• تقویم روزنامه فرهیختگان ۱۴۰۲-۰۷-۲۴ - ۰۱:۲۶
  • نظرات روزنامه فرهیختگان۱
  • 0
  • 0
تراژدی موج نو؛

مهرجویی؛ مرد اول داستان تقابل با فیلمفارسی‌های مبتذل دهه ۵۰

امیدواریم این آخرین باری نباشد که درباره داریوش مهرجویی می‌نویسیم و البته که چنین نخواهد بود. او سال‌های سال، قبل از اینکه همه ما چشم به این دنیا باز کنیم، چه بزرگ‌ترهایمان و چه جوان‌ترها، در عالی‌ترین تراز ملی و بین‌المللی فیلم می‌ساخت و بخش چشمگیری از آنچه امروز به‌عنوان سینمای ایران می‌شناسیم، مرهون کارهایی است که او ساخت.

مهرجویی؛ مرد اول داستان تقابل با فیلمفارسی‌های مبتذل دهه ۵۰

میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار گروه فرهنگ: امیدواریم این آخرین باری نباشد که درباره داریوش مهرجویی می‌نویسیم و البته که چنین نخواهد بود. او سال‌های سال، قبل از اینکه همه ما چشم به این دنیا باز کنیم، چه بزرگ‌ترهایمان و چه جوان‌ترها، در عالی‌ترین تراز ملی و بین‌المللی فیلم می‌ساخت و بخش چشمگیری از آنچه امروز به‌عنوان سینمای ایران می‌شناسیم، مرهون کارهایی است که او ساخت. فیلمسازی که گذشته از چالش‌های نظری درباره محتوای آثارش - چیزی که نشان می‌داد او از لحاظ محتوایی هم جدی است - به لحاظ سطح کیفی آثار تا «میهمان مامان» عالی بود و شاید بعضی‌ها «نارنجی‌پوش» او را هم دوست داشته باشند. شکی نیست که همین کارنامه پروپیمانی برای یک کارگردان است؛ کارنامه‌ای که حتی یک‌پنجم از وزن آن برای نامدار شدن هر فیلمساز و ورودش به لیگ تاریخی قهرمانان کافی به نظر می‌رسد. مهرجویی را می‌شود محجوب‌ترین یا لااقل یکی از محجوب‌ترین روشنفکران عرفی ایران، نه‌تنها در وادی سینما، بلکه به‌طور کل در دنیای روشنفکری ایران دانست. او یک روشنفکر عرفی بود اما ضددین نبود و متلک‌های موذیانه هم نمی‌انداخت. فیلمسازی که پیش از انقلاب با دید انتقادی نسبت به نظم سیاسی و اجتماعی وقت، طرفدار طبقات محروم بود و پس از انقلاب، دغدغه طبقه متوسط و به‌خصوص زنان طبقه متوسط را پیدا کرد. او کسی بود که بخش قابل توجهی از سواد بصری کارگردانان ایرانی در میزانسن، مدیون تماشای آثارش است و میزانسن را از دل فیلمنامه بیرون می‌کشید و در سینمای اقتباسی ایران هم به بالاترین قله‌ها رسید؛ هنری که امروز مهجور است. داریوش مهرجویی در شامگاه ۲۲ مهرماه به همراه همسرش وحیده محمدی‌فر به قتل رسید و نوع مرگ او طوری بود که همه را غافلگیر کرد. راستش این خبر به هر کسی می‌خورد به جز داریوش مهرجویی. چند صحنه قتل را در فیلم‌های او به یاد دارید یا اصلا در سینمای مهرجویی کجا به قتل اشاره می‌شود؟ یک بار حمید هامون می‌خواست همسر بی‌وفایش را از دور با تفنگ دوربین‌دار بزند که او هم دلش نیامد. این خداحافظی ما با پدربزرگ عصبی و کمی بدخلق اما خوش‌ذات سینمای ایران، می‌توانست همین قدر غمبار باشد که حالا هست، اما لااقل اینقدر دردناک نباشد. در ادامه مطالبی آمده که سینمای مهرجویی را از چشم‌انداز دو نویسنده روزنامه «فرهیختگان» بررسی می‌کند و گزارشی هم به آن ضمیمه شده که آثار مکتوب آقای مهرجویی را از نظر گذرانده است. در مطلبی دیگر، از خود مهرجویی و سینمایش و کتاب‌هایش فاصله گرفته‌ایم و به حواشی قتل او و بازتاب رسانه‌ای و اجتماعی‌اش پرداخته‌ایم.

