فرهیختگان: دانشگاه آزاد یکی از ارکان مهم در ارتقا و رشد علمی کشور است، این دانشگاه با بیش از یک میلیون و 200 هزار دانشجو و بالغ بر 21 هزار عضو هیات‌علمی سیستم جامع و وسیعی از تولید علم و دانش و فناوری، توزیع و انتشار را پشتیبانی می‌کند تا جایی که این روزها تولید‌ بالغ بر 20 درصد انتشارات علمی پر استناد و اثرگذار کشور را از آن خود کرده است. در این گزارش تلاش کرده‌ایم تا بخشی از دستاوردهای این دانشگاه در سبد تولیدات علمی کشور و همچنین در مقایسه با دانشگاه‌های مطرح ایران مورد ارزیابی قرار گیرد. دستاوردهایی که طبق آمار و ارقام برتری این دانشگاه را طی سال‌های اخیر با سنجه‌های مختلف از قبل تعداد مقالات منتشر شده، تعداد استنادات، مقالات داغ و... مورد بررسی قرار گرفته است.

اگر به آمار تولید مستندات علمی 25 دانشگاه برتر ایران در پایگاه WOS (شاخصESI)، نگاهی بیندازیم، متوجه خواهیم شد که سهم دانشگاه تهران در تولید مستندات علمی 9 درصد، علوم پزشکی تهران 8 درصد، تربیت‌مدرس 5 درصد، امیرکبیر 5 درصد، علوم پزشکی شهیدبهشتی 5 درصد و... است و دانشگاه آزاد در این لیست 18 درصد سهم تولید مستندات علمی کشور را برعهده دارد.

البته ممکن است برای برخی این سوال پیش بیاید که دانشگاه تهران با حدود 2 هزار هیات‌علمی سهم 9 درصدی مطلوبی دارد، اما دانشگاه آزاد با 20 هزار هیات‌علمی فقط 18 درصد تولید علمی داشته است.

این در حالی است که در دانشگاه آزاد فقط حدود 6 هزار هیات‌علمی از آمار 20 هزار نفری آنها در تولیدات علمی سهم دارند، بنابراین سهم 18 درصدی نشان‌دهنده نسبت مطلوب دانشگاه آزاد در تولید مستندات علمی کشور است.

همچنین از نقطه‌ نظر کیفی نیز بررسی آمار تعداد ارجاع به مقالات نشان می‌دهد سهم دانشگاه آزاد در بین 25 دانشگاه برتر کشور 17 درصد و در حوزه تولید مقالات برتر نیز سهم 18 درصد را با اختلافی مشابه نسبت به تعداد ارجاعات و تعداد مقالات برتر سایر دانشگاه‌های برتر کشور دارد، بنابراین دانشگاه آزاد نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

آن‌طور که بیژن رنجبر، قائم مقام دانشگاه آزاد چندی پیش گفته است به استناد پایگاه علم‌سنجی دانشگاه آزاد (سایمت) از سال 2017 تا 2022 نیز حدود 12 هزار مقاله سهم دانشگاه آزاد در تولید علمی کشور بوده که اگر سهم دانشگاه آزاد را از مقالات کشور جدا کنیم در مقایسه با ترکیه و عربستان‌سعودی در سال 2021 از نظر تولید مستندات علمی سقوط می‌کنیم و ترکیه صدرنشین می‌شود.

«نشریه‌های علمی» بسترهای مهمی هستند که به محققان کمک می‌‌کنند آثار خود را در ابعادی وسیع در اختیار دیگران قرار دهند. اما آنچه مهم بوده کیفیت این مجلات است. یعنی همواره تلاش کرده‌اند تا مقالات خود را در مجلاتی چاپ کنند که ارزشمندتر از سایر مجلات باشد، بر همین اساس مسئولان دانشگاه آزاد تلاش کرده‌اند در این عرصه پیشتاز باشند و بستر مجلات باکیفیتی را برای محققان خود فراهم کنند. یکی از این مجلات نانوساختار در شیمی است. با انتشار فهرست JCR توسط موسسه کلاریویت آنالایتیکس در سه سال متوالی نشریه‌ Journal of Nanostructure in Chemistry ‌از دانشگاه آزاد بالاترین ضریب تاثیر را در بین نشریات کشور به‌دست آورده و مورد تقدیر معاون علمی سابق ریاست‌جمهوری و ‌کمیسیون نشریات وزارت عتف قرار گرفته است. در آخرین فهرست انتشاری (JCR2022) این نشریه همچنان در کشور پیشتاز و دارای بالاترین ضریب تاثیر IF=10.1 است.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.