مهدی خانعلیزاده، پژوهشگر روابط بینالملل: فلسطین و مسائل مرتبط با اقداماتی که اسرائیل از زمان تاسیس در سال 1948 میلادی علیه شهروندان فلسطینی انجام داده، یکی از محورهای همیشگی بحث و گفتوگو در دانشگاههای معتبر بینالمللی است و سازمانهای شناختهشده حقوقبشری جهانی ــ نظیر دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل ــ گزارشهای تحقیقی متعددی را درباره جنایات صهیونیستها منتشر کردهاند. کشتار حدود 3500 نفر از فلسطینیان در اردوگاه صبرا و شتیلا، بمباران فسفری مدارس غزه، پاره کردن شکم زنان باردار فلسطینی در دیر یاسین، کشتار حدود 4500 نفر در انتفاضه دوم، اعدام دستهجمعی در خانیونس، سوزاندن جنازه زنان و کودکان فلسطینی و لبنانی در قانا و ترور سران مقاومت فلسطین در کشورهای مختلف جهان بخشی از کارنامه اقدامات اسرائیل علیه شهروندان فلسطینی و لبنانی است؛ کارنامهای که بارها و بارها بهصورت رسمی از سوی مقامات اسرائیل مورد بیان و تایید قرار گرفته و حتی مقامات رژیمصهیونیستی بهدلیل انجام این اقدامات مورد تقدیر قرار گرفتهاند.
مقامات اسرائیلی هیچوقت ترسی از بیان رسمی جنایات خود نداشتهاند و بارها انجام جنایات جنگی را با عنوان «دفاع مشروع» مورد تایید قرار دادهاند. این مساله تا جایی بهصورت شفاف و بدون تعارف از سوی مسئولان رژیمصهیونیستی مطرح میشود که حتی واکنش منفی دولتهای اروپایی را نیز ــ بهدلیل تاکید بر رعایت برخی استانداردهای حقوق بشری ــ بهدنبال داشته است. در یکی از این موارد، جنایت اسرائیل در کشتار «قانا» که در میانه جنگ 33روزه با حزبالله لبنان صورت گرفت، تا اندازهای آشکار بود که با اعتراض عمومی رسانههای جهانی هم مواجه شد؛ خونریزی بیسابقهای علیه کودکان لبنانی که کاندولیزا رایس، وزیر امورخارجه وقت ایالاتمتحده آن را «درد زایمان خاورمیانه جدید» نامید و از این اقدام اسرائیل حمایت کرد.
در چنین شرایطی و با وجود چنین تاریخ شفافی از اقدامات بیپرده و بیپروای اسرائیل در جنایت علیه بشریت، وزیر امورخارجه سابق کشورمان در اظهارنظری عجیب، سخنان اخیر وزیر دفاع اسرائیل مبنیبر انجام عملیات گسترده برای کشتار فلسطینیها و تنگتر کردن محاصره غزه را «غیرقابل باور» نامید. محمدجواد ظریف در جلسه رونمایی از یک کتاب در حوزه سازمانهای بینالمللی گفت: «من نمیتوانستم باور کنم که یک مقام رسمی اسرائیل آنگونه صحبت کند و رسما انجام جنایت جنگی را تایید کند و از تنبیه جمعی شامل گرسنگی دادن و قطع برق و آب حرف بزند.»
