چرا استقلال اقتصادی می‌تواند جهان را خطرناک‌تر کند؟

سجاد عطازاده، مترجم: علی وین، پژوهشگر اقتصادی در مقاله‌ای با عنوان «خطرات انفکاک؛ چرا استقلال اقتصادی می‌تواند جهان را خطرناک‌تر کند؟» که در وب سایت فارن افرز منتشر شده، به بررسی این ایده پرداخته که اگرچه وابستگی متقابل اقتصادی که براساس نظریات لیبرالی ضامن صلح پایدار بین کشورها به‌حساب می‌آید، نتوانسته است از وقوع جنگ جلوگیری کند اما با توجه به حرکت کشورها به سمت استقلال اقتصادی و انفکاک آنها از یکدیگر، این احتمال وجود دارد که در سال‌های آینده شاهد وقوع درگیری‌های بیشتری بین کشورهای مختلف باشیم. 
سه سال گذشته خطرات وابستگی بیش‌ازحد را آشکار کرده است. هیچ کشوری دیگر نمی‌تواند درباره خطرات اتکای بیش‌ازحد به کشوری دیگر- به‌ویژه یک رقیب راهبردی- برای تامین کالاهای حیاتی موردنیاز خود تردید نماید. همه‌گیری کووید-19 کمبود گسترده داروهای ضروری را حتی در کشورهای ثروتمندی مانند ایالات‌متحده و همچنین میزان تسلط چین بر تولید تجهیزات حفاظتی بهداشتی اساسی را نشان داد. بعدا در سال 2022 حمله روسیه به اوکراین نشان داد که اتحادیه اروپا تا چه اندازه در حوزه واردات گاز و نفت به مسکو تکیه کرده است. این رویدادها واشنگتن و بروکسل را مجبور کرده است تا راه‌های مختلفی را برای تنظیم مجدد روابط تجاری خود با پکن و قطع آن با مسکو در نظر بگیرند. اما قرار نبود اوضاع این گونه پیش برود. در ربع قرن پس از پایان جنگ سرد، کشورهای غربی تا حد زیادی معتقد - یا حداقل امیدوار - بودند که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سبب آغاز یک دوره روابط عادی جدید بین حکومت‌های دموکراتیک و خودکامه خواهد شد. باراک اوباما در سال 2006 و زمانی که عنوان سناتور را داشت، بر این ادعا صحه گذاشت و مدعی شد «رقابت بین قدرت‌های بزرگ» شیوه‌ای قدیمی برای نگاه به روابط بین‌الملل است. اوباما به این نتیجه رسید که «قدرتمندترین کشورهای جهان تا حد زیادی متعهد به مجموعه‌‌ای از قوانین بین‌المللی مشترک هستند که بر تجارت، سیاست اقتصادی و حل‌وفصل حقوقی و دیپلماتیک اختلافات حاکم است.» اما این ارزیابی دیگر صدق نمی‌کند. غرب به‌طور فزاینده و قابل‌درکی، وابستگی متقابل را نه به‌عنوان یک عامل تثبیت‌کننده در روابط خود با چین و روسیه، بلکه به‌عنوان یک آسیب‌پذیری بالقوه، در نظر می‌گیرد. 
بااین‌حال، تلاش‌های غرب برای تغییر مسیر سریع هم می‌تواند چالش‌های جدیدی را به همراه داشته باشد. اگر دوران قبلی جهانی‌شدن به اتفاقی منجر شد که دو اقتصاددان سیاسی، به نام‌های هنری فارل و آبراهام نیومن، آن را «استفاده از وابستگی متقابل به‌عنوان سلاح» نامیده‌اند - که در آن دولت‌هایی که اطلاعات کلیدی و مراکز مالی را کنترل می‌کنند، دیگران را مجبور و مجازات می‌کنند- سال‌های آینده می‌توانند وضعیتی را ایجاد کنند که می‌توان آن را «استفاده از انفکاک به‌عنوان سلاح» نامید که در آن استقلال اقتصادی بیشتر دولت‌ها را به اقدام تهاجمی‌تر تشویق می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، پکن و مسکو، مخصوصا اگر بتوانند روابط خود را با قدرت‌ها و کشورهای غیرمتعهد در سراسر جهان درحال‌توسعه تقویت کنند، بیم کمتری از رقابت با نفوذ غرب خواهند داشت و از اشتیاق بیشتری برای تعمیق مشارکت خود نیز برخوردار خواهند بود. بنابراین کشورهای غربی باید در هنگام تنظیم روابط خود با رقبایشان، محتاط بوده و با دقت عمل کنند. 

برای خواندن متن کامل گزارش  اینجا را بخوانید.