبارزه و اراضی اشغالی به‌ویژه غزه است و همزمان به جهان و پیرامونی که رسانه برای افکار عمومی می‌سازد.
هیات رسانه‌ای جمهوری اسلامی در این شرایط به لبنان رفت تا گامی در جهت تحقق این دیپلماسی بردارد. در این میان چند مساله مهم است.
1. ترکیب اعضا از تمامی گونه‌های رسانه‌ای، سلایق سیاسی، تهرانی و کشوری و سطوح کاری در مسئولیت تحریریه‌ها بود تا نمادی از جامعه رسانه‌ای کشور باشد.
2. پرسش و پاسخ با مسئولان میدان و گروه‌های مردمی فلسطینی و لبنانی باعث شد تا نمایندگان رسانه‌های ایرانی بی‌واسطه از تحولات باخبر شوند.
3. بازدید از جنوب لبنان و مناطقی که در گذشته جنگی بوده و اکنون نیز تهدید می‌شود همراه با همکلامی با فرماندهان کف میدان، شمای کلی ازدرگیری‌ها را به هیات ایرانی منتقل کرد.
4. دست آخر هم همین حضور نمادین که قطعا خبر و رویکردش به دوست و دشمن این مبارزه منتقل شده، نشان داد که دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی همچون میدان جنگ، همسو و همراستا با جبهه مقاومت دربرابر دشمن بشریت است.