این سخنان عجیب درحالی از سوی ظریف مطرح شده که وی یکی از اعضای هیاتعلمی دانشکده مطالعات جهان است و اخیرا نیز بهعنوان استاد مدعو، برای تدریس در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دعوت شده است. اینکه یک استاد دانشگاه در حوزه روابط بینالملل که بیشتر از 40 سال از عمر خود را در عرصه فعالیتهای دیپلماتیک گذرانده و حتی خدمت سربازی خود را هم در سازمان ملل متحد و بهعنوان دیپلمات ایران انجام داده، کوچکترین اطلاعی از مساله فلسطین ندارد و جنایت اخیر صهیونیستها را برای خود، یک مساله غیرقابل باور میداند، تراژیک است. چطور میتوان باور کرد که جناب دکتر ظریف در تمام این سالها، حتی یک کتاب هم درباره تاریخچه فلسطین مطالعه نکرده است؟ حتی یک مقاله هم در این زمینه نخوانده است؟ حتی یک مستند هم درباره فعالیت اسرائیل در سرزمینهای اشغالی ندیده است؟ این چه استاد دانشگاه و چه فعالیت دانشگاهی و پژوهشیای است که نهایتا منجر به ابراز شگفتی از انجام جنایت جنگی علیه فلسطین از سوی اسرائیل شده است؟
یک جستوجوی ساده اینترنتی درباره کلمه «غزه»، هزاران نتیجه از انجام جنایات جنگی اسرائیل علیه مردم فلسطین در اختیار هر کاربر عادی اینترنت میگذارد. قطع مکرر آب و برق، مورد هدف قرار دادن اماکن مسکونی و زیرساختهای بهداشتی- درمانی، جلوگیری از ورود غذا و دارو، انجام حملات متعدد با استفاده از سلاحهای ممنوعه شیمیایی (نظیر بمب فسفری) و کودکربایی، بخشی از اقدامات روزانه صهیونیستها در برابر ساکنان باریکه غزه در دو دهه اخیر بوده است؛ اقداماتی که نهتنها مخفی نیستند، بلکه بهصورت آشکار مورد تایید رسانهها و مراجع جهانی قرار دارند. اینگونه جنایات ضدبشری اسرائیل تا اندازه عیان و بهصورت شفاف مورد تایید ناظران عمومی قرار دارد که حتی سازمان حقوق بشری «عفو بینالملل» که معمولا بازوی اجرایی و عملیاتی کشورهای غربی برای تحت فشار قرار دادن مخالفان این جبهه است هم دو سال پیش و در یک گزارش تحقیقی مفصل، اسرائیل را یک رژیم آپارتاید نامید که با فلسطینیها برمبنای نژادپرستی و تفکیک نژادی برخورد میکند؛ سیستمی که اساس آن سیاستهای «تفکیک، سلب مالکیت و طرد» است. عفو بینالملل در گزارش خود این نوع سیاست را بهمنزله «جنایت علیه بشریت» خواند و گفت «یافتههای آن براساس تحقیقات و تحلیلهای حقوقی است که در گزارشی ۲۱۱ صفحهای درمورد اقدامات اسرائیل در تصرف زمین و اموال فلسطینیها، قتلهای غیرقانونی، انتقال اجباری افراد و محرومیت آنها از شهروندی آمده است.» برای این مساله حتی نیازی به مرور جنایات اسرائیل در فلسطین و لبنان هم نیست. دستگاه اطلاعاتی رژیمصهیونیستی صراحتا اقدام ترور شهید محسن فخریزاده در خاک کشورمان را برعهده گرفته -فارغ از اینکه این ادعا تا چه اندازه واقعیت دارد- و حتی در یک گزارش تبلیغاتی که توسط روزنامه نیویورکتایمز منتشر شد، جزئیاتی را از این عملیات منتشر کرد تا خود را مسلط بر شرایط داخلی کشورمان معرفی کند. درواقع اسرائیل بدونتعارف، انجام تروریسم دولتی در تقابل با جمهوری اسلامی ایران را تایید کرده است.
در چنین وضعیتی اظهار شگفتی ظریف از بیان جنایات اسرائیل در یک مجمع دانشگاهی اساسا و بیشتر از هر چیزی صلاحیت علمی و آکادمیک وزیر سابق را زیر سوال میبرد. چنین فردی چطور و با چه صلاحیتی میخواهد به دانشجویان برگزیده کشور در یکی از بهترین دانشگاههای ایران، «تاریخ روابط بینالملل» آموزش دهد؟ فردی که چنین رویداد بدیهی و بسیار مشخصی را اساسا نشنیده و بررسی نکرده، چطور میتواند بهعنوان استاد روابط بینالملل، سیاستخارجی ایران و سیاستخارجی ایالاتمتحده را تدریس کند؟ احتمالا ظریف همانطور که از پذیرش انجام جنایت جنگی از سوی اسرائیل علیه فلسطین شگفتزده شده، از استعمار آفریقا توسط نظامیان فرانسوی و کشتار سرخپوستان توسط سیاستمداران آمریکایی و کانادایی هم متعجب خواهد شد. حتی ممکن است کودتاهای متعدد ایالاتمتحده در آمریکای لاتین و بمباران اتمی ژاپن با دستور مستقیم کاخسفید هم هنوز به گوش ایشان نخورده باشد.
با این وضعیت بهنظر میرسد اگر آقای دکتر ظریف زمانهای متعددی را که اخیرا برای سخنرانی و جدل در بسترهای واقعی و مجازی صرف میکنند، برای مطالعه منابع علم روابط بینالملل و بهطور خاص «تاریخ جهان» اختصاص دهند، هم برای جایگاه حقیقی و حقوقی ایشان مناسبتر است و هم به ارتقای علمی دانشجویانی کمک میکند که قرار است واحدهای درسی خود را در کلاسهای وی و با تدریس او بگذرانند.