ندا اظهری، مترجم: کووید-19 که در دنیا همهگیر شد، شاید به جرأت بتوان گفت که کمتر کسی تصور میکرد بتواند تا این اندازه بر همه چیز و همه ابعاد زندگی مردم دنیا تاثیر بگذارد. از تعطیل شدن مراکز آموزشی، مدارس و دانشگاهها گرفته تا آنلاین شدن بسیاری از آموزشها و مسدود شدن مرزها و ایجاد نوسان در وضعیت اقتصادی بیشتر کشورها از جمله تبعات این ویروس بود که برخی تا امروز هم باقی است و بهطور کلی میتوان گفت که کرونا شیوه کار و فعالیت و آموزش را به کلی تغییر داد. اما درعوض، همین ویروس به فرصتی تبدیل شد تا موسسات آموزشی و دانشگاهها درباره آینده آموزش عالی بازنگری کنند. پژوهشگران در قالب پروژهای با همکاری انجمن کامپیوترهای استرالیایی در یادگیری آموزش عالی، گرایشهای قدرتمندی را در آسیا و اقیانوسیه از جمله اندونزی و استرالیا کشف کردند تا به آموزش عالی کمک کنند برای آنچه فراتر از این طرح در انتظار بخش آموزش عالی است، آماده شده و برنامهریزی کنند. به گزارش phys، پیش از ظهور همهگیری کرونا، فشارهای سیاسی و مالی، بسیاری از موسسات آموزشی را به سمت اجرای مدلهای جایگزین یادگیری مانند دورههای کوتاه مدت سوق داده بود که به این واسطه هم امکان دسترسی به آموزش و هم درآمدزایی برای دانشجویان فراهم شود. همهگیری کرونا همچنین دانشگاهها را وادار کرد تا به مسائل درازمدت پیرامون نابرابریهای ایجادشده در حوزه سلامت روان و دسترسی دیجیتالی بپردازند که در طول همهگیری بهطور گستردهتری به آن پرداخته شد. این روندها تغییراتی را در بخش آموزش عالی ایجاد کرده و در نتیجه درک این موضوع را نشان میدهد که برای اینکه آموزش عالی بتواند ارتباط خود را در این دوران حفظ کند، دانشگاهها باید مدلهای یادگیری و طراحی تجربه دانشگاهی را بار دیگر بررسی کنند. در این میان، محققان هفت اولویت تمرینی و فناورانه را در آموزش عالی منطقه آسیااقیانوسیه بهویژه اندونزی شناسایی کردهاند.
گسترش شیوه آموزشی دانشجومحور
اعضای پنل، از شیوههای درازمدت از جمله امتحانات و سخنرانیها و ارتباط مداوم آنها در زمینه آموزشهای مدرن سوال کردند. بهعنوان مثال، رویکردهای دانشجومحور به جای رویکردهای استادمحور به سرعت به یک هنجار تبدیل میشوند. بهعنوان مثال، هدف از برگزاری پروژه آزمونهای تغییریافته استرالیایی، ایجاد تجربههای معتبر و توانمندسازی زبانآموزان با استفاده از ابزارهای الکترونیکی کامپیوتری خاصی است که در طول امتحانات دانشگاهی انجام میشود. مطالعات صورتگرفته عنوان میکنند که رویکردهای یادگیری و ارزیابیها منجر به مشارکت بیشتر دانشجویان در فضای یادگیری شده و علاوهبر تقویت میزان اشتغال آنها، فرآیند یادگیری را نیز بهبود میبخشد. برای ایجاد هماهنگی در چنین شرایطی، این احتمال وجود دارد که نقش پردیسها در دل دانشگاهها تکامل یابد. فراگیران ممکن است از فرصتهای ایجادشده برای گردهمایی در محوطه دانشگاه و ارتباط چهره به چهره استفاده کنند اما از فناوریهای اجتماعی نیز استفاده میکنند تا بتوانند از طریق شبکهها و اشتراکگذاری و همکاری به صورت آنلاین به یادگیری بپردازند. اندونزی و سایر موسسات استرالیایی نیز به بررسی شیوههایی نیاز دارند تا علاوهبر توانمندسازی اعضای هیاتعلمی، شرایطی را برای ایجاد اعتماد به این شیوهها و اتخاذ سیاستها و دستورالعمل برای کمک به اطمینان از پذیرش گسترده این شیوهها فراهم کنند.
توجه به وضعیت سلامت اعضای هیاتعلمی و دانشجویان
در دوران همهگیری، هم فراگیران و هم اعضای هیاتعلمی قرنطینههای مکرر، جداسازیهای اجتماعی و اثرات مختلف اقتصادی را تجربه کردهاند که درنهایت بسیاری از آنها با تنشهای روحی و عاطفی مواجه شدهاند. محققان مسائل مربوط به حجم کاری و فرسودگی شغلی اعضای هیاتعلمی را برجسته کردهاند. از سوی دیگر، دانشجویان گزارش کردهاند که در طول فرآیند یادگیری از راه دور انزوا را بسیار تجربه کردهاند. این مساله برای آینده دنیا که با بازگشت حجم بالای کار به دوران پیش از کرونا بهویژه برای اعضای هیاتعلمی دانشگاهها روبهروست، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ترکیب یادگیری آنلاین و آفلاین
یادگیری ترکیبی از گزینههای مختلفی تشکیل شده است که شامل آموزشهای دوگانه یا ترکیبی هستند که روشهای آنلاین و آفلاین را دربرمیگیرد. روشهای جدید ارائه فرصتهای یادگیری دانشگاه شامل پخش زنده آموزش و تسهیل آموزش آنلاین بهصورت ترکیبی از فعالیتهای همزمان، زمانبندی انعطافپذیر بهعنوان شایستگیهای مهم برای استادان به شمار میروند. در سراسر دنیا نیز بحثهایی در مورد چگونگی بهبود تجربه دانشجویان با یادگیری ترکیبی وجود داشته است. دانشگاهها در اندونزی، به روشهای مختلفی به آزمایش این مدلها میپردازند. تولید مشترک دانش و تجربه هدف، پروژهای در «توبا»، سوماترای شمالی واقع در اندونزی بود که در آن، آموزش الکترونیکی تطبیقی، دانشجویان و استادان را بهعنوان بخشی از یک تیم طراحی گرد هم آورده تا عملکرد یادگیری و بازاریابی را در سراسر موسسه بهبود بخشد.
