ندا اظهری، مترجم: سه روزی از انتشار تازه‌ترین رتبه‌بندی پایگاه تایمز می‌گذرد و امسال در بیستمین سال فعالیتش از ارزیابی و رتبه‌بندی 200 دانشگاه به 2000 دانشگاه رسیده و این بیانگر آن است که این پایگاه تصویری جزئی‌تر از عملکرد آموزش عالی را به تصویر کشیده است. در حال حاضر، آمریکا تنها 9 درصد از موسسات جدول رتبه‌بندی تایمز در 2024 را به خود اختصاص داده است؛ آسیا هم از سال 2021 بیشترین دانشگاه‌ها را از آن خود کرده و اروپا را پشت سر گذاشته است. آفریقا و آمریکای‌جنوبی هم بیش از 100 دانشگاه در این جدول رتبه‌بندی در اختیار دارند. سال‌هاست روش‌شناسی ارزیابی دانشگاه‌ها در این رتبه‌بندی یکسان بوده اما برای رده‌بندی برترین دانشگاه‌های سال 2024در پایگاه تایمز، برخی از قسمت‌های آن دستخوش تغییراتی شده که از یک هفته پیش در گزارشی اعلام شد و همین اعمال تغییر در شیوه رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر می‌تواند بیانگر این موضوع باشد که مقامات تایمز نیز به بعضی کم‌وکاستی‌ها و نقصان‌های موجود در نظام رتبه‌بندی خود اذعان داشته‌اند. درست است که در ظاهر پایگاه رتبه‌بندی تایمز جایگاه خاصی را بین نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر دنیا دارد، اما طبق گزارشی هم که پیش‌تر درباره جبهه‌گیری‌های جهانی پیرامون نظام‌های رتبه‌بندی منتشر شده بود، انتقادهایی اساسی به تایمز و دیگر پایگاه‌ها وارد است و همین مساله، اعتبار این پایگاه‌ها را هم زیر سوال برده است. تایمز به انحصاری کردن زبان انگلیسی برای دانشگاه‌های منتخب خود، متهم شده است. همچنین کارشناسان بر این باورند که پایگاه‌هایی چون تایمز که دانشگاه‌ها را براساس شیوه تدریس، پژوهش و ارتباطات صنعتی ارزیابی می‌کنند به دلیل بهره‌برداری ابزاری دانشگاه‌ها از این شاخص‌ها برای جذب دانشجو و بودجه بالاتر مورد اتهام واقع شده‌اند.

در رتبه‌بندی 2024 پایگاه تایمز، 75 دانشگاه از ایران حضور دارند که تعداد دانشگاه‌های ایرانی در مقایسه با سال گذشته که 67 دانشگاه حضور داشتند، هشت دانشگاه اضافه شده است. در رتبه‌بندی امسال جایگاه دانشگاه‌های ایران از 400- 351 به 350- 301 ارتقا یافته اما در رتبه‌بندی امسال با توجه به تغییراتی که در شاخص‌های ارزیابی تایمز در سال 2024 ایجاد شده، شاهد تغییرات اساسی در جایگاه دانشگاه‌های ایران هستیم، به‌طوری‌که در سال 2023، از 10 دانشگاه برتر ایران، هشت دانشگاه علوم پزشکی بودند اما با توجه به پررنگ‌تر شدن شاخص پژوهش و صنعت، در رتبه‌بندی امسال تنها دو دانشگاه از جمع 10 دانشگاه برتر، علوم پزشکی هستند.
در رتبه‌بندی 2024، دانشگاه صنعتی شریف رده نخست را در بین 75 دانشگاه حاضر در رتبه‌بندی تایمز از آن خود کرده و از نظر جهانی نیز جایگاه 350- 301 را به‌دست آورده است. دانشگاه شریف در مقایسه با رتبه نهم سال قبل، هشت پله صعود کرده و در سطح جهانی نیز حدود 100 رتبه بالاتر آمده است. این تغییر را شاید بتوان به تحولی ربط داد که در ارزیابی شاخص‌های تایمز به‌وجود آمده و تمرکزی که روی پژوهش و صنعت ایجاد شده است و از آنجا که دانشگاه صنعتی شریف بسته به ماموریتی که دارد، ارتباط صنعت و دانشگاه را به‌خوبی پوشش داده و سرمایه‌گذاری‌های خوبی در حوزه پژوهش انجام داده، می‌توان انتظار داشت که این دانشگاه به برترین دانشگاه ایرانی تبدیل شده باشد. دانشگاه صنعتی شریف در سال 2022 رده چهارم، سال 2021 رده سوم کشور را به‌دست آورده بود. درواقع دانشگاه صنعتی شریف طی پنج سال گذشته برای اولین‌بار به رده نخست کشور رسیده است. رتبه جهانی دانشگاه شریف در پنج سال گذشته 600- 501 بوده که امسال در مقایسه با پنج سال پیش رشد قابل‌توجهی داشته است.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.