راهپیمایی صلح در «سربرنیتسا»

مراسم پیاده‌روی صلح مارش میرا به‌منظور بزرگداشت شهدای نسل‌کشی «سربرنیتسا» (در جریان جنگ دهه ۱۹۹۰ میلادی در منطقه بالکان) در کشور بوسنی‌‌وهرزگوین برگزار می‌شود. این مراسم که هرساله از ۶ تا ۱۶ جولای(۱۵ تا ۲۵ تیرماه) برگزار می‌شود محفلی برای گردهمایی مسلمانان، مسیحیان صلح‌طلب و اهالی فرهنگ و ادبیات از نقاط مختلف جهان است. امسال تعدادی از هنرمندان ایرانی نیز در این مراسم شرکت کرده‌اند. مجید قیصری، مرتضی قاضی، رادمان رسولی‌مهربانی، حامد عسکری، افروز مهدیان، محسن رضوانی، حسن حبیب‌الله‌زاده، محمدرضا شهیدی‌فرد و مریم برادران ازجمله نویسندگانی هستند که در این مراسم شرکت کرده‌اند.
هرساله در مسیر 110 کیلومتری «جاده مرگ» پیکرهای جدیدی از مسلمانانی که در این نسل‌کشی حضور داشتند، تفحص می‌شود. این موضوع باعث شده که داغ این نسل‌کشی هنوز هم در دل مسلمانانی که به «سربرنیتسا» سفر می‌کنند تازه باشد. این روزها صفحات فضای مجازی ایرانیانی که به «سربرنیتسا» سفر کرده‌اند پر از تصاویر این راهپیمایی بزرگ است. تصاویری که دست به دست در شبکه‌های مجازی می‌چرخد تا سندی باشد بر جنایت‌های بزرگی که به مسلمانان جهان روا داشته‌اند.
در ابتدای دهه 90 میلادی پس از فروپاشی شوروی، یوگسلاوی نیز به کشورهای مختلف تجزیه شد. کشورهایی مانند صربستان، کرواسی، آلبانی و... قبل از اتحاد به‌صورت مستقل اداره می‌شدند. بوسنی‌وهرزگوین نیز یکی از کشورهایی بود که اعلام استقلال کرده بود. با توجه به اینکه تعداد مسلمانان در کل کشور بوسنی از دو فرقه دیگر بیشتر بود با برگزاری انتخابات سراسری و آزاد، حزب SDA به رهبری علی عزت بگوویچ به نمایندگی از مسلمانان قدرت را به‌دست گرفت. همین موضوع باعث آغاز جنگ بوسنی و حمله صرب‌ها و کروات‌ها به مسلمانان شد.
غرب و شرق راه کاهش قدرت مسلمانان را تجزیه بوسنی و اتصال بخش‌های صرب‌نشین به صربستان، کروات‌نشین به کرواسی و در نتیجه کاهش مناطق تحت کنترل مسلمانان دیدند؛ اما با توجه به دست برتر مسلمانان در جنگ بر اثر کمک‌های ایران، غرب و شرق به‌صورت کامل به این اهداف دست نیافتند. الحاق قسمت‌های صرب‌نشین به صربستان و کروات‌نشین به کرواسی محقق نشد اما 49 درصد کل کشور بوسنی به صرب‌ها واگذار شد و آنها جمهوری خودمختار «صربسکا» تحت حکومت مرکزی بوسنی را تشکیل دادند در حالی که قبل از جنگ و در دوره حاکمیت یوگسلاوی فقط 33 درصد جمعیت و خاک بوسنی را در اختیار داشتند.
همچنین کروات‌ها در حالی که قبلا 17 درصد از جمعیت و سرزمین بوسنی را در دست داشتند و در زمان جنگ نیز بخشی از آن را از دست داده بودند در شرایط صلح و حمایت جامعه بین‌المللی توانستند علاوه‌بر اشغال 33 درصد از بوسنی در حکومت فدراسیون در شورای ریاست‌جمهوری نیز بیش از حد انتظار سهم ببرند.
اما پیش از پیگیری تجزیه توسط جامعه جهانی در روزهای صلح نیاز به یک جنگ تمام عیار برای بیرون راندن مسلمانان از برخی شهرهای مهم بود، شهرهای مسلمان‌نشین در دل صرب‌ها هدف این اقدام بود. یکی از مهم‌ترین این شهرها «سربرنیتسا» بود.
11 جولای 1995 روز کشتارجمعی 8372 مرد مسلمان بوسنیایی توسط صرب‌ها در شهر «سربرنیتسا» است. صرب‌ها در جریان این قتل‌عام، هزاران زن را نیز مورد تجاوز وحشیانه و آزار و اذیت قرار دادند. این جنایت به‌عنوان وحشیانه‌ترین اقدام در اروپا پس از جنگ جهانی دوم و توسط دو دادگاه بین‌المللی به‌عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته شده است.