تو خود حجاب خودی!

فرهیختگان: شنبه شب ۸ مهرماه بیست‌ودومین دوره جشن سینمایی و تلویزیونی دنیای تصویر موسوم به جشن حافظ در هتلی واقع در بالای ‌شهر تهران برگزار شد. همان هتلی که ده روز پیش به‌خاطر حضور رونالدو محل اجتماع و جنجال‌های زیادی شد. این جشن که یادگار منتقد فقید سینما علی معلم است، بیشتر به واسطه دورهمی هنرمندان مشهور است و به‌طور معمول جوایزی هم که در آن رد و بدل شده محلی از مناقشه یا اعتراض هنرمندان نبوده ‌است اما این دوره از جشن حافظ به‌واسطه مدل رویکردی که در داوری‌ها در پیش گرفته، آنقدر بحث‌برانگیز بوده که ابهاماتی را درخصوص دلایل این جنس داوری به وجود آورده است. 
اعلام نامزدها و جنس برگزیدگان این رویداد، نشانه‌های آشکاری از حذف برنامه‌های تلویزیونی داشت. اتفاقی که با رویه‌های پیشین این جشن همخوانی نداشت و در گذشته لیست برگزیده‌‌های حافظ خالی از چهره‌‌های تلویزیونی نبود. فارغ از اینکه چقدر این مدل برخورد برگزار‌کنندگان جشن حافظ حرفه‌‌ای بوده یا نه و اینکه مگر این جایزه چقدر بین اهالی سینما اعتبار دارد؛ می‌توانیم این جنس قضاوت‌های تقلیل یافته را در نمونه‌های مشابهی از رویدادهای هنری دیگر هم ردیابی کنیم. داوری‌هایی که از همان ابتدا چشمانش را روی بخش مهمی از واقعیت‌های هنر و فرهنگ کشور می‌بندد. واضح است که اگر جشن‌ها و جشنواره‌های سینمایی بی‌تفاوت به بخش مهمی از جریان‌های پیرامونی، قضاوت‌هایشان را در یک حلقه بسته محدود کند، رفته‌رفته از اعتبار خواهد افتاد. اینکه برگزار کنندگان چنین جشنی تصمیم می‌گیرند، اینگونه آشکارا شأنیت جشن خود را لکه‌دار کنند؛ شاید حاصل یک اشتباه راهبردی باشد که گمان کرده می‌تواند روی موج انتقاد و اعتراض به عملکرد تلویزیون، اعتباری به‌دست آورد و شاید هم ناشی از لجاجت و دهن‌کجی به مدیران تلویزیون باشد. در هر صورت نادیده گرفتن آن نمونه‌های موفقی که در تلویزیون ایران ساخته شده است، نادیده گرفتن هنر هنرمندانی است که در تمام لحظات سخت و چالش برانگیز تعامل با مدیران تلویزیون، تلاش کردند تا اوقات خوشی را برای مردم ایران رقم بزنند.

چهارشنبه پنجم مهرماه اسامی نامزدهای بخش تلویزیونی جشن حافظ اعلام شد و به شکل عجیبی در این بخش همه نامزدها به شبکه نمایش خانگی تعلق گرفته بود. مثلا در بخش بهترین چهره تلویزیونی نامزدهای این بخش، مجریان برنامه‌های «تی‌ان تی»، «جوکر»، «سینما ۲۵»، «مهمونی»، «ناتو»، «فوتبال ۳۶۰» و «صداتو» معرفی شدند. همه این برنامه‌ها و رئالیتی‌شوها در شبکه نمایش خانگی عرضه شده بود. نکته جالب ماجرا این است که در خبر روابط‌عمومی جشن حافظ اعلام شده بود که در این رقابت آثار تلویزیونی پخش‌شده در فاصله زمانی اسفندماه ۱۴۰۰ تا مردادماه ۱۴۰۲ مورد داوری قرار گرفتند اما اسامی رامبد جوان مجری «خندوانه» و احسان علیخانی به‌عنوان مجری «عصر جدید» از لیست چهره‌های تلویزیونی این جشن حذف شدند. «دورهمی» و اجرای مهران مدیری هم یکی دیگر از حذف‌شده‌های این فهرست بود. 

از میان بهترین فیلمنامه و کارگردانی مجموعه‌های تلویزیونی که از بخش‌های مهم نامزدها در بخش درام و کمدی است نیز همه آثار به مجموعه‌های شبکه نمایش خانگی اختصاص پیدا کرده است و حتی یک مورد سریال تلویزیونی نیز برخلاف عنوان این دو بخش در فهرست آثار قرار نگرفته بود. بهترین بازیگران زن و مرد کمدی آثار از میان «آنتن»، «آفتاب‌پرست»، «نیسان آبی»، «نیوکمپ» و «راز بقا» انتخاب شدند و در این قسمت هم مهم‌ترین سریال‌های طنز تلویزیون مثل «زیر خاکی» و «نون. خ» نادیده گرفته شدند. 

در بخش بهترین بازیگر زن و مرد درام، بهترین فیلمنامه سریال تلویزیونی، بهترین کارگردان و بهترین ترانه تیتراژ فیلم یا سریال حتی یک مورد از سریال‌های تلویزیونی در فهرست کاندیداها قرار نگرفته بود. در بین نامزدهای بهترین سریال تلویزیونی هم به‌طور کامل، اسامی در اختیار سریال‌های شبکه نمایش خانگی بود. 

البته شائبه بایکوت تلویزیون در جشن حافظ جای دیگری هم خودش را گل‌درشت نشان داد؛ اگر فرض را بر این بگذاریم که حواشی پیرامون شخص عادل فردوسی‌پور دلیل انتخاب و حضورش در جشن بود، باید فوتبال 120 که تهیه‌کنندگی آن را برعهده داشت در بین نامزدها قرار می‌گرفت اما فردوسی‌پور برای فوتبال 360 انتخاب شد که اندازه و اعتبارش به‌مراتب پایین‌تر از فوتبال 120 است. 

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.