زهرا رمضانی – فاطمه طاریبخش، گروه دانشگاه: آییننامه ارتقا که این روزها بار دیگر به موضوع داغ نظام آموزش عالی تبدیل شده، تا امروز سه بار دستخوش تغییر شده است. قانونی که اولین بار در سال 87، بار دیگر با فاصله زمانی دوساله و آخرین بار هم سال 94 تغییراتی را تجربه کرد. با این حال هنوز این آییننامه فاصله زیادی با انتظارات جامعه دانشگاهی دارد. آییننامه ارتقا را باید ازجمله موضوعات چالشبرانگیز نظام آموزش عالی کشور دانست. قانونی که طی یک دهه اخیر با انتقادات زیادی از سوی فعالان آموزش عالی همراه بوده است اما در رأس آنها، مقاممعظمرهبری نیز در دیدارهای مختلفی که با جامعه دانشگاهی داشتند، به طرق مختلف به ناکافی بودن این آییننامه برای تسهیل مسیر حضور فعال اساتید در رفع چالشهای صنعت و جامعه تاکید داشتند. مطالبهای که 25 مهر ماه امسال در دیدار ایشان با نخبگان و استعدادهای برتر علمی بار دیگر مطرح شد. ایشان در این دیدار با انتقاد از مشروط بودن ارتقای اساتید به مقالات علمی، این مساله را غیرمنطقی دانستند. بعد از صحبتهای ایشان انتظار میرفت تا مسئولان در ردههای مختلف با برگزاری مصاحبه یا انتشار پستهای مختلف در فضای مجازی نسبت به این مهم واکنش نشان دهند؛ موضوعی که تنها چهار روز بعد رنگ واقعیت به خود گرفت. در حقیقت نشست بررسی تغییر ملاک ارتقای اعضای هیاتعلمی در شورای عالی انقلاب فرهنگی کمتر از یک هفته برگزار شد. آنچه درباره این جلسه و جلساتی از این دست که گویی قید فوریت تنها در برپایی آن وجود دارد، به چشم میآید، بیشتر از آنکه به راهکار عملی و علمی برای برونرفت نظام آموزش عالی از چالشهای مرتبط با ارتقای اساتید منتهی شود، تنها در حد ترسیم وضعیت موجود که دیگر همه فعالان این حوزه تصویر واضحی از آن دارند، خلاصه میشود. موضوع قابل تامل دیگر اینکه هرچند آییننامه ارتقا قرار بود سال 1400 دوباره دستخوش تغییراتی شود، اما نهتنها هنوز این اتفاق نیفتاده، بلکه به گواه برخی از کارشناسان آییننامه جدید که این روزها در شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی میشود، تغییر ویژهای نسبت به آخرین نسبت آییننامه که مربوط به سال 94 است، ندارد. البته شاهد مثال این امر را هم میتوان برگزاری همین جلسه 29 مهر ماه دانست. جلسهای که نشان میدهد هنوز آییننامه جدید فاصله معناداری تا تحقق نگاه رهبری و کم کردن وزن مقالهمحوری در ترفیع اساتید دارد. نکته دیگر اینکه با وجود مشخص بودن چالشهای این حوزه و حتی وجود آییننامه، آنچه امروز از اهمیت بالایی برخوردار است، سرعت عمل و استفاده از بدنه کارشناسی این حوزه برای رسیدن به راهکارهای عملیاتی این حوزه است. مسالهای که به نظر میرسد حداقل در بازنگری آییننامه جدید مورد توجه قرار نگرفته است. آنگونه که برخی کارشناسان میگویند تعارض منافع یکی از دلایل منع دستیابی به آییننامهای مطلوب است. «فرهیختگان» در پرونده امروز مروری بر نقدهای وارد به آییننامه کنونی در کنار ارائه راهکار داشته است.
پژوهشگر مرکز پژوهشهای مجلس: اثرگذاری استاد و کارآمدی دانشگاه در ارتقا تاثیر داده شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی:امتیاز ارتقا به پژوهشهای مسالهمحور تعلق میگیرد.