فیلمسازی که دوربین قلمش بود

در جست‌وجوی قاتل مهرجویی

پایان آیرونیکِ مهرجویی!

آه از این سردابه قرون وسطایی

نظرات کاربران
تعداد نظرات کاربران : ۱

روزنامه فرهیختگاننظرسنجی

مناظره‌های دور دوم، چقدر شما و اطرافیانتان را به مشارکت در انتخابات ترغیب کرده است؟



مشاهده نتایج

یادداشتهای روزنامه فرهیختگانیادداشت

سهم طبقۀ متوسط از صنعت سریال‌سازی؛

«افعی تهران» از چه کسی انتقام گرفت؟

فرصتی برای تجدید ظهور «خوبی مردم ایران»؛

مفهوم ملت را زنده کردند

فیلم پرحاشیه «بیبدن» با قصه‌‌ای به‌اندازه از ایده‌ای مهم دفاع کرد؛

سینمای اجتماعی زنده است

درباره فیلم «بی‌بدن»؛

قصه‌گویی شرافتمندانه درباره قصاص

مصطفی قاسمیان، خبرنگار:

یک درامدی خوب و تماشاگرپسند

اهل ملت عشق باش؛

عشق و دیگر هیچ...

آقای کارگردان! چه داری می‌کنی با خودت؟!

آنتی ‌کانسپچوآل آرت ترک و کُرک و پَر ریخته حسن فتحی

مریم فضائلی، خبرنگار:

چشم‌هایمان گناه داشتند!

میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار گروه فرهنگ:

رویاهای شخصی‌ات را نفروش!

سریال پرطرفدار «حشاشین» چه می‌گوید؛

علیه شیعه یا علیه اخوان؟

راضیه مهرابی‌کوشکی، عضو هیات‌‌علمی پژوهشکده مطالعات فناوری:

فیلم «اوپنهایمر» به مثابه یک متن سیاستی

میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار گروه فرهنگ:

از شما بعید بود آقای جیرانی

ایمان‌ عظیمی، خبرنگار:

دیکته نانوشته غلط ندارد

درباره هزینه‌ای که می‌شد صرف «هفت سر اژدها» نشود؛

چرخ را از نو اختراع نکنیم

فرزاد حسنی بعد از سال‌ها، به قاب تلویزیون آمد؛

بازگشت امیدوارکننده

در نقد بهره کشی «علی ضیا» از شهرت؛

از موج ابتذال پیاده شو

محمد زعیم‌زاده، سردبیر فرهیختگان:

در عصر پساواقعیت به احمد خطر حرجی نیست اما...

سیامک خاجی، دبیر گروه ورزش:

برای خداحافظی زود بود آقای جملات قصار!

محمدرضا ولی‌زاده، فرهیختگان آنلاین:

عجایب آماری دیدم در این دشت!

محمدامین نوروزی، مستندساز:

از این طرف که منم راه کاروان باز است...

فاطمه دیندار، خبرنگار:

برای درخشش سیمرغ‌های بلورین

محمد زعیم‌زاده، سردبیر؛

کدام سینما؟کدام نقد؟

حامد عسکری، شاعر و نویسنده:

فیلم دیدن با چشم‌های تار...

چهل و دومین جشنواره فیلم فجر؛

چند نقد بر فیلم سینمایی «آپاراتچی»

«صبحانه با زرافه‌ها»؛

یک وس اندرسون ایرانی تمام‌عیار

ویژه‌نامه جشنواره فیلم فجر؛

«صبحانه با زرافه‌ها»؛ معنازدایی از جهان

«صبحانه با زرافه‌‌ها»؛

تهش هیچی نیست، پس لذت ببر!

درباره فیلم جدید سروش صحت؛

قرار صبحانه با خودمان

هومن جعفری، خبرنگار:

مردی که سازش نمی‌کرد

در روزگار بی‌مایگی حضور قاف غنیمتی است؛

برای «قاف» و عمو اکبر

تولد قاف به میزبانی اکبر نبوی با همکاری «فرهیختگان»؛

«قاف» نمی‌خواهد متکلم‌ وحده باشد

میلاد جلیل‌زاده، خبرنگار گروه فرهنگ؛

هنوزم نقش بازی می کنی آقای فرخ نژاد؟

خبرهای روزنامه فرهیختگانآخرین اخبار