زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز: روز گذشته خبری مبنی‌بر این منتشر شد که ارتش رژیم‌صهیونیستی پس از اینکه از مردم غزه درخواست کرده بود از جنوب غزه خارج شوند، تنها سه دقیقه بعد، جنوب غزه را بمباران کرد و سه کاروان از مردم جنگ‌زده غزه به شهادت رسیدند. دقیقا امروز نهمین روز از طوفان الاقصی است. 9 روز گذشته، جهان در بهت و حیرت تصمیم حماس برای حمله به اسرائیل بود. آنگونه که از تعداد کشته‌شده‌های اسرائیلی و تعداد مفقودان این رژیم پیداست، رژیم‌صهیونیستی از این حمله حماس غافلگیر شده بود و کمتر انتظار داشت که خشم فرو خورده این سال‌ها به یکباره به شکل موشک‌های حماس بر سرش آوار شود. منصور براتی، کارشناس امور بین‌الملل و اسرائیل‌شناس معتقد است نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توانیم بگوییم این حمله حماس، اسرائیلی‌ها را در روزهای اول غافلگیر و بهت‌زده کرد. این اسرائیل‌شناس و کارشناس امور بین‌الملل می‌گوید: «حتی اگر در ادامه جنگ شرایط به‌گونه‌ای رقم بخورد که اسرائیلی‌ها نتیجه جنگ را به‌نفع خودشان رقم بزنند، باز هم می‌توانیم بگوییم که در ابتدای این حمله اسرائیلی‌ها غافلگیر شدند. چند دلیل برای غافلگیری اسرائیلی‌ها وجود دارد. در درجه اول، میزان تلفات اسرائیلی‌ها بسیار زیاد است. 1500 اسرائیلی تا الان کشته شدند. 3500 نفر زخمی و نزدیک به 200 اسیر دارند. از این تعداد تلفات و زخمی‌ها حتی می‌توانیم بگوییم که اسرائیلی‌ها خودشان در دام خودشان نیز افتاده‌اند. همچنین دلیل دوم این است؛ نوع اظهارات مقامات اسرائیلی که از روز شنبه درحال گفت‌وگو درباره وضعیت جنگ هستند، خود آن‌ هم نشان‌دهنده یک نوع بهت، شک و غافلگیری است. یعنی از روز اول نتانیاهو و وزیر دفاع به شکلی صحبت می‌کردند که باورشان نمی‌شد چنین اتفاقی افتاده و فرمانده ارتش اسرائیل نیز در مصاحبه‌ای اعلام کرد که غافلگیر شدیم و نتوانستیم از حمله حماس جلوگیری کنیم. دلیل سومی نیز می‌توانیم در اینجا برشماریم. در ماه‌های آینده برای مقام‌های ارشد اسرائیلی توسط مقام‌های قضایی این رژیم، پرونده‌هایی مطرح خواهد شد و مورد محاکمه قرار می‌گیرند. بر این مساله بازرس کل اسرائیل تاکید کرده و چند روز گذشته اعلام کرد که پرونده مقامات اسرائیلی را مورد بررسی قرار خواهند داد. تمام اینها نشان می‌دهد که یک غافلگیری رخ داده است.» چند روز گذشته اسرائیل اعلام کرد که قصد حمله زمینی به فلسطین را دارد و از طرف دیگر دولت آمریکا از مقامات رژیم‌صهیونیستی خواست تا ورود زمینی به خاک فلسطین را به تعویق بیندازند. منصور براتی در این باره معتقد است که تحلیل و پیش‌بینی چنین امری دو حالت دارد. حالت اول این است که اسرائیلی‌ها برای تلفات بالا و ضربه سنگینی که خورده‌اند، ممکن است احساس کنند که به گرفتن تلفات سنگین از یا به قول خودشان تنبیه اساسی مقاومت نیاز دارند. اگر این مساله برایشان حیثیتی شده باشد، احتمالا ما شاهد ورود نیروی زمینی ارتش رژیم‌صهیونیستی خواهیم بود.

احتمال تلفات بیشتر در صورت ورود زمینی ارتش اسرائیل
در روزهای اخیر اسرائیلی‌ها نسبت به آغاز عملیات زمینی خود در غزه هشدار داده و خواستار خروج غیرنظامیان از مناطق شمالی این منطقه شده‌اند. در نتیجه گروه بزرگی از ساکنان این منطقه به سوی بخش‌های جنوبی‌تر غزه حرکت کرده‌اند. به این ترتیب شمار آوارگان غزه به 500 هزار نفر رسیده است. البته ممکن است اسرائیلی‌ها رفته‌رفته تصور کنند ترسی که به‌وجود آورده‌اند کافی است و به‌دلیل خطرات ورود زمینی از انجام این کار منصرف شوند. اما اگر صهیونیست‌ها در مورد ورود نیروی زمینی خود به غزه تصمیم نهایی را بگیرند، ممکن است شاهد دو اتفاق باشیم؛ از یک‌سو شاید این حمله باعث افزایش شدید تلفات اسرائیل در جنگ شود و از سوی دیگر ممکن است یک بحران انسانی بی‌سابقه در غزه رقم بزند. آشنایی نیروهای مقاومت با غزه باعث می‌شود این منطقه برای اسرائیلی‌ها به‌راحتی به کمین‌گاه و تله تبدیل شود. باید صبر کنیم و ببینیم تصمیم اسرائیلی‌ها در این زمینه چیست.
احتمال ورود حزب‌الله برای کاهش فشار روی غزه بالاست
براتی در رابطه با ورود بیشتر حزب‌الله نیز بر این باور است که بیشترین میزان امکانی که برای گسترش جنگ وجود دارد، ورود حزب‌الله لبنان به این جنگ است. او می‌گوید: «در بین بخش‌های مختلف گروه‌های مقاومت، امکان ورود حزب‌الله به جنگ بیشتر از سایر بخش‌های دیگر است. مثلا احتمال ورود سوریه میزان کمتری است. اما حزب‌الله لبنان چندباری نسبت به ورود زمینی ارتش لبنان تاکید کرده بود و ممکن است درگیری‌ها را در این باره افزایش دهد تا اسرائیل فشار کمتری را به غزه وارد کند و تمرکزش به‌هم بخورد. از طرفی در صورت ورود حزب‌الله لبنان، ارتش تصمیم بگیرد برای مقابله با حزب‌الله، بخشی از نیروهایش را در جبهه شمالی قرار دهد و همین کار را در هفته گذشته نیز انجام داده است. درگیری‌های پراکنده‌ای بین دو طرف رخ داد. اما درگیری جنگی نبود.»

