جریان‌شناسی اعتراض‌ها به نتایج کنکور سراسری

فاطمه طاری‌بخش، خبرنگار گروه دانشگاه: بعد از اعلام نتایج نهایی کنکور هرساله سیل اعتراضات به نتایج کنکور به سمت سازمان سنجش سرازیر می‌‌شود. امسال هم مثل سال‌های پیش، داوطلبان بسیاری به نتایج نهایی اعتراض داشتند و برای رساندن صدای خود به سازمان سنجش آمده بودند. روبه‌روی در سازمان سنجش، پر بود از دخترها و پسرهای جوانی که آمده بودند تا آخرین تلاش خود را برای رسیدن به نتیجه مطلوب ذهنی خود یا پدر و مادرهای‌شان انجام دهند. شاید تعدادشان به بالای 500 نفر می‌رسید. البته برخی از والدین تنها آمده بوده و ترجیح دادند به هر دلیلی فرزند خودشان را وارد این مسیر نکنند، برخی از آنها هم از راه‌های دوری مثل همدان، زنجان، مشهد، تبریز برای اعتراض به تهران آمدند. با کمی گپ و گفت با آنها می‌شد فهمید که معترضان به نتایج اعلام‌شده در چند دسته قرار می‌گیرند. برخی از آنها به مردودی خود و قبولی رتبه‌های بالاتر اعتراض داشتند. دسته دیگر به کارنامه خود و تغییر آن در سیستم‌های سازمان سنجش و برخی هم به دلیل قرار نداشتن اسم خود در لیست دانشگاه‌ پذیرفته‌شده، جلوی سازمان سنجش جمع شده بودند. در این بین دسته دیگری از داوطلبان نیز به دلایل مختلف مانند سهل‌‌انگاری و اطلاع‌رسانی نادرست دیرتر از موعد فارغ‌التحصیل شده یا کدرشته‌ها را جابه‌جا وارد کرده بودند که حالا از کرده خود پشیمان به سنجشی‌ها پناه آورده‌اند.

در بین شلوغی‌های کوچه امانی، رتبه‌های بسیاری به گوش می‌رسد که مردود شد‌ه‌اند. از رتبه 149 انسانی گرفته تا 89 ریاضی و 83 تجربی. بیشترشان نیز از این متعجب هستند که چرا رتبه‌های بسیار بالا و 4 و 5 رقمی توانسته‌اند قبول شوند اما رتبه‌های دو رقمی کشوری مردود اعلام شده‌اند؟

پسری کنار درِ واحد ارتباط مردمی سازمان سنجش ایستاده، لباس طوسی پوشیده و کیف لباس بزرگی در دست دارد. کنارش که می‌ایستم بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای با دلی‌پر شروع به حرف زدن می‌کند. از مشهد به تهران آمده و تراز کنکورش 13هزار شده بود. او درباره اعتراض به مردودی خود حرف می‌زند و می‌گوید که تراز من 13 هزار بود، باید تک‌رقمی می‌شدم اما به‌خاطر سوابق تحصیلی تراز من به 10 هزار رسید. بعد از آمدن جواب کنکور دیدم که رتبه من 1500 و خرده‌ای اعلام شده و می‌دانستم که پزشکی مشهد قبول می‌‌شوم. اما بعد از انتخاب رشته، دیدم که علوم پزشکی گناباد قبول شده‌ام! رسیدن به این رتبه در علوم تجربی اصلا کار آسانی نبود که در آخر این‌طور شد.»

برای پاسخ به سوال داوطلبان باجه‌هایی را در مرکز ارتباطات مردمی مشخص کرده‌اند تا به سوالات داوطلبان جواب دهند. حجم بالای معترضان، باعث شده که باجه‌ها در روز اول سرسری و با عصبانیت جواب برخی از مراجعان را بدهند؛ البته اگر خوش‌شانس باشید شامل موارد استثنایی شده و پاسخ کامل هم می‌گرفتید. مثل راهکاری که یکی از همین با‌جه‌ها در پاسخ به داوطلبان درباره قبولی ناعادلانه یا مردودی می‌گوید. او از افراد می‌خواهد ابتدا نام و نام‌خانوادگی و کد ملی خود را به مسئول مربوطه ارائه دهند و بعد از اینکه رتبه و کارنامه آنها بررسی شد، باید نام و کد ملی فردی که با رتبه بالا در دانشگاه قبول شده را ارائه دهند تا بعد از بررسی دلیل قبولی این فرد به داوطلب شاکی گفته شود. هرچند به نظر می‌رسد این مدل رسیدگی به اعتراض، که داوطلب کد ملی داوطلب دیگری را پیدا کند، تنها باعث درگیری بین مردم و خانواده‌هایی شود که از پروسه طولانی و استرس‌های سالانه کنکوری خسته شده‌اند.

دسته دیگری از داوطلبان نیز به تغییر رتبه، تراز و درصد کارنامه‌های خود اعتراض دارند. این موضوع را زمانی فهمیدم که به داخل ساختمان رفتم و روی صندلی مراجعان در همان طبقه همکف نشستم. مادر یکی از داوطلبان که زنی حدودا 45 تا 50 ساله بود، با چشم‌های پف کرده و قرمز کنار من نشست. همین که سلام کردم و خواستم دلیل آمدنش را به سازمان بپرسم، انگار که دل پری از شرایط فرزندش داشته باشد، خودش شروع به حرف زدن کرد: «از 8 صبح به اینجا آمده‌ام تا دلیل مردودی دخترم را پیگیری کنم.» اما بعد از رفتن به سراغ مسئول مربوطه برای طرح شکایت، می‌فهمد تمامی درصدهای کارنامه و تراز سازمان سنجش با کارنامه‌ای که او در دست دارد متفاوت است! درصدهایی که 60 و 70 و 80 بودند به 15 و 20 درصد رسیده‌اند. او می‌گفت: «وقتی فهمیدم که رتبه 542 تجربی دخترم به 25 هزار رسیده است، هرچه ساخته بودم خراب شد.» پسر دیگری هم در سازمان بود که با رتبه 70 کنکور انسانی، مردود شده بود و بعد از رجوع به سازمان سنجش فهمیده بود رتبه‌اش 43 هزار شده است.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.