تسهیل در زیرساخت استفاده از فناوریهای آموزشی
از آنجایی که موسسات آموزشی بهطور روزافزون استفاده از فناوریهای دیجیتال را در فرآیندهای آموزشی خود ادغام کردهاند، زیرساختهای فناوری آموزشی به اکوسیستم پیچیدهای از تجهیزات، ارتباطات و برنامههای کاربردی برای حمایت از آموزش، مدیریت و پژوهش دانشگاهی تبدیل شده است. حمایت از این اکوسیستمها مستلزم سرمایهگذاری از سوی دانشگاهها، نهتنها در زمینه تجهیزات و شبکهها بلکه در زمینه اطمینان از امنیت و حمایت بهمنظور استفاده از این خدمات است.
حمایت از اعضای هیاتعلمی و دانشجویان در مسیریابی اکوسیستمها همچنین مستلزم توجه دقیق در طراحی آنها و تفکر نسبت به چگونگی حفظ آنها در آینده است. ساختمان مرکزی دانشگاه فنی تورنتو در استرالیا یکی از نمونههای بارز این شیوه به شمار میرود. در هسته این مرکز، یادگیری طراحیشده، مجهز به فضاهای یادگیری با ظرفیت بالاست که امکان همکاری و برقراری قابلیتهای سمعی و بصری را برای پشتیبانی از تعامل دانشجویان و تسهیل آموزش در انواع شکلهای ترکیبی فراهم میکند.
برابری آموزشی و دسترسی برابر به ارتباط اینترنتی
پنجمین هدف طرح توسعه پایدار سازمان ملل متحد اطمینان از برابری آموزشی و فراگیر برای همه مردم دنیاست. موسسات قادرند با بهکارگیری اصول طراحی جهانی برای یادگیری که تضمین میکند محتوای آموزشی برای همه از جمله افراد دارای معلولیت، افراد بومی و کسانی که مشکلات مالی دارند، در دسترس باشد، به برآورده شدن این هدف کمک کنند. جنبه مهم دیگر در امر آموزش، برابری دیجیتالی است که از سوی انجمن بینالمللی فناوری در آموزش به این صورت تعریف شده است: اطمینان از دسترسی یکسان دانشجویان به فناوری مانند دستگاهها، نرمافزارها و اینترنت؛ و نیز اطمینان از اینکه آنها مربیان را برای دستیابی به این ابزارهای آموزشی، تحت آموزش قرار دادهاند. باوجوداین، اندونزی در حال حاضر در سال 2022 سرعت اینترنت را در مقایسه با سایر کشورهای جهان کاهش داده و به این ترتیب حدود 50 درصد از افراد بالغ در این کشور به اینترنت دسترسی ندارند. حل چنین چالشهای ارتباطی باید مورد توجه دولتها و موسسات آموزشی در اندونزی قرار گیرد.
طراحی آموزش عالی با مشارکت صنعت استاد و دانشجو
در یک اقدام تمرینی، طراحی مشترک، صنعت، اعضای هیاتعلمی و دانشجویان را برای بازطراحی فعالیتهای آموزشی یا کل دورهها گردهم میآورد. روشها و فلسفههای طراحی مشترک بهطور بالقوه میتوانند آموزش عالی اندونزی را قادر به اجرای ساختارهای نهادی، مسیرهای آموزشی و پشتیبانیهایی کنند که چالشها را برطرف کرده و موسسات را به شیوههایی تغییر دهند که بهطور عادلانهتر نیازهای سازمانها، اعضای هیاتعلمی و دانشجویان را نشان دهند. یکی از این نمونه ابتکارات، سال «طراحی مشترک» در دانشگاه «فولبرایت» ویتنام است که دانشجویان را در توسعه جنبههای مختلف شرایط و تجربههای دانشگاهی درگیر میکند.
تغییر دورههای آموزشی با مدتزمان کوتاهتر
تغییر روند دانشگاهها در ارائه دورههای آموزشی از دیگر شیوههایی است که پس از کرونا در پیش گرفته شده است. این شیوهها ممکن است شامل دورههای غیراعتباری، دورههای کوتاهمدت و آموزشهای حرفهای و آموزش صنعتی باشد. بهعنوان مثال، دانشگاه RMIT استرالیا مخزنی متشکل از بیش از 150 دوره کوتاهمدت شغلی و گواهینامه ایجاد و مدیریت کرده است که از آن جمله میتوان به آن دسته از مدارک تحصیلی اشاره کرد که با مشارکت صنعت توسعه داده شدهاند. بهرغم کاستیهای موجود در سیاستها و زیرساختها در سطح ملی و نهادی، افزایش تنوع ارائه این دورهها توسط ارائهدهندگان بومی و بینالمللی میتواند به اندونزی کمک کند تا بهبود اقتصادی پس از همهگیری را با برآوردن نیاز روزافزون به ایجاد فرصتهای آموزشی حرفهای و تحصیلات عالی در خارج از کشور تسریع کند.