مواضع روس‌ها دوگانه است
این کارشناس امور بین‌الملل همچنین درباره موضع قدرت‌های جهان نسبت به جنگ به وجود آمده توسط نیروهای مقاومت فلسطین و اسرائیل ادامه می‌دهد: «دولت آمریکا به‌صورت مشخص از اسرائیل حمایت کرده است اما در‌عین‌حال به مقدار کمی درحال فشار آوردن به اسرائیل است تا اسرائیل را وادار کند که چند کریدور انسانی را باز بگذارد و مردم غزه بتوانند از این طریق خارج شوند یا مثلا کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم غزه برسد. همچنین یک موضع دوگانه‌ای در این مورد دارند، اما عمدتا پشت اسرائیل ایستاده‌اند و کمک‌های مالی و تسلیحاتی خود را به اسرائیل می‌رسانند. اروپاهایی‌ها هم با بیانیه‌های صادر شده، مانند آمریکا پشت اسرائیل ایستاده‌اند. اما می‌بینیم در سطح کشورهای جهان و حتی در خود آمریکا نیز تظاهراتی به‌نفع فلسطینی‌ها برگزار شده است. البته دو طرف آمده‌اند و طرفداران اسرائیل نیز تظاهراتی ترتیب داده‌اند. موضع روس‌ها نیز مقداری پیچیده‌تر است و تاکید کردند که دو طرف از تشدید درگیری خودداری کنند و پوتین محاصره غزه را با محاصره لنینگراد در سال 1941 توسط آلمان نازی مقایسه کرده و گفته است که این اقدام می‌تواند یک جنایت جنگی باشد. به‌نظر می‌رسد روس‌ها تا حدی سعی کرده‌اند که جانب فلسطین را بگیرند.»
براتی می‌گوید که چینی‌ها نیز یک موضع نسبتا دوپهلو گرفته‌اند و پیشنهاد داده‌اند که اوضاع تشدید نشود. اما همچنین می‌توان گفت که مقداری سعی کرده‌اند مساله بحران انسانی غزه را برجسته کنند و اعلام کرده‌اند که از شکل‌گیری بحران انسانی در غزه باید جلوگیری شود.

اسرائیلی‌ها نتانیاهو را مقصر می‌دانند
او همچنین درباره آینده سیاسی نتانیاهو معتقد است که اتفاقات اخیر روی آینده سیاسی نتانیاهو تاثیر زیادی دارد. «این اتفاقات محبوبیت نتانیاهو را بسیار کم خواهد کرد. نمی‌دانیم که آیا نتانیاهو از این مهلکه جان سالم به در خواهد برد یا خیر. فکر می‌کنم به‌جز اینکه در ماه‌های بعد به طور قطع، یک پرونده قضایی ایجاد خواهد شد و قصور و تقصیر نتانیاهو را مورد بررسی قرار خواهد داد، از نظر محبوبیت و ریزش محبوبیتش و البته کل جناح راست و حزب آنها به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. ممکن است که تا چند سال هم نتوانند در انتخابات شرکت کرده و چند شکست بزرگ را تجربه ‌کنند. در نظرسنجی‌ای که اخیرا و پس از جنگ منتشر شده است، 86 درصد مشارکت‌کنندگان اعلام کرده‌اند که دولت و کابینه نتانیاهو را در این مورد مقصر می‌دانند. 56 درصد شرکت‌کنندگان نیز خواستار استعفای نتانیاهو هستند و از این تعداد 28 درصدشان افرادی هستند که به خود نتانیاهو در انتخابات گذشته رای داده‌اند. نظرسنجی روزنامه معاریو نیز درباره این سوال پرسیده بود که اگر امروز انتخابات برگزار شود، به کدام حزب رای می‌دهید؟ نظرسنجی انجام شده نشان می‌دهد حزب لیکود که در انتخابات گذشته توانسته بود 32 کرسی را به‌دست آورد، امروز می‌توانست تنها 19 کرسی به‌دست بیاورد و تمام اعتبار از دست رفته لیکود به سمت گانتر رقیب نتانیاهو رفته و گانتر با 41 کرسی در صدر جدول قرار دارد.»