این روزها در سوریه چه می‌گذرد

علی فلاحی- فاطمه بریمانی‌ورندی، خبرنگار: سوریه طی هفته‌های اخیر ملتهب بوده است؛ معترضان این بار به اوضاع اقصادی اعتراض دارند. قیمت دلار در ماه‌های گذشته صعود شدیدی را تجربه کرده و قطعی مکرر برق در فصل تابستان بر وخامت اوضاع افزوده است. سال‌ها جنگ داخلی شدید این کشور را دچار فرسایشی سخت کرده است. بسیاری از زیرساخت‌های این کشور از بین رفته، صدها هزار نفر کشته شده، میلیون‌ها نفر مهاجرت کرده و میلیون‌ها نفر دیگر در داخل آواره‌اند. ترکیب تخریب‌های گذشته با بحران اقتصادی و کمبودها، بار دیگر بیم سوءاستفاده گروه‌های مسلح تروریست از اوضاع سوریه را برانگیخته است. برخی معتقدند شرایط کنونی مانند انبار باروت است و برخی دیگر می‌گویند با توجه به تضعیف شدید تروریست‌ها در سوریه، سرکوب شدید مخالفان و از بین رفتن صفوف ائتلاف بین‌المللی ضدسوریه که در جریان بازگشت این کشور به اتحادیه عرب نمایان گشت، در سال 2023 سوریه به عقب رانده نخواهد شد. پیش از هرگونه روایتی از اوضاع فعلی سوریه، باید به بررسی کلان‌پروژه غرب، در غرب آسیا پرداخت تا اخبار پیرامون سوریه در جایگاه خود قرار گیرند. 

با از دست رفتن امکان رقم زدن شورش‌های خاص قومی و مذهبی در سوریه به دلیل سرکوب مخالفان و پاکسازی عناصر وابسته در ساختار دولت، امکان تکرار درگیری‌ها در ابعاد گذشته برای غرب وجود ندارد. از این رو تلاش شده در سایه عدم دسترسی به عناصر قدرتمند خاص، به‌طور عام فضا برای شورش مهیا گردد. تمرکز جدی برای ایجاد بحران اقتصادی در مناطق تحت کنترل دولت سوریه برای به فغان رساندن ساکنان، اقدامی در این راستا است. با اینحال چنین شورش‌های عامی به دشواری به نتیجه می‌رسند زیرا برخلاف شورش‌های خاص فاقد سابقه، هماهنگی و رهبری موثرند. 

خصوصیت این شورش‌ها، مشروعیت بالای آنها به دلیل اتکا به بحران اقتصادی -که البته مقصر آن نیز تحریم‌های غرب است- و همچنین پراکندگی‌شان است. اما همزمان چنین شورش‌هایی از تعداد کم معترضان و بی‌سمت‌و‌سویی رنج می‌برند. این پدیده به دلیل مشروعیت و پراکندگی سروصدای زیادی دارد اما به دلیل ضعف قادر به اثرگذاری میدانی نیست، مگر آنکه پوششی برای اقدام خارجی علیه دولت سوریه باشد که آن نیز با توجه به وضعیت منطقه بعید به نظر می‌رسد. 

متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.